دکتر کاوه احمدی علی آبادی
عضو هئيت علمي دانشگاه آبردين با رتبه پروفسوري
عضو جامعه شناسان بدون مرز(ssf)
كردهاي سوريه به روشني مي دانند كه چه مي خواهند و چه مي كنند، درست برخلاف دولت اقليم كردستان عراق كه نه در سوريه مي داند كه چه مي خواهد و نه در عراق مي داند كه چه مي كند!
پس از بي مبالاتي هاي متعدد دولت اقليم عراق و حزب دموكرات كردستان عراق و بعد از اين كه مورد انتقاد مكرر كردهاي سراسر دنيا از جمله ديگر احزاب كرد عراق قرار گرفتند، به جاي اصلاح رفتارشان، كشف هاي مهمي انجام دادند: هم متوجه شدند كه اسد در كردستان سوريه حكومت مي كند و هم خوابنما شدند كه خودمختاري كردستان سوريه پا برجا نمي ماند!! عجب؛ هر كسي اگر چنين آرزويي كند، دولت اقليم و حزب دموكرات كردهاي عراق نبايد به پيشواز چنين فرجامي روند، نه تنها به اين سبب كه فراموش كرده اند آنان نيز كرد هستند، كه اگر چنين فروپاشي اتفاق بيافتد، در تاريخ كردستان ثبت خواهد شد كه دولت اقليم كردستان عراق و سران حزب دموكرات كرد عراق به خاطر ساخت و پاخت با دولت تركيه و منافع حاصل از نفت و گاز، كردهاي سوريه را فروختند و عامل هر پيامدي شناخته خواهند شد كه پس از آن به وقوع بپيوندد. از هم اينك نيز مي توانيد زمزمه هاي آن را در مناطق مختلف كردنشين بشنويد.
ادعاهاي تان پيرامون عدم حاكميت كردها در سوريه به سبب ارتباط شان با نظاميان اسد، درست مثل اين است كه وقتي كردهاي شمال عراق پس از اعلان منطقه پرواز ممنوع توسط آمريكا در زمان رژيم بعث عراق، خودمختاري تشكيل دادند، به سبب چتر امنيتي و نظامي آمريكا و ارتباط كردستان عراق با صدام، غيرواقعي و كاذب ارزيابي مي شد!؟ اگر هر كسي چنين ادعايي كند، سران كنوني كردهاي عراق نمي توانند چنيني ادعايي كنند. اگر مدعي هستيد كه ارتباط و هماهنگي هايي بين كانتون هاي سوريه با اسد وجود دارد، همزمان هم درگيري هايي بين آنان در حسكه و برخي مناطق ديگر روي داده كه حتي تعدادي كشته و زخمي شدند و هم ارتباط و حتي عمليات نظامي مشتركي بين واحدهاي رزمي مدافع خلق در كانتون ها با واحدهاي رزمي جبهة الاكراد (كه با ارتش اسد مي جنگد) و ارتش آزاد سوريه در مناطق شمالي در مبارزه بر عليه داعش وجود دارد. اين نشان مي دهد كه نوع همكاري براي تأمين امنيت و منافع مردم است و نه دستورپذيري از ديگري. درضمن، وقتي مي خواهيم سرزمينمان توسط مردم خودمان اداره شود، بدين معني نيست كه با تمام دنيا سر جنگ داريم، بلكه دقيقاً برعكس بايد تلاش شود كه مشكلات را از طريق گفتگو و با روش هاي مسالمت آميز حل كنيم و بدين سبب است كه صلح با دشمنان نه فقط از منظر مصلحت سنجي، كه از نظر اخلاقي، گزينشي درست و منطقي است و نبايد دست به سلاح برده شود مگر وقتي كه كساني قصد جانمان كرده اند و بر آن نيز اصرار دارند. به صراحت و بدون تعارف به شما بگويم، تا زماني كه كردهاي بي غيرتي هستند كه به جاي مسئوليت پذيري در شرايط كنوني و كمك رساني به مردم و كردها، دنبال بهانه تراشي براي طفره رفتن از مسئوليت ها و انتظارات براي توجيه اعمال شان هستند، حضور نظاميان اسد در كانتون جزيره براي مقابله با داعش مفيد و در جهت منافع كردهاست، همان گونه كه همكاري در كانتون كوباني با جبهة الاكراد به نفع مردم منطقه است و ادامه خواهد يافت. اگر مدعي هستيد كه حقوق كارمندان مناطق خودمختاري را رژيم اسد مي دهد، مگر پول سوريه ارث پدر اسد است؟ درآمدهاي حاصل در سوريه به همه مردم سوريه تعلق دارد و كارمنداني كه در خودمختاري هاي سوريه به كردها خدمت كردند، حق شان است كه در ازاي آن حقوق دريافت كنند و اتفاقاً نيروهاي رزمي و حتي بسياري از سران خودمختاري سوريه در حال حاضر بدون حقوق كار مي كنند. اما دولت اقليم كردستان به جاي كمك رساني در اين شرايط خطير، “سهم خواهي” كرده و تو گويي گنجي پياده شده و همزمان تعدادي مفت خور پيرامون آن كه سهم شان را نداده اند!؟ (دفعه ديگر كه نمايندگاني از طرف تان به سوريه آمد، يادم باشد كه دست كنم در جيبم و يك مقدار پول خُرد به ايشان كمك كنم كه بدون دريافت سهم و ناراضي آنجا را ترك نكنند!!) چطور گروه هاي ديگر ساكن در شمال سوريه و اقليت هاي قومي و ديني ديگر به همراه كردهاي مناطق مختلف، از جمله احزابي در كردستان عراق توانستند در كانتون هاي كردهاي سوريه مشاركت كنند و تنها حزب دموكرات عراق نمي تواند؟
