با این که علل وقوع انفجار مهیب عصر سهشنبه 4 اوت در بندر بیروت که دست کم 100 کشته و 4 هزار زخمی برجای گذاشت، هنوز مشخص نشده اما شبکه فاکس نیوز به نقل از مسئولان اطلاعاتی آمریکا، احتمال وجود سرنخهای «شرارتبار و شیطانی» در خصوص انبارشدن مواد در این بندر حساس را وارد دانستهاند.
به گفته منابع آگاه، بیشتر تحرکات و اقدامات اجرایی در بندر بیروت، زیر نظر و کنترل «غیررسمی» حزبالله قرار داشته و نشانههایی در خصوص بروز آتشسوزی در انبار مواد انفجاری در داخل بندر لبنان مشاهده شدهاست.
همین منابع میافزایند که در این رابطه، عملیات جرائم سازمانیافته زیر کنترل حزبالله در وهله نخست باید مدنظر قرار بگیرد اما این احتمال نیز وجود دارد که انفجار روز گذشته شامل کانتینرهای متعددی شده باشد که ربطی به موضوع تروریسم ندارند.
یکی از منابع اطلاعاتی تأکید کردهاست که «احتمال انبارسازی مواد ویژه لوازم آتش بازی و بنزین و سلاح همه با هم وجود دارد ولی آتشسوزی روز گذشته در انبار لوازم آتش بازی و بنزین روی داده است.»
این منبع افزود بر اساس تحلیل ویدئوی صحنه انفجار، انفجاری کوچک و محدود قبل از وقوع انفجار مهیب دوم رخ داده و وجود رنگهای گوناگون در آتش، بیانگر وجود مواد و لوازم آتشبازی میباشد اما احتمال وجود سلاح و دیگر مواد دارای کاربرد نظامی در منطقه مجاور نیز وارد است.
به گفته این برادبری رئیس شرکت ترا نووا متخصص در «مدیریتهای راهبردی رایزنیهای دفاعی» که مرکز آن در کانادا قرار دارد، بندر بشدت آسیب دیده بیروت به مثابه مرکز بارگیری اصلی کشور بوده و به وسیله شرکت «جی ایی پی بی» مدیریت شده که این شرکت نیز به نوبه خود قراردادی با شرکت کانتینری «بی سی تی سی» بستهاست و بندر بیروت یکی از فعالترین بنادر در حوزه مدیترانه بهشمار میآید.
وی افزود: «وارد کردن لوازم آتشبازی، امری عادی است و محوطه مشاهده شده در ویدئوی انفجار، مکان شناخته شده انبار این مواد را نشان داده است اما گمانههایی در خصوص انبار کردن محمولههای سلاح که پیشتر در این محوطه از بندر انبار شده، وجود دارد ولی هنوز این گمانهها تأیید نشدهاند.»
این در حالی است که سرلشکر عباس ابراهیم رئیس اداره امنیت عمومی لبنان در مصاحبه ای تلویزیونی گفته است که «یک کانتینر منبع اصلی بروز آتشسوزی و انفجار بوده که حاوی مواد انفجاری قوی از جمله نیترات آمونیوم بوده است». به گفته او «بیان این امر که این انفجار مهیب ناشی از مواد و لوازم آتش بازی بوده، ساده اندیشانه است.»
وقوع این حادثه بار دیگر حزبالله را در کانون خبری قرار داد. لبنان در ماههای گذشته به عنوان نقطه داغ تنشهای فزاینده ژئوپلیتکی در نظر گرفته میشد که علت آن صرفاً معلول اقدامات بیثبات کننده این گروه مورد حمایت جمهوری اسلامی در منطقه در عرصه یمن تا سوریه و عراق نیست بلکه به موضوع اختلافات گسترده درساختار سیاسی و حاکمیت این کشور کوچک نیز بازمیگردد.
به گفته جاناتان شانزر معاون اول رئیس سازمان دفاع از دموکراسیها، «ظواهر امر گویای این است که انفجار در لبنان نتیجه ضربهای نظامی نبوده بلکه به ناکارآمدی بازمیگردد اما تنشهای مداوم نشان میدهند که وقوع انفجارها در آینده احتمالاً ناشی از اقداماتی متعمدانه خواهند بود. نباید فراموش کرد که وقوع این نوع تنشها در زمان و برهه بسیار بد و نامطلوبی در ارتباط با لبنان صورت میگیرند.»
بر مبنای گزارش تازه انستیتو دفاع از مردم سالاری، بحران مالی جاری در لبنان به اندازهای ریشهدار است که کاستن از شدت آن نیازمند 93 میلیارد دلار میباشد.
گزارشهای داخلی نشان میدهند که چند ساعت پیش از وقوع این انفجار، شمار زیادی از تظاهر کنندگان مخالف دولت در حال درگیری با نیروهای امنیتی در محوطه بیرونی وزارت نیرو بودند.
شایان ذکر است این حادثه دردناک، تنها 3 روز پیش از صدور حکم نهایی دادگاه بینالمللی مربوط به ترور رفیق الحریری نخستوزیر پیشین لبنان در سال 2005 رخ داد که طی آن 4 تن از اعضای حزبالله متهم به اجرای این طرح ترور به شکل غیابی مورد محاکمه قرار گرفتند.
العربیه گزارش داد؛ به گفته جان وود تحلیل گر مسائل نظامی «ظرف چند ماه گذشته تردد محمولههای بزرگ اسلحه از جمهوری اسلامی و چین به مثابه بخشی از تلاشهای پیگیر جمهوری اسلامی برای تحکیم موقعیت خود در لبنان درجریان بوده و روشن است که حجم توطئه، افزایش مییابد و تنها چیزی که میتوان با قاطعیت گفت این است که بروز این دست از حوادث، لبنان را به سوی آشوب سیاسی و اقتصادی هر چه فزونتر پیش میبرد و مردم این کشور درلبه پرتگاه سقوط قرار گرفتهاند.