باغ ایرانی، جاده ابریشم، پرسپولیس و جام‌های طلا برای نوشیدن شراب به یاد مردگان؛ کشوری با گنجینه‌ای غنی. نمایشگاهی در آلمان چشم‌اندازی از هزاره‌های آغازین و یافته‌هایی دیدنی از فرهنگ ایران‌زمین را به نمایش گذاشته است.
گنجینه‌های فرهنگ‌های آغازین
ساده، اما کارآ: این خانه یک‌اتاقه در هزاره ششم پیش از میلاد ساخته شده است. نمایشگاه “ایران؛ فرهنگ‌های آغازین میان آب و بیابان” گنجینه‌های باستان‌شناختی ایران در طول هشت هزاره را در “سالن فدرال هنر” در بن گرد آورده است. این آثار زندگی در دوره‌های آغازین فرهنگ ایران‌زمین را از هزاره هفتم تا برآمدن هخامنشیان در هزاره اول پیش از میلاد تصویر می‌کنند.
برج بابل
نمایشگاه بیش از ۴۰۰ اثر و قطعه را شامل می‌شود که برای نخستین بار در آلمان به نمایش درمی‌آیند. این آثار حدود ۱۰ هزار سال پیش در مناطقی واقع در ایران امروز به وجود آمده‌اند. داستان ساختن برج بابل در کتاب مقدس به معبد زیگورات (بازسازی‌شده) بازمی‌گردد. شواهدی از این عمارت پله‌ای شکل در تمدن ایلام واقع در جنوب غربی ایران یافته شده است.
بازی‌های ایران باستان
تخته‌های بازیِ ساخته‌شده از سنگ صابون در ایران باستان با نقش‌هایی زیبا تزیین شده‌اند. گاهی بر آنها حیواناتی مثل مار و پرنده تصویر شده‌اند. بازی تخته نرد به سنتی محبوب در هزاره سوم تا یکم پیش از میلاد در غرب آسیا بازمی‌گردد.
یافته جنجالی جیرفت
در سال ۲۰۰۱ میلادی کشفی جنجالی در جیرفت از دست سارقان نجات پیدا کرد. سارقان آثار باستانی می‌خواستند قطعات بسیار زیبای ساخته‌شده از سنگ کلریت را از کشور خارج کنند. پلیس توانست جلوی آنان را بگیرد. این قطعه متعلق به هزاره سوم پیش از میلاد است. حدود ۹۰ کیلومتری حفاری‌های باستان‌شناختی، معدنی از این کانی در “تپه یحیی” وجود دارد.
جام‌های زرین برای نوشیدن شراب به یاد مردگان
ایرانیان به احتمال، با جام‌های طلا بر مزار مردگان خود شراب می‌نوشیده‌اند؛ رسومی گواه بر شکوه و جلال و نیز شاهدی بر مهارت بالای صنعتگری. پیکر موجودی میان انسان و حیوان همچون نقش‌های برجسته‌ای ساخته شده و بر سطح ظرف قرار گرفته‌اند. سرها سپس نصب شده‌اند.
جواهرات شهدخت‌ها
همچون افسانه‌ای از هزار و یک شب. جواهراتی سنگین از طلا، در گور دو شهدخت ایلامی کشف شده‌اند: انگشتر، دست‌بندهایی مزین به نگین و زنجیرهای زرین. گور این شهدخت‌ها در سال ۲۰۰۷ میلادی در روستای جوباجی کشف شده است. قدمت این آثار به هزاره ششم پیش از میلاد بازمی‌گردد. به رفتگان حتی آذوقه و ظروف غذاخوری هم برای سفر آخرت داده می‌شده است.
مقر پادشاه
نیایشگاه چُغازنبیل برای ستایش ایزد نگهبان شهر باستانی شوش و به دستور اونتاش ناپیریش شاه ساخته شده است. شوش مقر حکومتی اونتاش ناپیریش (۱۲۷۵−۱۲۴۰ پیش از میلاد)، یکی از پادشاهان بزرگ ایلام باستان، بوده است. هزاران خشت نیز از دیوارهای این بنای شگفت‌انگیز کشف شده‌اند. چُغا به معنای “تپه” و زنبیل به معنای “سبد” است. نام چغازنبیل اشاره‌ای است به شکل نیایشگاه: تپه‌ای شبیه به یک سبد واژگون.
بهشتی بر زمین
نه باغ ایرانی به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده‌اند. در برابر سالن هنر فدرال آلمان در شهر بن، سنخی آرمانی از معماری داخلی این نوع باغ بازسازی شده است. حوض فواره‌دار نقش خنک‌کننده دارد. در سمت راست و چپ حیاط گیاهان کم‌نظیر کاشته شده‌اند. یک طاقی با کاناپه‌ای واقع در آن دعوت به استراحت می‌کند. دیوارهای بلند، هم محافظی در برابر آفتاب سوزان هستند و هم سدی در برابر “چشم غریبه‌ها”.
منبع؛ دویچه وله
