مقتدی صدر، یکی از رهبران شیعیان عراق با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی در جده دیدار کرد. گسترش مناسبات میان عراق و عربستان سعودی و برخی از مسائل منطقهای محور گفتوگوهای دو طرف بوده است.
مقتدی صدر، یکی از رهبران با نفوذ شیعیان عراق در روز یکشنبه (۳۰ ژوئیه/ ۸ مرداد) با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی در جده دیدار کرد. به گزارش رویترز دو طرف در این دیدار درباره مناسبات عراق و عربستان به گفتوگو و رایزنی پرداختهاند.
برخی از مشاوران و مقامات سعودی نیز در این دیدار حضور داشتهاند. دفتر مقتدی صدر این دیدار را امیدوارکننده خواند و آن را آغازی برای “پایان فرقهگرایی در منطقه عربی و اسلامی” دانست.
در عراق “فرقهگرایی” معادل ایجاد اختلاف میان شیعیان و سنیها تلقی میشود. برخی از سیاستمداران عراقی جمهوری اسلامی را عامل فرقهگرایی در این کشور میدانند.
جمهوری اسلامی خود را حامی اصلی شیعیان عراق میداند و از گروههای مختلف شیعی از جمله حشدالشعبی و سپاه بدر حمایت میکند. اما مقتدا صدر پیشتر از استمرار گروههای نظامی در حیات سیاسی عراق انتقاد کرده و خواهان انحلال این گروهها یا تبدیل آنان به جریانهای سیاسی شده بود.
عربستان سعودی که در زمان نخستوزیر نوری مالکی روابط پرتنشی با عراق داشت سرانجام در سال ۲۰۱۵ دست به بازگشایی سفارت خود در بغداد زد. عراق نیز در ماههای گذشته کوشیده که مناسبات دیپلماتیک خود با عربستان را بهبود بخشد. شورایی متشکل از دیپلماتهای دو کشور وظیفه بررسی گسترش مناسبات را بر عهده گرفته است.
سیاستهای مستقل تشکلهای شیعه در عراق
عمار حکیم، یکی دیگر از رهبران شیعیان عراق که در هفته گذشته از ریاست گروه “مجلس اعلای اسلامی” کنارهگیری کرد، کوشید با تاسیس گروه جدیدی به نام “حکمت ملی” از برخی اختلافات جلوگیری کند و پیش از آنکه شماری از نمایندگان فراکسیون گروهش در پارلمان عراق دست به انشعاب زنند، خود داوطلبانه سیاست جدیدی را پیشه کند.
حکیم درباره ضرورت این تشکل جدید گفت: «عراق ۲۰۱۷ بسیار با عراق ۲۰۰۳ تفاوت دارد و احزاب سیاسی فعال باید به اختلاف پی ببرند.» حکیم تشکیل این جریان جدید را به منظور مقابله با “فرقهگرایی” خواند.
جمهوری اسلامی در گذشته به شدت از حکیم و مجلس اعلای اسلامی عراق حمایت میکرد. اما عمار در ماه گذشته مسائل ملی عراق را مقدم بر گرایشات “فرقهای” خواند.
عمار پس از بازگشایی سفارت عربستان در بغداد با سفیر این کشور دیدار و از اقدام عربستان تمجید کرد. وی بر اهمیت مناسبات حسنه میان عراق و عربستان تاکید کرد و خواهان گسترش همکاریهای میان دو کشور شد.
مقتدی صدر نیز پس از ایجاد گروه “حکمت ملی” به رهبری حکیم از این اقدام پشتیبانی کرد و آن را نشانه “پختگی و بلوغ سیاسی” در عراق دانست. ائتلاف “الوطن” نیز در پارلمان عراق به جریان “حکمت ملی” پیوسته است.
به گفته کارشناسان سیاسی به نظر میرسد که عمار حکیم و مقتدا صدر دیگر “مجری سیاستهای جمهوری اسلامی” در عراق نیستند و بیش از همبستگی مذهبی بر “اشتراکات عربی” با دیگر کشورهای منطقه تاکید میکنند.
به گزارش دویچه وله؛ کارشناسان سیاسی در عراق بر این باورند که تاکید حیدر عبادی، نخستوزیر عراق مبنی دوری جستن از “فرقهگرایی و افراطیگری” بیانگر هماهنگیهایی میان او، صدر و حکیم است.