مجموعه تاریخی – فرهنگی ناموربه نقش رستم باز هم حریمش شکسته شد! تیرهای چراغ برق که چندی پیش درحریم نقش رستم نصب شده کم بودند، این بار لوله‌های شرکت گاز، چشم انداز این یادمان نیاکانی را خدشه‌دار کرده است.
این مجموعه تاریخی – فرهنگی اکنون روزگار خوشی ندارد و خطرات گوناگون این مجموعه را تهدید می کند. از شکاف های فراوان زمین های پیرامون نقش رستم گرفته تا گُسل های خطرناک کنار آرامستان خشیارشا و هم اکنون تیرهای چراغ برق و لوله های گاز!
به گفته کارشناسان میراث فرهنگی، پهنای این لوله ها به بیست وچهار اینچ می رسد وبنا است درحریم درجه یک این بازمانده ملی جای گیرد. در این مجموعه تاریخی آرامستان های چهارپادشاه هخامنشی، سنگ نگاره ایلامی وساسانی وسازه‌ی نامور به کعبه زرتشت وآتش دان های سنگی جای دارد که در قالب یک پرونده الحاقی به مجموعه جهانی پارسه در سیاهۀ سازمان یونسکو جای گرفته است.
اما این رویدادها نشان می دهد که پیشینه، اصالت وحتا ثبت این مجموعه در سیاهه‌ِ جهانی هم نتوانسته سدی برای پیش گیری وحفاظت از آن شود. با درونشد (ورود) به این مجموعه تاریخی می توان لوله های بی‌شمار گاز و آب راهه‌های (:کانال)وابسته به آن را در فاصله سد متری بازمانده‌ها دید! به باور کارشناسان میراث فرهنگی ، حتا حریم اتصال لوله های گاز رعایت نشده، چه رسد به رعایت حریم مجموعه جهانی نقش رستم!
برپایه‌ی قانون های میراث فرهنگی، بازمانده های تاریخی که درسیاهه ملی وجهانی به ثبت رسیده اند دارای حریم درجه یک و منظری است که نباید دراین جایگاه ها تاسیساتی ساخته شود که این حریم را خدشه دار کند. اما شوربختانه تیرها ودکل های برق از یک سو ولوله های گاز از سویی دیگردر حریم وعرصه نقش رستم جای دارد وباید هرچه زودتر ازاین مجموعه برچیده شود. نکته در خور نگرش که در این مجموعه تاریخی صورت گرفته، رعایت نشدن حریم لوله‌های گاز است. به گونه ای که برپایۀ گفته کارشناسان، در تیغه (شعاع) دویست وپنجاه متری از این لوله ها نباید هیچ تاسیساتی وجود داشته باشد. زیرا خطر انفجار هم برای سنگ نگاره های باستانی وهم برای گردش گران وجود دارد. حال این که لوله های نام برده شده در فاصله سد متری از سنگ نگاره های برجسته نقش رستم در زیر زمین جای خواهد گرفت!؟
پیش تر نیز مدیر پایگاه جهانی پارسه به امرداد گفته بود: شرکت گاز برای انجام کارهای خود از سازمان میراث فرهنگی پروانه گرفته است! به گفته مهندس مسعود رضایی منفرد، هم اکنون با پافشاری سازمان میراث فرهنگی کار متوقف شده است ودر دور دوم شرکت گاز می بایست پروانه های لازم را بگیرند.
در همین زمینه یکی از کارشناسان فنی سازمان میراث فرهنگی می گوید: اکنون با دخالت سازمان میراث فرهنگی عملیات اجرایی نصب لوله های گاز متوقف گردیده وبنا شد با بررسی نقشه ها ی ارایه شده از سوی شرکت گاز بررسی های لازم جهت تغییر گذر راه لوله ها به وسیله میراث فرهنگی ارایه شود.
اما باستان شناسان مهم ترین چالش پیش رو را نبود دانش و شناخت و ضعف مدیریت مجموعه پارسه می‌دانند و می‌افزایند: یک ماه پیش همه‌ی باستان شناسان و مرمت گران و متخصصان از مجموعه پارسه اخراج شده اند وتنها یک باستان شناس (رهبر) در این مجموعه وجود دارد. آمارها نشان می دهد که در چند سال گذشته شمار باستان شناسان وکارشناسان در این مجموعه کم شده است .
ولی در واپسین رویداد، بیست وپنج تن از باستان شناسان اخراج شده اند! همین رویداد خود شُوندی برای خدشه دار شدن حریم درجه یک ومنظر دیداری بنای نقش رستم شده است. زیرا هنگامی که کارشناس وباستان شناسی در این مجموعه وجود نداشته باشد کسی نیست تا بتواند به این عملیات ها اعتراض کند. تنها هنگامی که کارها آغاز می شود ، کُنشگران (فعالان) میراث فرهنگی و انجمن های مردم نهاد وخبرگزاری ها آگاهی رسانی هایی انجام می دهند وتازه آن زمان است که سازمان میراث فرهنگی هوشیار می شود!
یکی از باستان شناسان برجسته که نخواست نامش آشکار شود به امرداد چنین می گوید : شوربختانه مهم ترین چالش پیش روی سازمان میراث فرهنگی استان پارس و مجموعه جهانی پارسه، نبود مدیریت مرتبط با پیشه افراد است و همین شوند خود دشواری هایی را بوجود آورده است. او ادامه می دهد: زمانی که مدیری در یک پایگاه تاریخی در رشته مرتبط درس نخوانده باشد و به این سمت گمارده می شود نباید چشم داشتی بیش از این داشته باشیم. این باستان شناس می‌افزاید: تازه پس از دانش مرتبط با پیشه افراد، مهم ترین نکته مدیریت ناکارآمد آنان است.
به گزارش خبرنامه ملی ایرانیان از امرداد : درچندین سال گذشته سازمان میراث فرهنگی، گردش گری وصنایع دستی با انتصابات نابجا و گماردن افراد غیر کارشناس وبدون تخصص بیشترین کوبه(:ضربه) را بر پیکره‌ی رنجور یادمان های نیاکانی زده است. آسیب های این کوبه ها آن اندازه بود که دکتر نجفی زمانی فرنشینی میراث فرهنگی را بدست گرفت گفته بود، میراث فرهنگی ما لگدکوب شده است!
به هر روی آن چه اهمیت دارد یادمان های نیاکانی ما است که این روزها مورد دست اندازی و بی مهری قرار می گیرد وهر روز آگاهی های ناخوشایندی از ویرانی این بازمانده ها در روزنامه ها وخبرگزاری ها می خوانیم ومی شنویم.
اکنون باید چشم به راه بود ودید که آیا نقش رستم، این یادگار با شکوه نیاکانی از بند این ناملایمی ها رهایی می یابد؟
