با قرنطینه شدن و خانهنشینی بیش از دو میلیارد نفر از ساکنان کرۀ زمین و خلوت شدن فضای شهر، برخی حیوانات به سرعت تغییر رفتار میدهند و محدودۀ زیستی خود را گستردهتر میکنند. هنوز پیامدهای این تغییرات بیسابقه برای کارشناسان ناشناخته مانده است.
سکوت فراگیر، شنیده شدن آواز پرندگان و آسمان صاف و پرستاره از نخستین علائم قرنطینۀ بزرگی است که حواس اهالی شهرهای بزرگ را به خود جلب کرده است.
با خانهنشین شدن آدمها، حیوانات بدون ترس از لانهها بیرون میآیند. در روزهای اخیر در شهر بارسلون گرازهای وحشی دیده شدند. یک شیر کوهی جوان در خیابانهای شهر شش میلیونی سانتیاگو به گردش آمد و دلفینهای مدیترانه به شکلی کمسابقه در گروههای بزرگ اجتماع کردند.
رومن ژولیار، مدیر تحقیقات در موزه تاریخ طبیعی پاریس میگوید: “کاهش ناگهانی حضور آدمها به حیوانات وحشی میدان داده است… آنها با سرعتی باورنکردنی تغییر رفتار میدهند”. او روباهها را مثال میزند که در حاشیۀ شهرهای بزرگ اروپایی، پنهانی زندگی میکردند اما حالا هر روزه خود را به مردم خانهنشین نشان میدهند. همچنین پرندگانی مثل کبوتر یا گنجشکهایی که معمولاً پارکها را به عنوان محل دائمی اقامت برگزیده بودند، کمکم از محدودۀ قدیمی خود دورتر میروند. این تغییر باعث شده که حیوانات دیگری، جای آنها را در پارکها اشغال کنند.
پرندگان دوباره میخوانند
آقای ژروم سوئور که در موزه تاریخ طبیعی در باره صدا (یا زبان) پرندگان پژوهش میکند، میگوید که برخی پرندهها معمولاً به دلیل سر و صدای زیاد محیط آواز نمیخوانند اما با تغییرات تازه، صدای آنها نیز به گوش میرسد. او به طنز میافزاید: “پرندگان از شرّ آلودگی محیط زیستشان به دست بشر خلاص شدهاند”.
از اتفاق، این قرنطینۀ بزرگ که احتمالاً در تاریخ بشر بیسابقه است، با آغاز بهار و فصل جفتگیری بسیاری از جانوران مصادف شده است. به گفتۀ یک کارشناس تنوع زیستی که در مناطق جنگلی فرانسه مشغول به کار است، هر ساله قورباغهها و نوعی از سمندر که به “سمندر آذرین” معروف است، به طلب جفتگیری از جادهها عبور میکنند و کشته میشوند. اما امسال بر خلاف همیشه، رفت و آمد آنها بدون ترس و خطر صورت میگیرد.
هنوز معلوم نیست که پیامدهای این تغییرات در میزان جمعیتهای حیوانی چه خواهد بود.
تغییرات بزرگ در ذهن بشر
دیدیه رِئو، مدیر یک منطقۀ حفاظتشده در نزدیکی بندر بزرگ مارسی میگوید: “سرعت تغییر برای ما محققان و کارشناسان حیرت آور است… مرغهای دریایی که همیشه از حضور گردشگران و سگهایشان در ساحل فرار میکردند، طی یک هفته قلمرو خود را گسترش دادهاند”.
رومن ژولیار، مدیر تحقیقات در موزه تاریخ طبیعی پاریس گوشزد میکند که بسیاری از این تغییرات هنوز برای مردم عادی نامحسوس است. به عنوان مثال، غیبت ماشینهای چمنزنی در پارکها و فضاهای سبز شهری، باعث شده که گیاهان بیشتر گل بدهند.
به گزارش رادیوفرانسه؛ در نتیجه، شمار زنبورهای عسل و سایر حشراتی که جذب گل میشوند ناگهان افزایش یافته است. او میافزاید: “اما شاید نکتۀ مهمتر، تغییراتی است که در ذهن آدمها رخ داده: توجه ما به محیط پیرامونی و به طبیعت بیشتر شده… به نظر میرسد که بسیاری از مردم در چهارگوشۀ جهان به این صرافت افتادهاند که تا امروز به طبیعت بیاعتنا بودهاند”.