منجمان تلسکوپ فضایی هابل روز سه شنبه تصاویر قدیمی ترین کهکشان هایی به قدمت ۱۳.۲ میلیارد سال را که تا به حال رویت شده اند منتشر کردند. این تصاویر چشم انداز مسحورکننده ای از تولد اتفاقی و بی نظم اولین ستارگان کائنات ارائه می دهند.
این عکس ها اولین تصاویری هستند که به نام «Frontier Fields» منتشر شده اند.
تشریح شرایط تولد اولین ستارگان کائنات به پرسش های ستاره شناسان پاسخ خواهد داد، پرسش هایی همچون این که کهکشان راه شیری پدید آمده و چگونه ستارگانی همچون خورشید سیاره زمین در این کهکشان قرار گرفته است.
جهان و کائنات حدود ۱۳.۷ میلیارد سال قدمت دارد. ستاره شناسان با بهره گیری از تلسکوپ فضایی هابل از سال ۱۹۹۵ تاکنون موفق شده اند تا کهکشان ها را مشاهده کنند و حتی برخی را که قدمت آن ها به روزهای اول تولد آفرینش کائنات مورد مطالعه قرار دهند.
تلسکوپ هابل اولین تصاویر را زیر عنوان «Deep Field» ارسال کرد که به مدت ۴۳ ساعت با تمرکز بر «Big Dipper» تهیه شده بودند و از کهکشان هایی پرده برداشت که قدمتی بیش از ۱۲ میلیارد سال داشتند.
جدیدترین تصاویر هابل که «انجمن ستاره شناسی آمریکا» در گردهمایی واشنگتن دی سی ارائه کرد، کهکشان هایی را نشان می دهد که بعضی از آن ها ۵۰۰ میلیون سال قدیمی تر کهکشان هایی بودند که در تصاویر قدیمی مشاهده شده بودند، تصاویری که در آن زمان بی سابقه و خارق العاده محسوب می شدند.
گارت ایلینگوود، منجم و استاد دانشگاه کالیفرنیا در سانتا کروز با نشان دادن ۴ کهکشان که به طور خارق العاده ای درخشان هستند و قدمت آن ها به روزهای اولیه تولد کائنات بازمی گردد، می گوید کهکشان ها در دوران تولد کیهان، همچون «لکه های حباب مانند آبی و درخشانی بودند که نزدیک تر( به یکدیگر) و کوچکتر به نظر می آمدند و همه جا حضور داشتند».
«تلسکوپ فضایی هابل» و «تلسکوپ فضایی اسپیتزر» این تصاویر را گرفته اند.
در حالی که وزن این کهکشان ها حدود یک درصد وزن کهکشان راه شیری تخمین زده شده است، احتمال می رود تعداد ستارگانی که این که این کهکشان خلق کرده باشند ۵۰ برابر تعداد ستارگانی باشد که کهکشان راه شیری هم اکنون تولید می کند.
الیات کلیکمان، ستاره شناس کالج میدلبری در ورمانت می گوید «فهم این که چگونه قدیمی ترین کهکشان ها شکل گرفته اند و شناختن کهکشان ما در عصر حاضر بسیار مهم است».
لنزهای جاذبه ای
همانگونه که اینشتین صد سال پیش ثابت کرده بود، نیروی جاذبه به نور زاویه می دهد. تصاویر « First Frontier» هابل به نیروی جاذبه چند صد کهکشان به نام «Abell 2744 » متکی بوده اند که نزدیکتر و با فاصله کمتری از یکدیگر قرار داشته اند تا به این ترتیب نور را از زاویه ای بگیرد که کهکشان های بسیار دور و بسیار قدیمی قرار دارند.
هابل با بهره گیری از اثر زاویه نور، بر نوری که از کهکشان های بسیار قدیمی تابیده می شود، تمرکز می کند و آن ها را ۱۰ تا ۲۰ بار بزرگتر از اندازه ای نشان می دهد که در صورت عدم استفاده از این شیوه به نظر می آمدند. هابل با استفاده از لنز جاذبه ای می تواند تعداد بیشتری از کهکشان های بسیار قدیمی و بسیار دور را رویت کند.
مایکل وست، منجم «رصدخانه ماریا میچل» می گوید «گستردگی حوزه علم و دانشی که از تصاویر اخیر هابل به دست می آید، بسیار خارق العاده و عظیم است و تعداد زیادی از ستاره شناسان مشتاقانه در انتظار دستیابی به این اطلاعات هستند».
به گزارش صدای آمریکا؛ او می گوید «متاسفانه اثر لنز جاذبه ای به گونه ای است که تصاویر واقعی کهکشان های بسیار قدیمی را متحول می کند. تصور کنید که فقط بتوانید تصویر کج و ناهمواری را در یک سیرک ببینید و بدون مشاهده مستقیم فرد از روی آن عکسی ترسیم کنید».
منجمان موفق شده اند تا میزانی که لنز جاذبه ای این تصاویر را تغییر می دهد، ارزیابی کنند و تصویر کهکشان های قدیمی و ویژگی های آن ها را بازسازی کنند.
در حال حاضر، تصاویری که این عکس ها ارائه می کند روزهای اول تولد کائنات را نشان می دهد که سرعت آفرینش ستاره ها افزایش یافت و کهکشان ها در طی اولین چهار میلیارد سال تولد جهان بزرگتر و بزرگتر شدند.
گیلکمان می گوید زمانی که در حال مشاهده ستارگانی هستیم که در سال های اولیه آفرینش گیتی تولید شده اند، باید محتاط باشیم و بدانیم که این کهکشان ها همچون بدنه یک توده یخ شناور هستند»، اما این کهکشان ها «شاخص های واقعاً خوبی از تحولات سال های اول آفرینش کائنات هستند».