وزارت اقتصاد آلمان میکوشد به شرکتهای آلمانی برای ادامه کار با جمهوری اسلامی قوت قلب بدهد اما ترامپ تهدید کرده که معامله با جمهوری اسلامی یعنی قطع معامله با آمریکا. یک کارشناس خاورمیانه نسبت به قدرتگیری تندروها در دولت جمهوری اسلامی هشدار میدهد.
جبههگیری جمهوری اسلامی و واشنگتن تشدید شده است. وزیر خارجه جمهوری اسلامی میگوید هیچ برنامهای برای ملاقات با مایک پمپئو، همتای آمریکاییاش ندارد، زیرا طرف مقابل صادق نیست. محمد جواد ظریف تشدید فشار و اعمال تحریم را مغایر دعوت به مذاکره میداند.
تحریمهای جدید آمریکا علیه جمهوری اسلامی از سهشنبه گذشته به جریان افتادهاند. دونالد ترامپ تهدید کرده که معامله با جمهوری اسلامی یعنی قطع معامله با آمریکا.
پتر آلتمایر، وزیر اقتصاد آلمان میکوشد با انتقاد از تصمیمگیریهای ترامپ، شرکتهای آلمانی طرف معامله با جمهوری اسلامی را دلگرم نگاه دارد. او میگوید: «ما نمیگذاریم که واشنگتن مناسبات تجاری با کشورهای دیگر را به ما دیکته کند. ما به برجام پایبندیم تا جمهوری اسلامی سلاح هستهای تولید نکند.»
با وجود این پشتگرمی، شرکتهای بزرگ آلمانی اولویتهای خود را سبک سنگین میکنند؛ این که معامله با جمهوری اسلامی مهمتر است یا معامله با آمریکا؟
همزمان با سخنان پتر التمایر، ماشینسازی Dürr از ترک ایران خبر داد. مدیر مالی این شرکت میگوید دو قرارداد بزرگ در سال گذشته با جمهوری اسلامی داشتیم که البته سر به فلک نمیزدند اما قابل توجه بودند.
پیش از Dürr، خودروسازی دایملر فعالیت خود دولت جمهوری اسلامی را معلق کرد. شرکت هرنکنشت نیز که دستگاههای حفر تونل تولید میکند، در واکنش به تحریمهای آمریکا از یک پروژه میلیونی کنار کشید.
رئیس این شرکت، مارتین هرنکنشت اعلام کرده که سقف این معامله حدود ۲۰میلیون یورو بود و توافق شده بود که ماشینآلات مربوط به احداث یک تونل بزرگ ترافیکی در تهران، به ایران ارسال شوند.
خطر تقویت تندروها
گیدو اشتاینبرگ، کارشناس امور خاورمیانه معتقد است که جمهوری اسلامی میتواند فشارهای داخلی و خارجی ناشی از تحریمهای آمریکا را مدتی طولانی تاب بیاورد و در این روند، تندروها تقویت خواهند شد.
به عقیده این همکار موسسه “علوم و سیاست”، استراتژی احتمالی آمریکا برای تکان دادن رژیم جمهوری اسلامی عملی نیست. او میگوید اعتراضات سراسری دیماه ۹۶ و تظاهرات بعدی نشان داد که رژیم جمهوری اسلامی آماده پذیرش تغییرات نیست.
به نظر اشتاینبرگ درست است که اعتراضات مردمی شکافی در رهبری جمهوری اسلامی ایجاد کرده اما کسانی را نیز به صرافت تشدید رویکرد انداخته است.
او میگوید در وضعیت موجود، استراتژی کسانی مثل حسن روحانی که انتخابات را با وعده اصلاحات اقتصادی و برداشتن تحریمها بردند، چشماندازی ندارد. اشتاینبرگ وضعیت ایران را فاجعه آمیز میخواند و آمار بیکاری و سقوط ارزش پول ملی را مثال میآورد. او خروج صدها هزار کارگر افغان از ایران را هم شاهد دیگری از وخامت اقتصاد ایران میداند.
به گزارش دویچه وله؛ طبق اعلام سازمان بینالمللی مهاجرت، در هفت ماه گذشته بیش از ۴۴۲هزار افغان، ایران را ترک کرده و به وطن خودشان برگشتهاند. برآورد شده که تعداد افغانهای بازگشته از ایران، با بروز پیامدهای تحریمی، از این هم بیشتر شود.