دراجلاس جاری میراث جهانی که دقایقی پیش شهر سوخته را در فهرست میراث جهانی ثبت کرد، نماینده ایران در دفاع از این اثر فرهنگی گفت: ثبت نشدن شهر سوخته قلب را می سوزاند! این اثر با رای اکثریت نمایندگان حاضر به ثبت رسید.
در ششمین روز از نشست جاری کمیته میراث جهانی که هم اکنون در دوحه قطر درحال برگزاری است، با پایان کار رسیدگی به پرونده آثار درخطر، طی دو روز گذشته کار کمیسیون به بررسی محوطههای فرهنگی و طبیعی برای ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو متمرکز بود و سرانجام اثر پیشنهادی ایران “شهر سوخته” با رای نمایندگان حاضر به عنوان هفدهمین میراث فرهنگی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو جای گرفت.
در این نشست ابتدا نماینده ایکوموس گزارش مفصلی از این پرونده و بررسیهای انجام شده در برابر نمایندگان ارائه کرد. سپس نمایندگان مختلف از کشورهای لبنان ، قزاقستان، مالزی ، فنلاند، آلمان و دیگر کشورهای حاضر در مدت زمان تعیین شده به نقد و بررسی پرونده پیشنهادی ایران پرداختند.
بیش از همه نمایندگان لبنان، مالزی و فنلاند نسبت به عدم وضوح اطلاعات ارائه شده که در گزارش ایکوموس به آن اشاره شده بود، تذکر دادند و نماینده مالزی به ویژه خواستار ارائه اطلاعات دقیق و روشن در باره تحقیقات باستان شناسی شد که با استفاده از فناوریهای نوین تایید کننده نتایج باستان شناسی قبلی باشد.
نماینده لهستان نیز از جمله انتقاد کنندگان بود که خواستار توجه بیشتر نسبت به وضعیت تجهیزات ایجاد شده در حریم این محوطه باستانی شد و نسبت به وجود برخی تاسیسات انتقال برق که در گزارش ایکوموس به آن اشاره شده بود، حساسیت نشان داد.
به گزارش میراث فرهنگی؛ نمایندگان کرواسی ،پرتقال، آلمان، کره جنوبی، ترکیه، هند درمقابل با وجود برخی اشکالات موجود در پرونده، به ویژگیهای منحصر به فرد این محوطه باستانی تمرکز کردند و به ویژه اهمیت آن را به عنوان منطقهای ارتباطی در مسیر تجاری مهمی در تمدن های دنیای باستان، حد فاصل تمدنهای بینالنهرین، تمدنهای دره هلمند، ایندوس ، عمان ،افغانستان و پاکستان یادآور شده و از ثبت این اثر در فهرست میراث جهانی حمایت کردند. این نمایندگان به ویژه به ارزش این سایت باستانی به عنوان یک محوطه چند میلتی که شاهد هیچ گونه خشونت و جنگی در آثار بدست آمده نبوده، اشاره کردند.
همچنین به آثار باستانی بدست آمده در منطقه و به ویژه هنر وصنعت سفالگری در منطقه و مطالعات تطبیقی با سرامیکها و سفالهای بدست آمده در دیگر مناطق تمدنی مرتبط اشاره شد و دراین میان نماینده آلمان به گونهای مختصر اما موثر خطاب به نمایندگان لبنان و مالزی یادآور شد که شهر سوخته محوطهای شگفت انگیز است و وجود تجهیزات انتقال برق تنها حریم بصری اثر را مخدوش میکند و این به معنی تهدید خود اثر نیست و بنابراین از ثبت این اثر حمایت کرد.
دراین نشست یکی از نمایندگان و سخنگوی هیات ایرانی “احمدجلالی” نیز به زبان انگلیسی درمدت زمان تعیین شده به دفاع از پرونده شهر سوخته پرداخت و در سخنرانی خود که عمدتا جنبه علمی و توجیهی داشت، کوشید به برخی ابهامات پاسخ دهد و درضمن توجه حاضران را به اهمیت منطقهای شهر سوخته در برقراری ارتباط میان تمدنهای باستانی از بینالنهرین گرفته تا آسیای مرکزی از یک سو و از ایندوس تا عمان و مصر، جلب کند.
وی در انتهای سخنرانی خود با قرایت قطعهای مطایبهآمیز به زبان عربی خطاب به مدیر اجلاس، یادآور شد که ثبت نشدن شهر سوخته قلب را نیز میسوزاند!
در پایان حاضران با بررسی و اعمال تغییراتی در برخی مفاد لایحه پیشنهادی، از ثبت این اثر حمایت کرده و مدیر اجلاس بنا به رای نهایی کمیسیون ثبت اثر را اعلام و به ایران تبریک گفت.
محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی ایران، پس از ثبت جهانی شهر سوخته، از نمایندگان تشکر و به زبان عربی از میزبان برگزاری نشست نیز قدردانی کرد.
وی در گفتگو با CHN، درباره ثبت جهانی شهر سوخته گفت: «شهر سوخته نماد همبستگی ملی از دره هند تا میان رودان است؛ نمادی که پیام صلح را به همراه دارد.
طالبیان همچنین درباره شرایط ثبت جهانی این محوطه باستانی گفت: «معیارهای ۲، ۳ و ۴ از جمله معیارهایی بودند که باعث ثبت جهانی شدند. معیارهایی که بر اهیمت معماری شهر سوخته و امتداد آن در معماری معاصر سخن میگویند.»
وی در پایان افزود: «تمامی نمایندگان طرفدار ثبت جهانی شهر سوخته بودند و به جرات میتواند گفت که این پرونده با رای همه نمایندگان حاضر در جلسه به ثبت جهانی رسید.
این نشست در ساعت 13.30 به وقت تهران پایان یافت.