باراک اوباما٬ رئیسجمهور آمریکا٬ در پیام نوروزی خود که پنجشنبه (۱۹ مارس/ ۲۸ اسفند) منتشر شد به مردم و جمهوری اسلامی ایران گفت، امسال “بهترین فرصت در طول چند دهه” برای پیگیری رابطه و “آیندهای متفاوت” بین دو کشور است.
او با اشاره به توافق اولیه اتمی که بین ایران و گروه ۱+۵ در نوامبر ۲۰۱۳ حاصل شد گفت: «کمی بیش از یک سال پیش، ما به تفاهمی ابتدایی در مورد برنامه اتمی ایران رسیدیم. و هر دو طرف به تعهداتشان پایبند بودهاند. ایران پیشروی در برنامه اتمیاش را متوقف کرده و حتی در برخی بخشها به عقب بازگردانده است. جامعه جهانی، از جمله ایالات متحده، برخی موارد کاهش بار تحریمها را برای ایران فراهم کرده است.»
به گزارش صدای آلمان، رئیسجمهور دموکرات آمریکا که از سوی جمهوریخواهان در رابطه با مذاکرات با ایران تحت فشارهای سیاسی گوناگونی است٬ در پیام نوروزی خود گفت: «روزها و هفتههای پیش رو حیاتی خواهند بود. گفتگوهای ما پیشرفت داشتهاند، اما فاصلهها باقی هستند. و در هردو کشور افرادی هستند که مخالف راه حل دیپلماتیک هستند. پیام من به شما، مردم ایران، این است که ما باید با هم برای آیندهای که در پی آن هستیم پافشاری کنیم.»
او گفت: «اکنون دیپلماتها و کارشناسانمان درحال گفتگو هستند با امید به یافتن راه حلی جامع که نگرانیهای دنیا را از برنامه اتمی ایران برطرف کند.»
دولت آقای اوباما از سوی اسرائیل٬ یکی از همپیمانان قدیمی آمریکا در منطقه٬ نیز تحت فشار شدید در رابطه با مذاکره با ایران قرار دارد. بنیامین نتانیاهو٬ نخستوزیر اسرائیل٬ در سخنرانی خود در کنگره آمریکا گفت، توافق هستهای با ایران مانع دستیابی این کشور به بمب اتمی نخواهد شد و خاطرنشان ساخت که اگر لازم باشد اسرائيل به تنهایی در برابر ایران خواهد ایستاد.
اوباما: هفتسین از دریای خزر تا خلیج فارس
اوباما در پیام نوروزی خود با استفاده از عبارت “خلیج فارس” خطاب به مردم ایران گفت: «در حالی که دور سفره هفتسین جمع می شوید، از تهران تا شیراز تا تبریز، از سواحل دریای خزر تا کرانههای خلیج فارس، شما برای موهبتهایتان شکرگزاری میکنید و به آینده نگاه میکنید.» او گفت: «امسال امیدها دربرگیرنده امید ما برای پیشرفت بین جمهوری اسلامی و جامعه جهانی است.»
رئیسجمهور آمریکا ادامه داد: «رهبران ایران دو راه انتخاب دارند. اگر آنها نتوانند با توافقی منطقی موافقت کنند، ایران را در مسیر امروزی خود نگاه خواهند داشت، راهی که ایران و ایرانیان را از بخش بزرگی از دنیا منزوی کرده است، سختیهای زیادی را برای خانوادههای ایرانی به بار آورده است، و بسیاری از جوانان ایرانی را از کار و فرصتهایی که شایستگی آنها را دارند محروم کرده است.»
او افزود: «اگر رهبران ایران بتوانند با توافقی موافقت کنند، میتواند به راهی بهتر بیانجامد – راه فرصتهای بهتر برای مردم ایران٬ تجارت و رابطه بیشتر با دنیا٬ سرمایهگذاریهای خارجی بیشتر و فرصتهای کاری، از جمله برای جوانان ایرانی٬ تبادلات فرهنگی بیشتر و فرصتهایی برای دانشجویان ایرانی برای رفتن به دیگر کشورها٬ همکاریهای بیشتر در زمینههایی مانند علوم و فنآوری و نوآوری٬ به بیانی دیگر، یک توافق هستهای میتواند اکنون درها را به آیندهای روشنتر برای شما باز کند – مردم ایران که به عنوان میراثداران تمدنی بزرگ،[چیزهای] بسیار برای عرضه به دنیا دارید.»
هشدار در مورد احتمال تکرارناپذیر بودن فرصت
باراک اوباما با اشاره به فتوای علی خامنهای٬ رهبر جمهوری اسلامی درباره ممنوعیت استفاده از تسلیحات اتمی٬ گفت: «همانطور که بارها گفتهام، باور دارم که کشورهای ما باید بتوانند این موضوع را با دیپلماسی و به طور صلحآمیز حل کنند.»
او گفت: «امروز این چیزی است که در معرض خطر است. و این زمان ممکن است بار دیگر به زودی تکرار نشود. من معتقدم کشورهای ما فرصتی تاریخی دارند تا این موضوع را به طور مسالمتآمیز حل کنند – فرصتی که نباید آن را از دست بدهیم.»
آقای اوباما در نهایت با خواندن بیتی از حافظ٬ شاعر مشهور قرن هشتم ایران٬ گفت که برای دههها کشورهای “ما با سوء تفاهم و ترس” از هم جدا بوده اند. او گفت: «اکنون نوبهار است. ما فرصت داریم، فرصتی تا پیشرفتی کنیم که به هر دو کشور و به دنیا برای سالیان متمادی سود برساند.»
در حال حاضر مذاکرات اتمی ایران و گروه ۱+۵ در لوزان سوئیس در جریان است. این گفتوگوها آخرین مذاکرات در سال ۱۳۹۳ خورشیدی است. تا کنون مذاکرات بهطور عمده میان ایران و آمریکا جریان داشت. احتمال ملحق شدن برخی از دیگر اعضای گروه ۵+۱ به این گفتوگوها نیز مطرح است. کشورهای ۱+۵ (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا و آلمان) و ایران میخواهند تا پایان ماه جاری (مارس) به چارچوب کلی توافق بر سر برنامه اتمی ایران دست بابند. همچنین قرار است توافق بر سر جزئيات تا پایان ماه ژوئن (۱۱ تیر ماه) به پایان رسد.