گردشگری و صنایعدستی مازندران، مهدی عابدینی عراقی، گفت: در کاوش تپهکلای روستای ارفهده سوادکوه بنایی به مساحت حدود ۳۰۰ متر با پلان مشابه با چهارطاقیهای زمان ساسانیان که در دیگر مناطق قلمرو این امپراتوری وجود دارد به دست آمده که با مصالح سنگ، و آجرهایی به ابعاد ۳۸×۳۸×۸ سانتیمتر ساخته شده است.
وی افزود: در مرکز این بنا یک آتشدان با تزیینات گچی کشف شد که کاربرد مذهبی این بنا را به اثبات میرساند. باتوجه به شواهد معماری و سفالین، این آتشکده تا قرن سوم هجری قمری مورد استفاده قرار گرفته و در چندین مرحله الحاقاتی به آن افزوده شده است.
عابدینی تصریح کرد: این محوطه در مرکز بافت روستای ارفهده قرار گرفته و احتمال آسیب و تخریب آن در صورت بیتوجهی به اثر وجود دارد. هدف از این کاوش باستانشناسی شناخت دقیق لایهها و آثار معماری بر جای مانده و ثبت آن در فهرست آثار ملی و خرید از مالک شخصی محوطه است.
رسانههای میراث فرهنگی داخلی نوشتند؛ سرپرست پایگاه میراث ملی غار تاریخی اسپهبد خورشید خاطرنشان کرد: کاوش باستانشناسی در تپهکلای ارفهده سوادکوه با مجوز پژوهشکده باستانشناسی کشور از ۱۰ خرداد آغاز شده و همچنان در حال انجام است. این کاوش در راستای فعالیتهای پژوهشی پایگاه میراث ملی غار تاریخی اسپهبد خورشید و آثار وابسته به آن برنامهریزیشده است.
این اثر در فاصله پنج کیلومتری غار تاریخی اسپهبد خورشید قرار گرفته و بخشی از مجموعه بناهای مربوط به اسپهبدان تبرستان در این بخش از سوادکوه است.