دانشمندان برای بیش از ۶ دهه به دنبال منشا برخی از فلزات ارشمند سیاره زمین، از جمله طلا، نقره و پلاتین بودهاند، و اکنون به نظر میآید پاسخ پرسش خود را یافتهاند.
براساس گزارش نيچر، توليد اين عناصر سنگين و ارزشمند كه عناصر r-process يا فرايند آر ناميده ميشوند، به انرژي زيادي نيازمند است از اين رو تا به امروز كسي موفق به توضيح نحوه ورود اين عناصر به جهان هستي نشدهاست.
اما كشف كهكشاني كوتوله و باستاني به نام Reticulum II در فاصله 98 هزار سال نوري از زمين كه حاوي مقادير غيرقابل تصوري از فلزات ارشمند است، ميتواند در نهايت به اين معما پايان بخشد. به گفته فيزيكدانان MIT، درك چگونگي شكلگيري فلزات سنگين يكي از دشوارترين مسائل فيزيك هستهاي به شمار ميرود.
به گفته آنا فربل، ساخته شدن اين فلزات سنگين به اندازهاي انرژي صرف ميكند كه تقريبا شبيه سازي تجربي آن غيرممكن است و نميتوان آن را روي زمين انجام داد،از اين رو بايد از ستارهها و اجرام به عنوان آزمايشگاهها استفاده كرد.
اين كهكشان كوتوله كه سال گذشته رصد شدهاست،در مدار كهكشان راه شيري در حركت است و يكي از نزديكترين كهكشانهاي كوتولهاي است كه تاكنون شناسايي شدهاست. اين كهكشان يكي از بهترين كانديدها براي براي رديابي ماده تاريك به شمار ميرفت و اكنون به نظر بهترين مكان براي درك چگونگي شكلگيري برخي از محبوبترين عناصر زميني در جهان هستي است.
با تجزيه و تحليل نور ناشي از درخشانترين ستارهها در اين كهكشان با استفاده از تلسكوپ ماژلان واقع در رصدخانه لاكامپاناس در شيلي، دانشمندان MIT دريافتند اين كهكشان حاوي مقادير باورنكردني از عناصر فرايند آر است. نام فرايند آر برگرفته از سيستمي جذب سريع نوترون به نام است كه دانشمندان آن را به شكلگيري عناصري مانند طلا،اورانيوم و سرب نسبت ميدهند.
در سال 1957 دو فيزيكدان به نامهاي هانس سوئس و هارولد اوري نشان دادند براي ايجاد اين عناصر به فرايند جذب سريع نوتروني نياز است و احتمال دادند در جايي در جهان هستي،مكاني وجود دارد كه اين شرايط در آن حاكم است و مقادير زيادي نوترون در آن وجود دارد از اين رو حجم زيادي از اين عناصر در آن شكل ميگيرند. اين فيزيكدانان احتمال دادهبودند كه انفجارهاي ستارهاي و تلفيق نادر ستارههاي نوتروني اصليترين عوامل ايجاد چنين عناصري هستند، اما هيچ مدركي براي اثبات فرضيه خود در دست نداشتند،از اين رو منشا عناصر فرايند آر ناشناس باقي ماند.
با آگاهي از اينكه برخورد ستارههاي نوتروني در مراحل اوليه شكلگيري كهكشانهاي كوتوله، مانند Reticulum II بسيار رواج دارند، دانشمندان اكنون معتقدند كشف اين كهكشان شواهدي محكم براي اثبات ادعاي سوئس و اوري در اختيار آنها قرار ميدهد.
به گزارش همشهری؛ دانشمندان ميگويند اين عناصر درون ستارهها و سياركها تلفيق شده و به واسطه برخورد اجرام كيهاني كه تكههايي از اين سياركها هستند، به زمن انتقال پيدا كردهاند. به گفته دانشمندان،براساس اين فرضيه،طلا درون سياركها ساخته نشدهاست،بلكه درون يك ستاره نوتروني ساخته شده و به يك سيارك منتقل شدهاست تا سيارك نيز در مسير برخوردش با زمين،آن را به سياره انسانها حمل كند.