رئیس «کمیسیون یازده سپتامبر» اعلام کرد هنگامی که برای نگارش گزارش حملات 11 سپتامبر 2001، بزرگترین حادثه تروریستی در خاک آمریکا که به مرگ حدود سه هزار نفر انجامید، اسناد و شواهد موجود را بررسی میکرده، هیچ مدرکی مبنی بر نقش داشتن دولت سعودی در این حادثه پیدا نکرده، و در مقابل متوجه شده که این اسناد و شواهد به نقش داشتن جمهوری اسلامی در این جریان اشاره میکنند.
جرج دبلیو بوش، رئیسجمهوری وقت آمریکا، در سال 2002 کمیسیونی برای تحقیق درباره حملات تروریستی 11 سپتامبر تشکیل داد، که ریاست آن به توماس کین، فرماندار جمهوریخواه اسبق نیوجرسی، و لی همیلتون، نماینده دموکرات اسبق کنگره از ایندیانا رسید. گزارش این کمیسیون پس از مصاحبه با شخصیتهای کلیدی، و بررسی تمام اسناد و شواهد موجود، در 22 ژوئيه 2004 منتشر شد.
توماس کین، که در هنگام نگارش این گزارش رئیس «دانشگاه درو» در نیوجرسی بود، و اکنون رئیس هیئت مدیره «کمپانی کارنگی نیویورک» است، اخیرا در مصاحبهای با روزنامه بریتانیایی «گاردین» به مناسبت بیستمین سالگرد حملات 11 سپتامبر، تاکید کرده بر خلاف تصور عمومی در آمریکا، شواهد و اسناد به نقش داشتن پادشاهی عربی سعودی در این حادثه گواهی نمیدهند.
خانوادههای قربانیان این حملات مدتهاست خواستار انتشار نتایج تحقیقات پلیس فدرال آمریکا «اِف.بی.آی» درباره مشارکت احتمالی سعودی در این حملات هستند. پانزده نفر از نوزده هواپیماربا شهروندان سعودی بودند، اما این کشور هرگونه دخالت در حملات تروریستی را رد میکند، و به شکایت خانوادههای قربانیان از خود در دادگاه فدرال نیویورک معترض است.
کین در این باره به «گاردین» گفت که به نظر او سهچهارم اسنادی که طی بیست سال گذشته «طبقهبندی» شدهاند، میتوانند بدون ایجاد هیچ مشکل امنیتی در اختیار عموم قرار گیرند. هفته گذشته جو بایدن، ریاستجمهوری آمریکا بالاخره در برابر فشارها سر فرود آورد، و دستور داد اسناد اف.بی.آی درباره پرونده 11 سپتامبر را از طبقهبندی خارج کنند.
گزارش سال 2004 کمیسیون یازده سپتامبر «هیچ مدرکی مبنی بر اینکه دولت سعودی به عنوان یک نهاد، یا مقامات ارشد سعودی به طور انفرادی از القاعده پشتیبانی مالی کردهاند» پیدا نکرد. کین در گفتگو با «گاردین» تاکید کرد: «در تمام اسنادی که بررسی کردم، شامل اسنادی که خانوادههای قربانیان اکنون میخواهند در اختیار عموم قرار گیرد، هیچ چیزی پیدا نکردم که نشاندهنده دخالت مقامات دولتی سعودی باشد.»
العربیه نوشت؛ رئیس کمیسیون یازده سپتامبر افزود: «حالا آیا اینکه شهروندان سعودی در مقطعی در این قضیه دخیل بودهاند یا نه، آن حرف دیگری است. من به خانوادههای قربانیان نزدیک هستم و با آنها روابط خوبی دارم، ولی راستش را بگویم، گمان نمیکنم آنها چیزی عایدشان بشود. اطلاعاتی که من پیدا کردم، بیشتر به دخالت احتمالی جمهوری اسلامی تا سعودی گواهی میدهد.»
کشته شدن المصری در تهران
پمپئو با اشاره به کشته شدن ابومحمد المصری، نفر دوم القاعده که پارسال در منطقه پاسداران تهران کشته شد، گفت که جمهوری اسلامی به پناهگاه امنی برای القاعده تبدیل شده است.
روزنامه نیویورک تایمز در ماه نوامبر 2020 گزارش داد که ابومحمد المصری، از فرماندهان بارز القاعده و متهم اصلی برنامهریزی بمبگذاری دو سفارت آمریکا در آفریقا در سال 1998، به دست ماموران اسرائیلی در تهران کشته شد. پیش از آن جمهوری اسلامی مدعی شده بود که کسی از «تروریستها» در خاک این کشور حضور ندارد.
اذعان مقام جمهوری اسلامی
این در حالی است که محمد جواد لاریجانی 30 می 2018 در گفتگوی اختصاصی با صدا و سیمای جمهوری اسلامی جزئیات رابطه این کشور با سازمان القاعده و کنترل رفت و آمد اعضای این سازمان و به ویژه عاملان حملات یازده سپتامبر و همچنین حضور افراد القاعده در ایران را فاش کرده بود.
لاریجانی که در آن زمان معاون امور بینالملل قوه قضائیه بود، گفت: «گزارش کمیسیون یازده سپتامبر که یک گزارش تفصیلی است و شخصیتهایی مثل لی همیلتون و امثال اینها ریاست این کمیسیون را بر عهده داشتند، در صفحات فکر کنم 240 یا 241 این گزارش، دو یا سه صفحه راجع به جمهوری اسلامی است. یک سوال مطرح کردند که ایران در این قضایا چه نقشی میتوانسته داشته باشد؟ مجموعه گزارشهایی بود که این عناصر القاعده که از عربستان که میخواستند بروند افغانستان یا جای دیگری، اینها با پروازها یا زمینی میآمدند، دم مرز تقاضا میکردند که شما مهرتان را توی پاسپورت ما نزنید، چون اگر دولت عربستان بفهمد ما ایران آمدیم، ما را اذیت میکند. بعضی از اینها را هم دولت ما قبول میکرد مهر نزند، چون ترانزیت بودند، دو ساعت بودند بعد رد میشدند میرفتند ولی اطلاعات آمد و رفتشان را داشتند. این رو اینها یک جوری گفتند که انگار جمهوری اسلامی با القاعده همکاری داشته یا مثلا گفت یک هواپیمایی که داشته از یک جایی عبور میکرده، مثلا از یک نقطهای به یک نقطه دیگر در منطقه میرفته، ضمن اینکه این خلبان عملیات در آن بوده، یک فرمانده ارتش حزبالله هم در یک صندلی دیگر نشسته بود. حالا مجموعه اینها را سر هم کرده بودند که آیا ایران مستقیما یا از طریق حزبالله لبنان با القاعده در این زمینه همکاری کرده یا نه؟ خود جمعبندی کمیسیون به طور کلی این است که القاعده به طور کلی دشمن درجه یک ایران بوده…»
در همان زمان وزارت امور خارجه آمریکا تاکید کرد که سخنان لاریجانی اعترافی از سوی این کشور مبنی بر تسهیل سفر عاملان حملات 11 سپتامبر و دست داشتن در این حملات است.
وبگاه آمریکایی «واشینگتن فری بیکن» سهشنبه 12 مه 2018 به نقل از یک مقام مسئول در وزارت امور خارجه آمریکا نوشت که سخنان جواد لاریجانی «اعترافی به آن چیزی است که از مدتها پیش دولتهای مختلف آمریکا درباره کمک جمهوری اسلامی به عاملان حملات 11 سپتامبر از گروه القاعده و تسهیل عبورشان از خاورمیانه تاکید کردهاند.»