در یک کاوش باستانشناسی در غار‌های کشور لائوس در جنوب آسیا، دانشمندان به طور تصادفی دندان انسانی را یافته اند که به شکل جالب توجهی منشأ آن از همان جمعیت انسان باستانی است که برای اولین بار در غار دنیسوا Denisovans در کوه‌های آلتای سیبری (روسیه) شناخته شد. دنیسووان‌ها، گونه‌های خواهر انسان‌های امروزی بودند که بین ۱۶۴۰۰۰ تا ۱۳۱۰۰۰ سال پیش، در بسیاری از مناطق خارج از آفریقا پراکنده شده بودند.
تیم تحقیق این کشف بزرگ را در حفاری سال ۲۰۱۸ در شمال لائوس انجام دادند. غار جدید Tam Ngu Hao ۲ که با نام «غار کبرا» شناخته می‌شود، در نزدیکی غار معروف Tam Pa Ling قرار دارد، جایی که قبلاً فسیل‌های مهم انسانی ۷۰۰۰۰ ساله (هوموساپینس) در آن یافت شده بود. اما چه چیزی یک استخوان انگشت و تعدادی دندان فسیلی کشف شده در غاری در کوه‌های دورافتاده آلتای سیبری را به یک دندان تکی که در غاری در مناظر سنگ آهکی مناطق گرمسیری لائوس یافت شده، متصل می‌کند؟ تیم بین المللی از دانشمندان مطمئن هستند که این دو مکان باستانی علیرغم اینکه هزاران مایل از هم فاصله دارند، با گونه دنیسووایی‌ها مرتبط هستند.
فابریس دیمتر، نویسنده اصلی و استادیار دیرین‌انتروپولوژی در دانشگاه کپنهاگ، می‌گوید این فسیل نشان دهنده اولین کشف دنیسوواها در جنوب شرقی آسیا است و نشان می‌دهد که دنیسوواها حداقل تا لائوس در جنوب آسیا منتشر شده بودند و این با شواهد ژنتیکی موجود در جمعیت‌های امروزی آسیای جنوب شرقی مطابقت دارد. همچنین تجزیه و تحلیل بسیار دقیق شکل این دندان شباهت‌های بسیاری را با دندان‌های دنیسووا که در فلات تبت یافت شده است، نشان داد. این نشان می‌دهد که به احتمال زیاد دنیسوواها، بین ۱۶۴۰۰۰ تا ۱۳۱۰۰۰ سال پیش در مناطق گرمسیری شمال لائوس زندگی می‌کرده اند.
غار تام نگو هائو ۲ در شمال لائوس
متأسفانه، برخلاف غار دنیسوا، آب و هوای استوایی و رطوبت بالا در لائوس به این معنی است که DNA باستانی این فسیل حفظ نشده است. با این حال، دانشمندان باستانشناسی پروتئین‌های باستانی را پیدا کردند که نشان می‌دهد فسیل متعلق به یک انسان جوان و احتمالاً زن است بین ۳.۵ تا ۸.۵ سال سن داشت. یک دختر بچه کوچک که حالا می‌تواند معمای بین دو گونه خواهر انسانی یعنی هموساپین‌ها (گونه ما) و دنیسوواها را پس از مهاجرت به خارج از آفریقا آشکار سازد. هنوز ابهامات زیادی وجود دارد که این دختر بچه کوچک با چه کسانی در این غار همراه بوده است. حل این معما شاید امکان پذیر نباشد، زیرا طبیعت بارانی منطقه سبب سیل‌های متعددی می‌شود که احتمالا کف غار‌ها را برای چندین بار شسته است.
غار دنیسوا در کوه های آلتای سیبری (روسیه)
رسانه‌های علمی نوشتند؛ با این همه دانشمندان در کنار دندان این دختر بچه، تعداد فسیل حیوان نیز یافته اند. فابریس دیمتر می‌گوید که رسوبات غار حاوی دندان‌های گیاه‌خواران غول‌پیکر، فیل‌های باستانی و کرگدن‌هایی بود که در محیط‌های جنگلی زندگی می‌کردند. اینکه چرا آثار این فسیل‌های حیوانی باقی مانده و فسیل‌های انسانی از میان رفته اند، هنوز بی پاسخ مانده است.
دانشمندان می‌گویند آسیای جنوب شرقی کانون تنوع گونه‌های مختلف انسان بوده و حداقل پنج گونه مختلف، در زمان‌های مختلف اقامتگاه‌هایی را برای خود در این منطقه برپا کرده بودند. به نظر می‌رسد غار‌های آسیای جنوب شرقی می‌توانند سرنخ‌ها و شواهد بیشتری برای درک این روابط پیچیده جمعیتی ارائه دهند. نتایج این مطالعه در نشریه معتبر Nature Communications به چاپ رسیده است.