اشتباه نكنيد، اگر تصور مي كنيد 4، 5 هزار نفر پيشمرگي را كه مي خواستيد با فرض توافق به كردستان سوريه بفرستيد، خيلي سرنوشت جنگ را تغيير مي دهند، بايد بگويم كه سخت در اشتباه ايد (و اينك در سوريه، حتي اگر ارتشي يك ميليون نفري داشته باشيد، اما فاقد تدبير و تحليل باشيد، نمي توانيد مردم تان را در امان نگه داريد) و كردهاي سوريه تاكنون بدون كمك شما و سايرين، خودمختاري شان را تشكيل دادند و 3 سال در حالي كه در سوريه و عراق جنگ است، آن را “با درايت” امن حفظ كردند (درست در زماني كه كشورهايي با دولت هايي با ثبات طي قرن ها در منطقه، در همين وقايع پس از بهار عربي بي ثبات و ناامن شدند) و “بدون سهم خواهي” به مردم “خدمت” كردند و نيازهاي ضروري شان را تأمين نمودند و از اين پس نيز بدون كمك سايرين مي توانند و هر كسي كه كمك يا مشاركتي در اين زمينه مي كرد، با قرار گرفتن “در سمت درست تاريخ”، اول به خود خدمت مي كرد كه نامي نيك و تأثيري مثبت براي زندگي مردم مي گذاشت. برخلاف برآوردتان بايد بيافزايم، حتي پس از سقوط اسد نيز وضعيت خودمختاري كردهاي سوريه حفظ و حتي تثبيت مي شود، چون حكومت بعدي ناگزير است كه به سمت نظام فدرالي پيش رود، هم چنان كه هر كشوري پس از بهار عربي كه با جنگ داخلي روبرو شده به سمت فدراليسم كشيده شده است. حتي اگر داعش يا هر ارتشي ديگر مي توانست كردستان را اشغال كند، باز آينده اي در آنجا نمي توانستند داشته باشند و ناگزير بايد آنجا را ترك مي كردند و كردستان سوريه با وقفه اي كوتاه دوباره صاحب حكومتي از آن كردها مي شد (بنابراين باز آينده بدان ها تعلق دارد؛ خوانش تاريخ يك علم است)؛ در عين حالي كه در طول اين مدت از طريق خودمختاري، از قتل عام كردها جلوگيري كرده و امنيت و مايحتاج مردم كرد را تأمين كرده بود. گذشته از اين ها، با فرض آن كه خودمختاري سوريه در آينده سقوط كند، آيا اين دليلي مي شود كه اينك دست روي دست بگذاريم و اجازه بدهيم تا عملاً داعش و ساير تندروهاي اسلام گرا، مردم كرد سوريه را به خاك و خون بكشند؟! اين نشان مي دهد كه خيلي از مرحله پرت ايد و مشخص است كه مدت هاست در جايگاه قدرت از بسياري از واقعيات كردستان و منطقه به دور مانده ايد و بي سبب نيست كه بسياري از كردهاي عراق از بابت دوري سران كرد اقليم از مردم و مشكلات شان گله دارند و هر روز نيز انتقادات شان بيشتر مي شود.
مهمتر از همه، ناپختگي هاي مكررتان پيرامون نحوه برخورد با چالش كردهاي سوريه مرا به اين باور رساند كه بخش بزرگي از حركت كردهاي عراق به سمت نظام مستقل اقليم در كردستان عراق، نه حاصل درايت شما كه حاصل تدبير آمريكا و متحدان و پشتيبانان تان بوده و گرنه از پس آن نيز برنمي آمديد و همان گونه كه چون كودكان توسط برخي از افراد جاه طلب در دولت تركيه (و در برخي از مواضع شان حتي سردرگم) به بازي روردرويي با كردهاي سوريه كشيده شديد، به راحتي در عراق نيز بازي مي خورديد و به جنگ داخلي كشيده مي شديد (و هنوز كه هنوز بود داشتيد بالاي كوه ها، قنديل مي بستيد و آتش روشن مي كرديد). همان طوري كه اينك به جاي آن كه به فكر كردهاي عراقي ساكن در خارج از اقليم كردستان باشيد، از استقلال كردستان عراق سخن مي گوييد، و آن بدون درايت و دورانديشي است و مي تواند كردهاي عراق را به فرجامي هولناك و غيرقابل پيش بيني بكشاند و حتي وضعيت كردهاي ساكن ديگر كشورهاي منطقه را نيز وخيم سازد.
