محققان اخیرا گروه جدیدی از ماهیهای کشنده را شناسایی کردهاند که زیر چشمهایشان تیغهایی مانند چاقوی ضامندار وجود دارد.
سنگماهی یکی از سمیترین گونههای ماهی شناختهشده است. این ماهیها تعدادی برجستگی تیغ مانند روی بدنشان دارند که در هنگام حمله از آنها استفاده میکنند.
اخیرا گروهی از دانشمندان گونه جدیدی از سنگماهی را کشف کردهاند که استخوانی تیغ مانند زیر مفصل چشم خود دارند. این اندام عملا مانند یک چاقوی ضامندار عمل میکند.
محققان این استخوان چاقو مانند را «شمشیر اشکی» نامیدهاند؛ همچنین به نظر میرسد که این اندام استخوانی تنها منحصر به این گونه خاص سنگماهی است.
ویلیام لئو اسمیت، از دانشگاه کانزاس، میگوید: «نمیدانم چرا این گونه تاکنون کشف نشده بود. شاید به این دلیل که تنها یک یا دو نفر در این زمینه کار کردهاند».
این سنگماهی همچنین تعدادی عضله و استخوان دارد که این سیستم خطرناک را کنترل میکند.
اسمیت در ادامه گفت: «این گروه از ماهیها، ماهی گونه زرهی یا عقربماهیسانان نام دارد. این اندام استخوان زیر چشم را به استخوان آبشش متصل میکند. از آنجایی که همه این عضلات به استخوان آبشش متصل میشوند، این امکان برای شمشیر اشکی به وجود میآید که با نیروی زیادی به بیرون پرتاب شود».
این اندام چاقو مانند در هنگام حمله به شکل افقی باز میشود و تبدیل به یک سبیل کشنده میشود. وقتی خطر رفع شود شمشیر اشکی غلاف میشود و به پایین برمیگردد و در کنار صورت ماهی قرار میگیرد.
دانمشندان پیش از این هم میدانستند که شمشیر اشکی در برخی از جانوران وجود دارد اما اسمیت متوجه شد که سنگماهی قادر به قفل کردن این اندام استخوانی است. وی پنج سال قبل متوجه مکانیسم عجیب و غریب شمشیر اشکی در این ماهی شده بود و از آن زمان تاکنون در حال تحقیق روی نحوه عملکرد این مکانیسم است و قصد دارد همه ماهیهایی که این ویژگی را دارند، کشف کند.
به لطف تحقیقات طولانی مدت اسمیت، در مطالعه جدید نه تنها نحوه عملکرد شمشیر اشکی نشان داده شد بلکه روند تکامل مکانیسم دفاعی نیز مشخص شد. همچنین تعریف سنگماهی بهروز رسانی شد و تعدادی از دیگر گونههای ماهی به این طبقه اضافه شد.
اسمیت و تیم دانشگاه کانزاس 63 گونه سنگماهی را از نظر ژنتیکی بررسی کردند و 113 ویژگی ریختشناسی و 5280 ویژگی مولکولی برای آنها ثبت کردند.
اسمیت میگوید: «تمامی گونههای سنگماهی که بررسی کردم شمشیر اشکی را دارد. همچنین با توجه به غدد پستانی این گونه، این گروه به عنوان پستاندار تعریف میشوند».
به گزارش آنا از ScienceAlert، وی افزود: «در این مطالعه به طور چشمگیری تعریف ما از سنگماهی را تغییر داد و آن را تبدیل به یک گروه بسیار بزرگتر کرد».