میراث جهانی بر تخت سلیمان ننشسته است

میراث جهانی پس از پایان جنگ تحمیلی نخستین‌بار بر تخت سلیمان نشست. اثری زیبا و خیره‌کننده که خیلی پیشتر باید در این فهرست قرار می‌گرفت. حالا اما سال‌ها از جهانی شدن تخت سلیمان می‌گذرد و با این همه نابسامانی که به جان این اثر افتاده، دانستن آنکه تخت سلیمان در فهرست میراث جهانی قرار دارد، بیهوده است؛ گویی میراث جهانی دیگر بر تخت سلیمان ننشسته‌است.

 ستون هایی که از زیر صدها سال خاک بیرون آمده اند، تکه تکه کنار دیوار رها شده اند. کودکان سرخوشانه روی ستون هایی که حالا استوار نیستند راه می روند و بازی می کنند. بازدیدکنندگان خسته از راه هم این ستون ها را صندلی می بینند و روی آنها می نشینند تا زیر سایه دیوار نفسی تازه کنند. اینجا محوطه باستانی تخت سلیمان است. محوطه ای که به عنوان میراث جهانی در یونسکو ثبت شده است.

به گزارش خبرنامه ملّی ایرانیان به نقل از میراث فرهنگی، در قسمت غربی سایت جهانی تخت سلیمان، سالنی به نمایش یافته های باستانشناسی از محوطه تاریخی تخت سلیمان اختصاص یافته است. سالنی نه چندان برزگ که برخی از یافته های باستانشناسی از محوطه تخت سلیمان در نهایت بی نظمی دور تا دور این سالن روی زمین رها شده اند. برخی از این یافته ها در ویترین های فلزی به برای نمایش گذاشته شده اند. ویترین هایی که نه تنها نور ندارند و لامپ هایشان خاموش است، بلکه قسمت بالایی بسیاری از آنها از جا در آمده و گرد و غبار روی اشیاء به نمایش گذاشته شده در ویترین ها نشسته است.

تکه هایی از ستون های به دست آمده از دوران ایلخانی داخل بصورت افقی دیوار قرار داده شده اند و به محل نشستن برخی بازدیدگنندگان مبدل شده اند. تعدادی دیگر از این ستون ها نیز بدون هیچ حفاظتی در محوطه بیرونی سالن قرار گرفته اند و به محلی برای استراحت بازدیدکنندگان تبدیل شده اند.

موضوع قابل توجه درباره یافته هایی که داخل سالن به برای بازدید عموم قرار گرفته اند، این است که آنچنان گرد و خاک روی این اشیاء نشسته گویی در یک سال اخیر حتی برای تمیز نگاه داشتن این یافته ها تلاش نشده است.

وضعیت نا به سامان نگهداری از یافته های باستانشناسی در تخت سلیمان باعث شد تا سراغی از علیرضا قربانی، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی آذربایجان غربی بگیریم. او در گفت و گو با خبرنگار CHN اصلی ترین دلیل این وضعیت را نبود ثبات مدیریتی در سایت جهانی تخت سلیمان دانست. به گفته او در ماه های گذشته چند بار مدیر این سایت جهانی تغییر کرده است. یکی از مدیران نیز یک هفته بعد از انتصاب به عنوان مدیر محوطه تاریخی تخت سلیمان از سمت خود استعفا کرده است. حالا حدود 10 روز است که مدیری جدید برای این محوطه باستانی تعیین شده است.

کمبود نیروی انسانی از دیگر موضوعاتی است که معاون میراث فرهنگی استان آذربایجان غربی به آن اشاره کرد و گفت که در ماه های گذشته حدود 20 تا 30 نفر از کارکنان محوطه تاریخی تخت سلیمان اخراج شده اند و در نتیجه این وحوطه باستانی با بحران جدی نیروی انسانی مواجه است.

قربانی در ادامه با تاکید بر این که برنامه های بسیاری برای ساماندهی تخت سلیمان پیش بینی شده است، گفت: برنامه هایی برای ساماندهی این سایت جهانی دارید. همچنین بودجه برای ساماندهی نیز وجود دارد و در ماه های آینده وضعیت این محوطه تاریخی سر و سامان خواهد یافت.

برنامه های مدیر جدید تخت سلیمان

حسن یوسفی مدیر جدید محوطه باستانی تخت جمشید حدود 10 روز است که کارش را به عنوان مدیر این سایت جهانی آغاز کرده است. او با اشاره به این که او به تازگی مدیریت تخت سلیمان را بر عهده گرفته است، گفت: برنامه هایی برای ساماندهی این محوطه تاریخی داریم که اجرای آنها مستلزم زمان است.

پاکسازی چهره عمومی محوطه، رسیدگی به علوفه ها از جمله برنامه هایی هستند که یوسفی به آنها اشاره کرد و گفت: اول لازم است در کمترین زمان کارهایی برای بهبود اوضاع چهره عمومی محوطه تاریخی تخت سلیمان انجام شود. پس از آن برنامه های منظمی برای بهبود کلی وضعیت این سایت جهانی داریم که زمان بر است.

مدیر محوطه تاریخی تخت سلیمان درباره وضعیت یافته های باستانشناسی تخت سلیمان نیز وعده داد که سالن یافته های باستانشناسی به زودی به موزه تخصصی تبدیل خواهد شد. او در این باره تصریح کرد: ویترین های این موزه در حال ساخت هستند. همچنین تلاش خواهد شد تا این موزه هم برای بازدید کننده های داخلی جذاب باشد و هم مورد پسند بازدید کننده های خارجی قرار بگیرد. قسمت مهم کار نیز به حفاظت آثار مربوط می شود.

اگرچه قربانی معاون میراث آذربایجان غربی گفت که در زمینه بودجه تخت سلیمان مشکلی وجود ندارد، اما مدیر محوطه تاریخی تخت سلیمان در پاسخ به سوالی درباره بودجه در نظر گرفته برای این محوطه تاریخی، گفت که این اعتبار هنوز مشخص نشده و هنوز تصمیمی در این باره گرفته نشده است. تا زمانی که این بودجه مشخص نشود سخن گفتن درباره آن بیهوده است. با این حال ما دست روی دست نذاشته ایم کارهای خوبی انجام شده است.

یوسفی همچنین با اشاره به کمبود نیروی انسانی در محوطه باستانی تخت سلیمان تصریح کرد: نیروی انسانی یکی از مهمترین مباحث در ارتباط با تخت سلیمان است. مگر می شود بدون نیروی متخصص و کارگر فنی هدفی را پیش برد و در برنامه ها به نتیجه رسید؟