“مکانیسم ماشه” و سرانجام آن؛ بقلم فرامرز دادرس، کارشناس اطلاعات و امنیت

0
373

این‌یک بحث حقوق بین‌الملل است و توضیح آن به عهده کارشناسان حقوق و حقوق بین‌الملل می‌باشد.

حال که آمریکا سخن از استفاده از مکانیسم ماشه علیه جمهوری اسلامی می‌کند برخی رسانه‌ها و حتی سخنگوی رئیس اتحادیه اروپا می‌گویند چون آمریکا برجام را ترک کرده و عضو برجام نیست دیگر قادر به استفاده از مکانیسم ماشه! نمی‌باشد.

درباره اجرای مکانیسم ماشه! دو تعریف کمی متفاوت ولی در عمل یک نتیجه به دست می‌دهد که موردنظر آمریکا می‌باشد.

لطفاً کمی دقت کنید، دعوای حقوقی که در پیش است بر مبنای بند زیر و بر سر تنها دو کلمه! ذیربط و امضاکننده، خواهد بود؛ که البته تاکنون هیچ‌کس از تحلیلگران توجهی به این نکته نکرده است.

در متن قرارداد برجام آمده است:

” بر اساس این راهکار، هرگاه یکی از کشورهای ذیربط! در توافق هسته‌ای از انجام تعهدات خود عدول کند، طرف مقابل نیز از حق عدول از این توافق برخوردار خواهد شد. در یک ترجمه دیگر از برجام آمده؛ بر اساس این سازوکار، هر یک از کشورهای امضاء کننده“.

متن قرارداد برجام ازنظر حقوقی مشخص نکرده که اگر کشوری که هم در برجام ذیربط! بوده و هم امضا! کننده اگر این قرارداد را ترک کرد، آیا می‌تواند با استفاده از این بند از سازمان ملل اجرای مکانیسم ماشه را درخواست کند؟

بنابراین؛ آمریکا در برجام هم ذیربط بود و هم امضاکننده و بنابراین بر اساس این بند می‌تواند اجرای مکانیسم ماشه را درخواست نماید،

مگر! در قرارداد برجام در رد این درخواست بندی پیش‌بینی شده باشد که جای شک دارد.

این‌یک دعوای حقوقی خواهد بود و با ناقص بودن قرارداد برجام مسئله تفسیر حقوقی! درباره کلمات ذیربط و امضاکننده، در غیاب بند واضح و روشنی درباره ترک‌کننده برجام کار را به درازا خواهد کشید.

آیا آمریکا می‌تواند از این نکته در پیش بردن اهداف خود در مکانیسم ماشه استفاده کند؟ یک بحث کاملاً حقوقی است و نه سیاسی.