یک مورخ آلمانی با جستجو در آرشیو اسناد متوجه شده که خبرگزاری آسوشیتدپرس در دههٔ ۱۹۳۰ با رژیم هیتلر همکاری رسمی داشته و محتویات خبری که مستقیماً توسط وزارت پروپاگاندای حکومت نازی تهیه و انتخاب شده را در اختیار روزنامه‌های آمریکایی قرار داده است.
حزب نازی در سال ۱۹۳۰ به قدرت رسید و دستیابی به رسانه‌های ملی و بین‌المللی را در برنامه کار خود قرار داد. در نخستین سال به قدرت رسیدن حزب روزنامه گاردین ممنوع شد و تا سال ۱۹۳۵ آژانس‌های خبری مطرح آمریکایی – بریتانیایی همچون Keystone و Wide World photos نیز به دلیل استخدام روزنامه‌نگاران یهودی مورد حمله قرار گرفته و توقیف شدند.
آسوشیتدپرس که خود را در زمینهٔ ژورنالیسم با «نیروی تفنگداران دریایی آمریکا» مقایسه می‌کند – نخستین گروهی که وارد مهلکه شده و آخرین گروهی که مهلکه را ترک می‌کند – تنها خبرگزاری غربی بود که توانست در آلمان هیتلر دوام بیاورد و تا سال ۱۹۴۱ که ایالات متحده وارد جنگ شد، در این کشور باقی بماند. این یک موقعیت پر سود برای خبرگزاری بود زیرا تنها کانال ارتباطی خبر و عکس از داخل حکومت مطلقه نازی به شمار می‌رفت.
هریت شارنبرگ در مقاله‌ای که در مجله مطالعات تاریخ معاصر منتشر کرده نشان می‌دهد که آسوشیتدپرس تنها از طریق یک همکاری دوجانبه توانسته است به این امکان دست یابد؛ توافقی که برای رژیم نازی هم سود و منفعت به همراه داشته است. آژانس خبری مستقر در نیویورک با امضای آنچه که به «قانون سردبیری» مشهور بود نظارت بر اخبار منتشر شده را واگذار کرد و متعهد شد تا اخباری که «قدرت رایش را در خارج و داخل کشور تضعیف می‌کنند» را منتشر نکند.
طبق این قانون آسوشیتدپرس متعهد می‌شد تا خبرنگارانی را که در ادارهٔ پروپاگاندای حزب مشغول به کار بودند را نیز به استخدام درآورد. فرانتس راث، یکی از چهار عکاسی که در دههٔ ۱۹۳۰ به استخدام آسوشیتدپرس درآمد، از اعضای ادارهٔ پروپاگاندای یگان شبه‌نظامی اس اس بود و شخص هیتلر عکس‌های این گروه را انتخاب می‌کرد. پس از انتشار مقالهٔ شارنبرگ، آسوشیتدپرس عکس‌های راث را از سایت خود حذف کرد ولی به دلایل مشکلات نرم‌افزاری عکس‌ها در قطع کوچک هنوز قابل مشاهده هستند.
آسوشیتدپرس همچنین به رژیم نازی اجازه داد تا از آرشیو عکس‌هایش برای پروپاگاندای کینه‌جویانهٔ ضد یهودی استفاده کند. نشریاتی همچون بروشور پرفروش اِس اِس با عنوان «انسان‌های دون» و «یهودیان در آمریکا» برای تصویرسازی جلد خود از عکس‌های خبرگزاری آسوشیتدپرس استفاده کردند. هدف از انتخاب این عکس‌ها آن بود که انحطاط یهودیان آمریکایی را به تصویر بکشند. تصویری از شهردار نیویورک فیورللو لاگاردیا بر جلد بروشور نقش بسته بود که او را در حال غذا خوردن با دست نشان می‌داد.
با نزدیک شدن به ۱۷۰ سالگی خبرگزاری آسوشیتدپرس در ماه مِی، تحقیقات جدید این پرسش مشکل را پدید می‌آورند که نقش خبرگزاری در پوشاندن چهرهٔ حقیقی هیتلر در نخستین سال‌های به قدرت رسیدنش چه بوده و همچنین رابطهٔ این آژانس خبری با حکومت‌های خودکامهٔ دوران معاصر چگونه است. اگرچه معاملهٔ آسوشیتدپرس با رژیم نازی به غرب این امکان را داد تا به درون یک جامعهٔ سرکوب شده دسترسی بیابد – آنچه که باعث شد لوییس پی لاچنر خبرنگار مستقر در برلین در سال ۱۹۳۹ جایزهٔ پولیتزر را از آن خود کند – اما این توافق باعث شد تا حکومت نازی بسیاری از جرایم خود را پنهان سازد.
شارنبرگ، مورخ دانشگاه مارتین لوتر، عقیده دارد که همکاری آسوشیتدپرس با رژیم هیتلر به نازی‌ها اجازه داد تا «چهرهٔ یک جنگ مهلک و نابودکننده را به یک جنگ عادی تغییر دهند». در ماه ژوئن ۱۹۴۱، ارتش نازی شهر الویو در غرب اوکراین را به تصرف درآورد. نیروهای اشغالگر آلمان که با شواهد قتل‌عام مردم شهر توسط نیروهای شوروی مواجه شدند، به قصد «انتقام» یهودیان شهر را قتل‌عام کردند. عکس‌های راث از اجساد کشف شده داخل زندان الویو به دستور شخص هیتلر انتخاب و توسط آسوشیتدپرس در آمریکا منتشر شدند.
