پژوهشگران آمریکایی در مطالعه اخیرشان به این نتیجه رسیدهاند که عملکرد حیوانات در نبود پاداش نه تنها کاهش بلکه بهبود نیز مییابد.
مطالعه جدید پژوهشگران “دانشگاه جانز هاپکینز”(Johns Hopkins University) ایالات متحده آمریکا نشان میدهد پاداشها که اغلب برای بهبود یادگیری در حیوانات مورد استفاده قرار میگیرند، میتواند دانش حقیقی آنها را پنهان کند.
یافتههای پژوهشگران طی این مطالعه، تمایز بین دانش و عملکرد و ارائه بینش در مورد چگونگی تأثیر محیط بر حیوانات را نشان داد.
“کیشور کوچی بوتلا”(Kishore Kuchibhotla) استادیار گروه علوم انسانی و علوم مغز دانشگاه جانز هاپکینز و نویسنده ارشد این مطالعه گفت: بیشتر مطالعات یادگیری بر روی اینکه چگونه انسانها و دیگر حیوانات محتوا یا دانش را یاد میگیرند تمرکز میکنند. ما طی این مطالعه دو فرآیند یادگیری موازی را پیشنهاد دادیم که یکی از آنها برای محتوا و دیگری برای محیط است. اگر ما بتوانیم این دو راه را از یکدیگر جدا کنیم شاید بتوانیم راههایی برای بهبود عملکرد یادگیری پیدا کنیم.
در حالی که محققان دانستهاند که حضور “تقویت”(reinforcement) یا “پاداش” (reward) میتواند سبب تغییر رفتار حیوانات شود اما دقیقاً مشخص نیست که چگونه پاداش بر یادگیری و عملکرد تأثیر میگذارد.
کوچی بوتلا در ادامه با اشاره به مثال تفاوت میان یادگیری و عملکرد گفت: مثال تفاوت این دو همانند تفاوت بین یک دانش آموز که در خانه تحصیل میکند با آن دانش آموزی است که در مدرسه تحصیل میکند. آنچه که ما در هر زمان معین میدانیم میتواند متفاوت از آنچه ما نشان میدهیم، باشد. توانایی دسترسی به آن دانش در محیط مناسب چیزی است که ما بر آن متمرکز هستیم.
طی این مطالعه پژوهشگران موشها، موشهای صحرایی و راسوهای اهلی را آموزش دادند و سپس اندازه گیریکردند که حیوانات مذکور دقیقاً چه کارهایی را همراه پاداش و چه کارهایی را بدون پاداش انجام میدهند.
در نخستین آزمایش، پژوهشگران به موشها آموزش دادند تا با شنیدن یک زنگ تنها آبی که در یک ظرف بود را لیس بزنند و با شنیدن یک زنگ متفاوت دیگر، این کار را متوقف کنند و اگر این کار را انجام دهند به آنها به عنوان پاداش، ظرف آب را میدهند. دو هفته طول کشید تا موشها این کار را یاد بگیرند.
در روزهای سوم تا پنجم یادگیری، موشها در حضور ظرف آب به عنوان پاداش با دقتی حدود ۵۰ درصد این کار را انجام میدادند. چند روز بعد پژوهشگران ظرف آب را برداشتند تا عکس العمل موشها را بررسی کنند، آنها دریافتند موشها اکنون این کار را با دقتی حدود ۹۰ درصد انجام میدهند و بنابراین نتیجه گرفتند گویی موشها چند روز قبل از اینکه آن پاداش را به آنها بدهند، آن عمل را یادگرفته بودند. پژوهشگران چند آزمایش دیگر نیز انجام دادند و طی تمام آزمایشات حیوانات هنگامی که پاداش نبود بهتر عمل میکردند.
کوچی بوتلا در انتها افزود: به نظر میرسد، پاداش به بهبود یادگیری حیوانات کمک میکند، اما از طرفی دیگر پاداش میتواند دانشی را که حیوانات در اوایل یادگیری به دست آوردهاند را پنهان کند.
به گزارش ایسنا و به نقل از ساینس دیلی، یافتههای این مطالعه در مجله “Nature Communications” منتشر شد.