سرپرست هیئت ایرانی پروژه مشترک کاوش باستانشناسی محوطه تخت جمشید با اعلام اینکه آخرین فصل از کاوش‌های مشترک ایران و ایتالیا پس از ۱۰ سال رو به اتمام است، از کشف محل دروازه پارسه در نزدیکی تل آجری خبر داد.
علیرضا عسکری چاوردی، دوشنبه ۲۰ بهمن به خبرنگاران گفت: آخرین فصل کاوش های باستان شناسی هیئت مشترک ایرانی ایتالیایی پس از ۱۰ سال در حالی رو به اتمام است که باستان شناسان موفق شدند اثبات کنند که احتمالا کوروش بزرگ فرمان ساخت دروازه پردیس پارسه را صادر کرده و این دروازه باشکوه در دوره فرزندش کمبوجیه به بهره برداری رسیده است.
این باستانشناس خاطرنشان کرد که دروازه مکشوفه در محوطه تل آجری واقع در ۳ کیلومتری شمال غرب تختگاه تخت جمشید قرار دارد.
عسکری چاوردی در رابطه با ویژگی های این میراث منحصر به فرد جهانی، گفت: این دروازه بنائی به ابعاد ۳۰ در ۴۰ متر به ارتفاع تقریبی ۱۲ متر و دارای کریدوری در مرکز بوده که بخش مرکزی آن را اتاقی مستطیل به ابعاد ۸ در ۱۲ متر تشکیل می داده و در دورن این اتاق مرکزی ۴ صندلی نشیمن وجود داشته است. راهروی مرکزی از دو طرف به سوی پردیس هخامنشی باز می شده است.
سرپرست ایرانی این پروژه باستانشناسی و عضو هئیت علمی دانشگاه شیراز در رابطه با ویژگی های دیگر این محدوده در حال کاوش، بیان کرد: این دروازه از مواد و مصالح خشت و آجر بنا شده و سرتاسر نمای داخلی و بیرونی آن مزین به آجرهای رنگین بوده است. بخش پائین و ازاره دیوارها مزیّن به گل های لوتوس، بدنه و نمای دیوارها مزیّن به انواع پنل های رنگین از حیوانات اسطوره ای نمادها و سمبل های اعتقادی ایران باستان، هخامنشی، عیلام و بین النهرین بوده و مهمتر اینکه در اتاق مرکزی کتیبه هایی به خط و نگارش بابلی و عیلامی وجود داشته است.
این باستان شناس اضافه کرد: مجموع اسناد نگارشی، مواد و مصالح ساخت بنا، موتیف های به کار رفته در تزئین نمای بنا، تاریخ گذاری کربن ۱۴ و جنبه های تقدس و تشرف به این دروازه نشان می دهد این بنا پس از سال ۵۳۹ قبل از میلاد و به افتخار فتح بابل به دستور کوروش بزرگ ساخته شده است.
این استاد دانشگاه شیراز خاطرنشان کرد: فرزند کوروش بزرگ همزمان با حکومت پدر در شهر بابل به مدت ۸ سال فرمانروا بود و در سال ۵۲۹ قبل از میلاد به پادشاهی ایران رسید.
عسکری چاوردی در رابطه با اهمیت این دروازه در شهر پارسه، گفت: کوروش هخامنشی به دلیل اهمیت مذهبی و فتح مهمترین شهر دنیای باستان، بابل، دستور ساخت این دروازه را صادر کرد و کمبوجیه فرزندش به دلیل علاقه به شهر بابل، آشنائی دیرینه با بابلی ها و پیوند فرهنگی جهان باستان کار ساخت مجموعه بزرگ معماری شهر پارسه به سبک معماری بابلی را ادامه داد و در دوره سلطنت او دروازه پردیس شهر پارسه در بخش فیروزی این شهر به بهره برداری رسید.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید نیز از انجام مراحل مختلف کاوش های باستان شناسی توسط هیئت مشترک ایرانی ایتالیایی در تل آجری خبر داد و در این باره مطرح کرد: فصل دهم کاوش در محوطه تل آجری در آذرماه سال جاری کلید خورد و در تکمیل کاوش های فصول پیشین، با هدف ساماندهی و آماده سازی محوطه و عرضه شواهد ارزشمند تاریخی آن به بازدیدکنندگان مجموعه تا کنون نیز ادامه دارد.
حمید فدایی این کاوش را اقدامی مشترک با همکاران بین المللی در حوزه باستان شناسی با هدف بهره برداری و معرفی این محوطه، بناها و آثار تاریخی منحصربفرد دوران هخامنشی به گردشگران و شهروندان دانست و افزود: با توجه به پیشرفت همزمان عملیات اجرای سقف حفاظتی بر روی این محوطه تاریخی، امید می رود که در آینده نزدیک این محوطه به عنوان یک “سایت موزه” مهم بتواند به عموم بازدیدکنندگان پارسه عرضه شود.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید با تاکید بر اینکه حفاظت و توسعه مراحل مختلف بهره برداری از این محدوده تاریخی گامی مهم در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری کشور محسوب می شود، بیان کرد: این محوطه تاریخی در نزدیکی تخت جمشید شواهد مهمی و ارزشمندی از شهر پارسه را در خود جای داده است و به جهت ارایه درکی ملموس از گستره پایتخت هخامنشیان، می تواند در توسعه گردشگری منطقه گام مهمی تلقی شود.
هیئت باستان شناسی مشترک ایرانی ایتالیائی به سرپرستی مشترک پی یر فرانچسکو کالیری از دانشگاه بولونیا و علیرضا عسکری چاوردی از دانشگاه شیراز از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹ طی ۱۰ فصل کاوش باستان شناسی مجموعه اسناد و مدارک گسترده باستان شناسی از این محوطه کشف کردند.
ایسنا نوشت؛ تلاش این گروه باستان شناسی تبدیل این محوطه به سایت موزه قابل بازدید برای عموم بوده و به همین دلیل اقدامات حفاظتی گسترده ای از طرف وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به ویژه پایگاه میراث جهانی تخت جمشید و موسسه ایزمئو ایتالیا برای حفاظت از سازه های خشتی و آجرهای لعاب دار این دروازه فراهم شده است.
