دکتر کاوه احمدی علی آبادی
عضو هئيت علمي دانشگاه آبردين با رتبه پروفسوري
عضو جامعه شناسان بدون مرز(ssf)
نفس صلح براي تمامي طرف هاي درگير و واسطه، يك پيروزي است و بازنده اي ندارد، مگر كساني كه با آن مخالف باشند و بدنبال فتنه و خونريزي بگردند.
تصميم گيري دو طرف فلسطيني و اسرائيلي براي بازگشت به مذاكره يعني گام گذاشتن در مسيري درست و برحق كه دستاوردهاي متنوعي از تاكتيكي گرفته تا استراتژيك براي طرفين دارد. اين تصميم، يك پيروزي استراتژيك براي هر دو طرف صلح طلب اسرائيلي و فلسطيني بود؛ براي تمامي كساني كه مي خواهند اقوام و اديان مختلف منطقه، نه با زورگويي بر ديگري كه به شكلي مسالمت آميز و هر يك در كشوري مستقل و زير چتر دولتي منتخب از طرف خود زندگي كنند و كشورشان را بسازند و به آينده اي بهتر اميد داشته باشند. پيروزي است تاكتيكي براي تمامي فلسطينيان، چون زندانياني از گروه هاي مختلف فلسطيني آزاد مي شوند كه طولاني ترين دوران حبس را در زندان هاي اسرائيل داشتند كه برخي حتي بيش از 30 سال؛ بماند كه كمك هاي مالي نيز موفقيت ديگري است و گرچه قابل مقايسه با آزادي زندانيان دربند نيست. اميد مي رود كه طي مذاكرات نيز اسرائيل از بخش هاي ديگري از سرزمين كشور تازه تأسيس فلسطين عقب نشيني كند. شروع گفتگوهاي صلح، موفقيت استراتژيك براي نتانياهو و دولت اوست، چون هزينه سه سال توقف مذاكره براي اسرائيل به پاي او و دولت اش نوشته شده بود و حالا آنان اين موانع را از پيش روي ملت و دولت اسرائيل برداشتند؛ حتي با آزادي زندانيان فلسطيني نيز چيزي از آنان كاسته نشد، مگر فشارهاي بيشتر نهادهاي حقوق بشري. اين مهم حاصل نشد، مگر با تصميمات درستي كه اتحاديه اروپا اتخاذ كرد و با تحريم هايي كه براي شركت هاي فعال در مناطق اشغالي وضع كرد، عملاً هزينه تصميمات غيرمفيد اسرائيل را بالا برد و به اعراب و فلسطينيان نيز ثابت كرد كه حالا واقعاً به شكل عملي ميانجي بي طرف در راه صلح دو طرف است و حرف و عمل اش يكي است. اما موفقيت معنوي بزرگ به آمريكايي ها و به خصوص ديپلماسي آمريكايي تعلق داشت و نشان داد كه ديپلماسي خلاق آمريكايي يعني چه، و چگونه مأموريتي غيرممكن را بدون توسل به نيروي نظامي، مي توان ممكن كرد؛ به خصوص كه اين پيروزي صلح آميز حاصل مستقيم عملكرد دولت كنوني آمريكا، اوباما و البته جان كري است و فلسطينيان اينك مي توانند روي وعده هاي آمريكا در دستيابي به صلح در منطقه خوشبين بوده و به شكلي عملي حساب باز كنند. براي موفقيت در پيشبرد مذاكرات –پس از موفقيت آغاز آن، اتحاديه اروپا نيز بايد به آمريكا در نظارت از نزديك مذاكرات بپردازد. مذاكراتي اين چنيني در هر جاي دنيا كه به بن بست مي خورد، نياز به هم كاتاليزور و هم ادابتور دارد. كاتاليزور مشوقه هايي است كه دو طرف را تهييج مي كند و ادابتور، واسطه هايي هستند كه زبان دو طرف را بفهمند و به هم نزديك كنند. اروپا مواضع انساني نسبت به حقوق فلسطيني ها دارد و زبان آمريكايي ها را نيز بهتر از هر طرفي ديگر مي فهمد و در انتقال و تثبيت خواسته هاي برحق فلسطينيان مي تواند بسيار مفيد و موثر واقع شود. همان گونه كه تنها آمريكاست كه مي تواند با تأثير مستقيم بر اسرائيل، صلح شصت و اندي سال به تعويق افتاده بين فلسطين و اسرائيل را طي قراردادي رسمي و معتبر عملي سازد.
اما از آناني كه روي شان نمي شود تا به شكلي صريح مخالفت با صلح را بروز دهند و به اشكال مختلف سعي مي كنند مانع تراشي كرده و ديگران را منصرف سازند، بايد پرسيد، آيا آزادي زندانيان فلسطيني كه اينك شادمانه به سوي خانواده و مردم فلسطين باز مي گردند، پيروزي مبرهن نيست و حالا كه بدون هيچ جنگ و خونريزي به آغوش فلسطينيان باز گشتند، يعني با راكت پراكني و آدم كشي آزاد مي شدند؟! به صراحت به حكومت ايران و حماس بايد گفت: خودتان را فريب ندهيد، خوب مي دانيد كه مواضع ضد انساني و جنگ طلبانه تان اينك چنان رسوا و غيرقابل دفاع است كه بدنبال كارشكني در مسير صلح به شكلي غيرمستقيم هستيد و آدم كشي هاي شما تنها يهوديان را هدف نگرفته و اتفاقاً بزرگترين قربانيان شما از مسلمانان منطقه اند و كشته هايي كه بمب گذاري ها و ترورهاي شما در عراق، سوريه، يمن و تمامي خاورميانه به جاي گذاشته بسيار بيش از كشته هايي بوده كه اسرائيل طي جنگ با اعراب به آنان وارد ساخته است. نقشه هايتان نيز نقشه بر آب شده و ديديد كه از طريق تداوم گفتگوها و بدون اينكه حتي يك قطره خون از دماغ كسي بريزد، هم كشور فلسطين به پايتختي قدس شرقي را در سازمان ملل تصويب كرديم، هم زندانيان فلسطيني را آزاد كرديم و هم يك صندوق دائمي براي فلسطين در اتحاديه عرب جهت تأمين بودجه دولت فلسطين تشكيل داديم كه مدام با كمبود مالي مواجه نباشد و هم جلب سرمايه گذاري در فلسطين نموديم و البته جنگ طلبان را منزوي ساختيم. گرچه اگر جنگ طلبان هم به سوي صلح گام بردارند، پيش از هر چيز، يك پيروزي معنوي براي آنان نيز خواهد بود؛ چون توافق صلح، يك پيروزي براي همه گزينشگران آن است.