ورود «لطفی» به رادیو؛ به همراه یکی از اولین اجرهای لطفی

0
267

بخش مهمی از موسیقی ایرانی برآمده از جنبشی است که از اواخر دهه 40 در مرکز حفظ اشاعه موسیقی به سرپرستی داریوش صفوت شروع شد.

گفته می شود جدایی محمدرضا لطفی از مرکز حفظ و اشاعه در سال 1353 می تواند دو دلیل داشته باشد. یکی اینکه او بر خلاف تمامی همدوره ای هایش در هنرستان و مرکز در طول آن سالها خانه شخصی در امیریه داشت و همکلاسی هایش را دور هم جمع می کرد و گروه تشکیل می داد و این موضوع به مذاق دکتر صفوت خوش نمی آمد. از دل همین هم نشینی ها بود که هسته اولیه گروه شیدا شکل گرفت.

حسین عمومی شاگرد حسن کسایی که از اصفهان برای تحصیل در رشته معماری به تهران آمده بود، علی اکبر شکارچی همدوره اهل لرستان در دانشکده هنر های زیبا و ناصر فرهنگ فر، کسی که به واسطه داوود گنجه ای به مرکز راه یافته بود در کنار محمدرضا لطفی یک سال پیش از جدایی لطفی از مرکز شیدای اولیه را شکل داده بودند. گروه آثار صبا را تمرین می کرد. در آن دوران لطفی در بازسازی آثار استاد ابوالحسن صبا به دنبال کشف ریشه ها بود.

دلیل دیگر هم شاید گرایشات سیاسی لطفی بود. لطفی پس از جدایی از مرکز بلافاصله جذب رادیو شد که در آن زمان هوشنگ ابتهاج مسئولیت بخش موسیقی آن را بر عهده گرفته بود. اما ارتباط لطفی با ابتهاج البته به پیش از این برمی گشت.

زمانی که لطفی در سال سوم دانشکده به واسطه جواد معروفی با هوشنگ ابتهاج آشنا شد. لطفی در سال سوم دانشگاه آهنگی ساخته بود و معروفی او را تشویق کرد که به رادیو نزد ابتهاج برود و آهنگش را برای برنامه گلها تنظیم و ضبط کند. همان دیدار و شعر انتخابی لطفی که متناسب با حال و هوای اجتماع بود زمینه یک آشنایی طولانی را فراهم کرد.

ابتهاج برای لطفی در رادیو امکانات گسترده ای فراهم کرد. برخلاف مرکز حفظ و اشاعه که هنرجویان تنها سالی یک بار فرصت اجرا در جشن هنر شیراز را پیدا می کردند، ابتهاج این فرصت را فراهم کرده بود که هر هفته لطفی به اجرای برنامه بپردازد. او در ابتدا همان آثار قدیمی صبا را با دوستان قدیمی اش به اجرا درآورد. اولین برنامه گروه شیدا که از رادیو پخش شد بازسازی آثار قدما شامل پیش درآمد ابوعطا از درویش خان و تصنیف شیدا بود.

بازسازی های او از تصانیف قدیمی که سالها فراموش شده بود به مذاق جوان ها خوش نشست و بازتاب خوبی در جامعه داشت. داریوش طلایی نقل می کند که در آن زمان اگر جمعه ها به درکه می رفتید جوانان بسیاری در حال خواندن این تصانیف در کوه بودند.

آنچه در ادامه می شنوید یکی از اولین اجرهای لطفی در رادیو است که با همکاری ناصر فرهنگ فر و حسین عمومی نواخته شده است.