کشف سرنخ‌هایی جدید از چگونگی شکل‌گیری سیاره مشتری

0
208

یک تیم بین المللی از ستاره شناسان دریافته اند که پوشش گازی مشتری توزیع همگنی ندارد، به این معنی که قسمت داخلی آن دارای فلزات بیشتری نسبت به قسمت‌های بیرونی است. این مقدار قابل توجه از فلزات به خوبی ثابت می‌کند که سیاره‌های کوچک نقش اصلی در شکل گیری این سیاره داشتند تا سنگ ریزه ها.

هنگامی که فضاپیمای جونو ناسا در سال ۲۰۱۶ به سیاره مشتری رسید و مطالعات خود درباره این سیاره را آغاز کرد، برای اولین بار دانشمندان نگاه دقیق تری به این سیاره پیدا کردند. علاوه بر لکه قرمز بزرگ، مشتری مملو از طوفان‌هایی است که تقریباً به آن ظاهر و رمز و راز نقاشی ون گوگ را می‌دهد. با این حال، پوشش سیاره در زیر لایه نازک مرئی آن، چندان آشکار نیست و ما تنها از طریق فضاپیمای جونو ناسا است که می‌توانیم به اطلاعاتی در مورد ترکیب داخلی آن دست یابیم.

یک تیم بین المللی از ستاره شناسان، به رهبری یامیلا میگل (رصدخانه SRON/Leiden)، اکنون دریافتند که پوشش گازی مشتری آن چنان که قبلا تصور می‌شد همگن و به خوبی مخلوط نشده است. در واقع، انقباض بیشتری از فلزات – عناصری سنگین‌تر از هیدروژن و هلیوم – را به خوبی می‌توان به سمت مرکز سیاره مشاهده کرد. این تیم توزیع فلزات را مورد مطالعه قرار دادند، زیرا اطلاعاتی در مورد چگونگی شکل گیری مشتری به آن‌ها می‌دهد. بررسی آن‌ها نشان میداد که فلزات در قسمت‌های داخلی بیشتر از قسمت‌های بیرونی سیاره وجود دارد.

رسانه‌های علمی نوشتند؛ میگل توضیح می‌دهد که: «غول‌های گازی مانند مشتری به طور معمول با دو مکانیسم قادر به جذب فلزات در فرآیند تشکیل خود هستند که یکی بر اثر تجمع سنگ ریزه‌های کوچک است و دیگر بر اثر تجمع سیاره‌های کوچک. ما می‌دانیم که وقتی یک سیاره در حال شکل گیری به اندازه کافی بزرگ شود، شروع به بیرون راندن سنگریزه‌ها می‌کند. غنای فلزات درون مشتری که اکنون می‌بینیم قبل از آن غیرممکن است؛ بنابراین سناریویی را که در آن از ساخته شدن مشتری توسط سنگ ریزه‌ها را می‌توان کنار گذاشت.»

این یافته که قسمت داخلی مشتری دارای عناصر سنگین تری نسبت به قسمت بیرونی است، به این معنی است که فراوانی این عناصر باید از طریق سیاره‌های کوچک به مشتری رسیده باشد نه سنگ ریزه ها، چون حجم این فلزات بسیار قابل توجه و در ۳ تا ۹ درصد از کل جرم مشتری را تشکیل می‌دهد. نتایج این تحقیق در ۸ ژوئن ۲۰۲۲ در مجله Astronomy & Astrophysics منتشر شده است.