گروه بزرگی از فعالان سیاسی و مدنی، هنرمندان و روزنامهنگاران ایرانی در نامهای به بانکی مون خواستهاند که از “همه ابزارهای ممکن” برای آزادی امید کوکبی استفاده کند. سرطالن جان این دانشمند جوان را به مرگ تهدید میکند.
۱۶ هزار نفر که در میان آنها اسامی چهرههای سرشناسی مانند شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل، نسرین ستوده، حقوقدان و فعال حقوق بشر، محمد ملکی، رئیس سابق دانشگاه تهران، جعفر پناهی، کارگردان و … بسیاری دیگر از نامهای آشنا به چشم میخورد، در نامهای به بان کیمون، دبیرکل سازمان ملل خواستهاند که او برای آزادی امید کوکبی وارد عمل شود و از همه ابزارهای ممکن در این راه استفاده کند.
آنها در این نامه خطاب به دبیرکل سازمان ملل متحد نوشتهاند: «وضعیت جسمی امید کوکبی بهگونهای است که نمیبایست دیگر در زندان باقی بماند و تعویق آزادی او میتواند صدمات جبرانناپذیری برای سلامتیاش در پی داشته باشد. جمهوری اسلامی ایران باید وادار به آزادی امید شود و خانواده او باید خودشان تصمیم بگیرند که در کجا معالجات فرزندشان را ادامه دهند. هدف ما بهعنوان نویسندگان این نامه برانگیختن توجه شما به پرونده امید کوکبی است. ما خواستار آن هستیم که از همه ابزارهای ممکن برای آزادی امید از زندان بهره گرفته شود.»
این گروه که از ایران و سراسر دنیا امضای خود را پای نامه گذاشتهاند تاکید کردهاند که «سبب اصلی حبس امید کوکبی، امتناع او از همکاری با پروژههای نظامی جمهوری اسلامی ایران است. او بر پایه اتهاماتی واهی همچون رابطه با دانشگاهها و مراکز علمی خارج از کشور محکوم شده است.»
آنها درباره امید کوکبی توضیح دادهاند: «او یک دانشجوی برجسته فیزیک است، بدون هیچگونه سابقهای از فعالیت سیاسی و اکنون با صدمات روانی و بدنی مخاطرهآمیزی دست و پنجه نرم میکند.»
در این نامه ماجرای دستگیری امید کوکبی نیز شرح داده شده است. از جمله این که او در سال ۲۰۱۱ او به قصد دیدار خانوادهاش به ایران بازگشت، اما در یازدهم ژانویه همان سال هنگام خروج از ایران در فرودگاه بازداشت و به ده سال زندان محکوم شد.
امید کوکبی، فیزیکدان و دانشجوی دوره فوق دکترای فیزیک اتمی با تمرکز بر پژوهشهای لیزری در دانشگاه تگزاس است. فعالان حقوق بشری میگویند که تنها علت دستگیری و زندان او عدم همکاری با پروژههای نظامی حکومت ایران است. نویسندگان نامه در این رابطه نوشتهاند: «او بر پایه اتهاماتی واهی همچون رابطه با دانشگاهها و مراکز علمی خارج از کشور محکوم شده است. او بهجای زیر پا گذاشتن اصول اخلاقی خود مبنی بر عدم بهرهگیری از دانش علمیاش در راه مقاصد ویرانگر و با مقاومت در برابر فشارها و حتی تحمل زندان، موضعی قدرتمند و قهرمانانه اتخاذ کرد. بسیاری از نهادها با اعطای جوایز حقوق بشری به امید کوکبی، احترام خود را به او نشان دادهاند.»
در چند روز گذشته شبکههای اجتماعی ایران پر شده است از عکسهای امید کوکبی که روی تخت بیمارستان در حالی نزار خوابیده و یک کلیه او را درآوردهاند. این عکس واکنشهای بسیاری را به همراه داشت. در نامه یاد شده آمده است: «امید کوکبی به مدت دو سال به بیماری حاد کلیوی مبتلا شده بود، در حالی که مقامات رسمی زندان از دسترسی او به درمان پیشرفته پزشکی جلوگیری بهعمل آوردند. ما با خبری بُهتآور طی چند روز گذشته مواجه شدهایم: وکیل امید اعلام کرد که متاسفانه در بدن او نوعی از سرطان کلیه (کارسینوم سلول کلیوی) تشخیص داده شده که ناشی از غده بدخیمی در کلیه راست اوست. امید بهنحو اضطراری تحت عمل جراحی نفرکتومی قرار گرفت و کلیه راست او برداشته شد. جمهوری اسلامی ایران مسئول سلامتی امید است و باید پاسخگوی هر اتفاق ناگواری برای او باشد.»
به گزارش دویچه وله؛ نویسندگان نامه در جای دیگری حتی ابراز نگرانی کردهاند که با توجه به موقعیت علمی امید کوکبی «ارادهای پنهان در پیکره قدرت سیاسی نخواهد که او در بیرون از زندان زنده باشد.»