نشریه اقتصادی پترولویون اکونومیست در شماره روز سهشنبه 5 ژانویه خود نوشت که صنایع نفت جمهوری اسلامی با توجه به کاهش صادرات نفت این کشور با خطر ورشکستگی روبرو است.
این در حالی است که جمهوری اسلامی با سختترین تحریمهای آمریکا روبرو است؛ تحریمهایی که صنعت نفت جمهوری اسلامی را هم شامل میشود و این کشور با وجود عرضه نفت خود در بازار بورس، نتوانسته مشتری مناسب پیدا کند.
پترولیوم اکونومیست نوشت که پس از آغاز اجرای توافق هستهای در سال 2016 «خوشبینی و امیدواری به رونق صنایع نفت جمهوری اسلامی و آغاز سرمایهگزاریهای خارجی برای آن افزایش پیدا کرده بود. اما امروز این صنایع در مواجهه با تحریمهای آمریکا برای بقای خود به تکاپو افتاده است».
این مقاله افزوده است: «امروز نگه داشتن سطح صادرات نفت برای جمهوری اسلامی جای برنامههای توسعه و بازسازی آن را گرفته است و ادامه این صادرات بهعنوان یک الویت درآمده است. با این حال بخشی از این صنایع دچار رکود شده و بازگرداندن تولید به سطح گذشته با چالشهای گستردهای روبرو شده است».
پترولیوم اکونومیست ادامه داده است: «با خروج کمپانیهای بزرگ اروپایی از صنایع نفت جمهوری اسلامی، احتمالا روسیه و چین هنوز به سرمایهگزاری و حضور در این صنایع ادامه خواهند داد. اما آنها نیز باتوجه به تحریمهای نفتی باقیمانده از زمان دولت باراک اوباما، خود را چندان متعهد به حضور گسترده در این صنایع نخواهند کرد تا از تحریمهای آمریکا دور بمانند».
این نشریه به دور زدن تحریمها توسط جمهوری اسلامی اشاره کرده و نوشته است: «جمهوری اسلامی تا حدودی یاد گرفته است که چگونه زیر تحریمهای آمریکا و اروپا هنوز به تولید و فروش نفت خود ادامه بدهد. اما صنایع داخلی آن و شرکای تجاری خارجی کشور نیازمند آن هستند که دولت این کشور برنامههای اقتصادی و راهحلهای مشخصی را برای زنده نگه داشتن این صنایع در درازمدت به آنها نشان دهد».
ماه مه 2018، دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا، خروج کشورش را از توافق هستهای و از سرگیری تحریمهای اتمی علیه جمهوری اسلامی را اعلام کرد. او توافق منعقد شده در سال 2015 را «ناقص» و «بدترین توافق ممکن» توصیف کرده و خواهان مذاکره برای توافقی جدید است.
توافق هستهای یا همان برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، سال 2015 طی مذاکره میان جمهوری اسلامی و گروه 1+5 به دست آمد. این گروه را آمریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه و چین، پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد به علاوه آلمان تشکیل میدهند.
برپایه این توافق، در مقابل محدود شدن برنامه اتمی تهران، تحریمهای اعمال شده علیه جمهوری اسلامی به خاطر این برنامه، لغو یا تعلیق شد.
به گزارش العربیه؛ اگرچه توافق هستهای با خروج آمریکا لغو نشد و دیگر کشورها بر پایبندی به آن تاکید دارند، اما تحریمهای ایالات متحده باعث شد دهها شرکت خارجی از جمله شرکتهای اروپایی و آسیایی از بازار جمهوری اسلامی خارج شوند. بانک مرکزی و صنعت و همچنین نفت حمل و نقل جمهوری اسلامی نیز تحت تحریم قرار دارند.