منابع خبری روز چهارشنبه از در خواست حسن روحانی، رئیس جمهور ایران ، از وزارت اطلاعات، وزارت امور خارجه و چند وزارت خانه دیگر برای تشکیل کمیته ای جهت بررسی های لازم به منظور بازگشت فعالین سیاسی به ایران خبر داده اند.
پیش از این روحانی از روزنامه نگاران و نیروهای سیاسی خارج از کشور خواسته بود تا به کشور بازگردند، اما محسنی اژه ای، سخنگوی قوه قضائیه و برخی دیگر از مقام های این نهاد قضایی تاکید کرده اند که به جرایم کسانی که خارج از کشور هستند، در صورت بازگشت، رسیدگی خواهد شد.
حسن قشقاوی، معاون کنسولی و امور ایرانیان وزارت خارجه، از تشکیل کمیته ای در دولت برای رسیدگی به وضعیت فعالان سیاسی خارج از کشور خبر داده و گفته:” فعالان سیاسی خارج از کشور میتوانند بدون هیچ ترسی برگردند.”
بنا بر گزارش انصاف نیوز، بنا بر این گزارش، قشقاوی در پاسخ به پرسش روزنامه آرمان که “در طول چهار سال اخیر برخی به دلایل سیاسی از کشور خارج شدند. آیا آنها میتوانند به کشور بازگردند؟”، گفت: “فکر میکنم دستورالعملی که اخیرا رئیسجمهور محترم به آقای علوی وزیر اطلاعات دادند، گویای رویکرد دولت یازدهم در این مورد است. ایشان دستور دادند که کار گروهی از وزرای مختلف از جمله وزارت خارجه تشکیل شود تا نحوه آمدن ایرانیهایی که طی سالهای اخیر از ایران خارج شدهاند، را بررسی کند. مخصوصا آنهایی که شاکی خصوصی ندارند، پروندهشان را مورد بررسی قرار دهد. در جلسه کمیته سیاسی دولت که هفته گذشته برگزار شد، من و نماینده وزارت اطلاعات هم در آن کمیته حضور داشتیم، بحث ایرانیان خارج از کشورهم در این کمیته دولت مطرح شد.”
قشقاوی گفت این کمیته طبق دستور دکتر روحانی برای رسیدگی به امور ایرانیان خارج از کشور و رفت و آمد سهل آنها تشکیل شده است. البته باید دانست که بخشی از نیامدن هموطنان ما ناشی از القائات اپوزیسیون در خارج از کشور است. در ایران هم مطلقا ترسی بابت ورود ایرانیان مهاجر به کشور وجود ندارد. به عقیده من بسیاری از این ترسها خودساخته است. این ترس هیچ ریشهای ندارد؛ در قانون کیفری ایران مطلبی تحت عنوان ممنوعالورود نداریم.
معاون وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به این پرسش که آیا “منظور کسانی است که به خاطر مسائل سیاسی از کشور خارج شدند”، گفت: ما هیچ قیدی در دادن خدمات کنسولی به فعالان سیاسی که به هر دلیلی از کشور خارج شدند، نداریم و آنها میتوانند وارد کشور شوند. اما اگر اقداماتی را انجام داده باشند که شاکی خصوصی داشته باشند، هیچ فرقی برای قوه قضائیه بین ایرانی از خارج آمده یا ایرانی که در داخل کشور جرمی انجام داده نیست. ترسهای بیمورد هیچ فایدهای ندارد.”
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که “آیا با آنها برخوردی نخواهد شد؟”، تصریح می کند: “نه، ترسی نداشته باشند”.
طبق این گزارش، در این کمیته بررسی تنها به بازگشت فعالین سیاسی که در چهار سال گذشته یعنی پس از اعتراضات انتخابات سال 2009 از کشور خارج شده اند، تاکید شده است.
گفتنی است که برخی از فعالین سیاسی اصلاح طلب پس از بازگشت از خارج به وزارت اطلاعات فراخوانده شده و از فعالیت های سیاسی و رسانه ای ممنوع شدند. سراج الدین میردامادی یکی از این فعالان سیاسی و رسانه ای است که می گوید در شب مراسم تحلیف روحانی از پاریس به تهران بازگشته است.
به گفته سایت “نو اندیش” میردامادی در گفت و گوی تلفنی با رویترز از تهران گفته است که مطمئن نبوده که به او خوش آمد گفته میشود.
میردامادی پس از بازگشت به ایران از فعالیت سیاسی و رسانه ای منع شده و دو بار برای پاسخگویی به برخی سوالات به وزارت اطلاعات احضار شده است.
در پی حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری سال 1388 صدها روزنامه نگار ، فعال حقوق بشر و سیاسی از ایران خارج و به کشورهای ترکیه ، دبی ،اروپا و آمریکا رفتند.
حال پس از روی کار آمدن دولت روحانی و به دنبال وعده هایی که پیش از انتخابات و همچنین پس از پیروزیش طی سفر خود به نیویورک در جمع ایرانیان خارج از کشور داده است، برخی از ایرانیان خارج از کشور مایل به بازگشت به کشورشان هستند. اما این افراد در مصاحبه با رسانه ها گفته اند که تصمیم بازگشت به ایران در واقع نوعی ریسک است، چون هیچ تضمینی درباره عدم محاکمه یا دادگاهی شدن آنها وجود ندارد. این احساس خطر پس از آن افزایش یافت که محسنی اژه ای سخنگوی قوه قضائیه با صراحت خبر و گمانه زنی آزادی احتمالی میر حسین موسوی و کروبی را نفی کرد و حتی بر محاکمه فعالان سیاسی خارج از کشور در صورت بازگشت به ایران نیز تاکید نمود.