شارنبرگ در مصاحبه با گاردین می‌گوید: «در عوض انتشار عکس‌های قتل‌عام هزاران یهودی الویو که چندین روز به طول انجامید، مطبوعات آمریکایی فقط تصاویر قربانیان پلیس شوروی و جنایتکاران ارتش سرخ را منتشر کردند.» او می‌گوید: «می‌توان گفت که این عکس‌ها در پنهان ساختن چهرهٔ حقیقی جنگ آلمان تاثیرگذار بودند. اینکه آسوشیتدپرس چه وقایعی را به تصویر دربیاورد و چه تصاویری را پنهان کند، مطابق با منافع آلمان‌ها و آنچه که آلمان از جنگ روایت می‌کرد صورت می‌گرفت.»
آسوشیتدپرس در پاسخ به اتهامات مطرح شده گفت که گزارش شارنبرگ «به افراد خاصی اشاره دارد و آسوشیتدپرس از فعالیت‌های شخصی این افراد پیش از جنگ و در حین جنگ آگاهی ندارد» و در حال حاضر مشغول بررسی اسناد مختلف است تا «اطلاعات بیشتری در مورد این دوره به دست بیاورد». سخنگوی آسوشیتدپرس به گاردین گفت: «در حال حاضر مشغول تحقیق در این مورد هستیم، آسوشیتدپرس هرگونه اتهام همکاری عامدانه با رژیم نازی را تکذیب می‌کند. حقیقت آن است که ای. پی و دیگر سازمان‌های خبری از زمان به قدرت رسیدن هیتلر در سال ۱۹۳۲ تا زمان اخراج از آلمان در سال ۱۹۴۱ تحت فشار شدید از جانب دولت نازی بودند. مدیریت آژانس خبری آسوشیتدپرس در این دوران تاریک و خطرناک هرگونه فشاری را متحمل شدند تا اخبار بی‌طرفانه، دقیق و حیاتی را گردآوری کنند.»
این تحقیق جدید می‌توانست فقط برای مورخان ارزش داشته باشد ولی چندی است که روابط این آژانس با دولت‌های خودکامهٔ فعلی نیز بحث‌برانگیز شده است. از ژانویه سال ۲۰۱۲، این آژانس نخستین خبرگزاری غربی است که دفتری در کره شمالی تأسیس کرده و از آن زمان پرسش‌هایی دربارهٔ بی‌طرفی اخبار صادره از پیونگ‌یانگ همواره مطرح بوده است.
در سال ۲۰۱۴، وبسایت خبری NK مستقر در واشنگتن این اتهام را مطرح کرد که مدیران ارشد خبرگزاری آسوشیتدپرس در سال ۲۰۱۱ «توافق کرده‌اند تا پروپاگاندای تولید دولت کره شمالی را با نام ای. پی منتشر کنند و در ازای آن به بازار پر سود عکس‌های منتشر شده از این حکومت خودکامه دست بیابند.» جمهوری دموکرات خلق کره در فهرست آزادی مطبوعات کشورهای جهان رتبهٔ دوم از آخر را به خود اختصاص می‌دهد.
نسخه‌ای از این توافق که افشا شده است نشان می‌دهد که آسوشیتدپرس اجازه داده تا یک خبرنگار و یک عکاس از واحد پروپاگاندای آژانس مرکزی خبر کره شمالی KCNA به استخدام ای. پی در بیاید. آسوشیتدپرس به گاردین می‌گوید: «گستاخانه است که تصور کنیم این نسخهٔ منتشر شده صحت دارد.» اما از توضیح بیشتر در مورد توافق نهایی خودداری کرد.
در عین حال اثری از حوادث مهمی که در رسانه‌های بین‌المللی منتشر می‌شوند در دفتر آسوشیتدپرس در پیونگ‌یانگ به چشم نمی‌خورد؛ وقایعی همچون ناپدید شدن شش هفته‌ای رهبر کره شمالی کیم جونگ اون از انظار عمومی در سپتامبر و اکتبر سال ۲۰۱۴، هک شدن کمپانی سونی در نوامبر ۲۰۱۴ که گفته می‌شود به دست آژانس مبارزات نرم‌افزاری کره صورت گرفته است و یا گزارش از قحطی در استان جنوبی هوانگای در سال ۲۰۱۲.
در ژانویه امسال زمانی که آژانس خبری فرانسه – فرانس پرس – قرارداد بازگشایی دفتری در پیونگ‌یانگ را امضا کرد، ژان لی رئیس اسبق دفتر ای. پی در پیونگ‌یانگ این حرکت را نشان از «اعتماد به نفس رو به افزایش رژیم برای کنترل و تحت نظر قرار دادن روزنامه‌نگاران خارجی» دانست.
سخنگوی آسوشیتدپرس تن دادن به سانسور را تکذیب می‌کند: «اخبار و گزارش‌های ما پیش از انتشار در اختیار مقامات دولتی و یا آژانس مرکزی خبر کره شمالی قرار نمی‌گیرند. اما مقامات این اختیار را دارند که انجام مصاحبه را بپذیرند یا رد کنند.»
نیت تیر، گزارشگر اسبق آسوشیتدپرس در کامبوج که این توافق را افشا کرده است، به گاردین می‌گوید: «به نظر می‌رسد که آسوشیتدپرس از گذشتهٔ خود عبرت نمی‌گیرد. این ادعای آژانس که کرهٔ شمالی اخبار خروجی آن‌ها را تحت کنترل ندارد ادعایی مضحک است. طبیعتاً این بحث وجود دارد که هرگونه دسترسی به حکومت‌های بسته و مرموز با اهمیت است. اما در آخر این مساله نیز مهم است که به مخاطبان خود اطمینان بدهید که گزارش‌هایتان از منابع مستقل و بی‌طرف به دست آمده‌اند.»
فیلیپ اولترمن؛ ترجمه: شیدا قماشچی
