۳۲ وکیل دادگستری در ایران در بیانیهای ضمن دفاع از حق قانونی ایجاد تشکل مستقل برای کارگران، خواستار آزادی رضا شهابی شدند که به اتهام فعالیت در سندیکای شرکت واحد بازداشت شده و علیرغم نظر پزشکان مبنی بر عدم توانایی تحمل کیفر زندان به دلیل ابتلا به بیماریهای مختلف، همچنان در زندان مانده است.
بیانیه ۳۲ وکیل دادگستری که در میان امضا کنندگان آن نامهای سرشناسی چون نسرین ستوده، ناصر زرافشان، صالح نیکبخت و یوسف مولایی به چشم میخورد، با استناد به قوانین داخلی و بین المللی ایجاد تشکلها برای کارگران یک حق قانونی شناخته شده که رضا شهابی به دلیل تلاش برای آن بازداشت و زندانی شده است: « اتهام رضا شهابی اقدام به تشکیل غیرقانونی تشکل کارگری است. رضا شهابی به دلیل اقدام به آنچه در اسناد بینالمللی بالا و حقوق اساسی، به عنوان «حق» شناخته شده، محکوم به زندان شده است.»
این وکلا نوشتهاند که این فعال کارگری به دلیل دو بار سکته ناقص در زندان، به تایید پزشکان امکان تحمل شرایط زندان را ندارد و ادامه حبس ممکن است سلامتی او را به طور جدی به خطر اندازد.
در این بیانیه تاکید شده است که سازمان بینالمللی کار در اساسنامهی خود حق داشتن تشکلهای مستقل را در اموری که با قانون مغایرت نداشته باشد به رسمیت شناخته و این حق را در مقاولهنامههای ۸۷ و ۹۸ بهعنوان آزادی تشکلها و حمایت از حق رسمی تشکل به تصویب رسانده است.
مطابق مقاولهنامهی ۸۷ سازمان بینالمللی کار، همانطور که کارفرمایان میتوانند تشکل مستقل داشته باشند، کارگران نیز بیهیچگونه تبعیضی و بدون نیاز به اجازهی قبلی، میتوانند اقدام به ایجاد تشکلهایی با میل و اختیار آزاد کنند.
جمهوری اسلامی ایران یکی از اعضای فعال سازمان بین المللی کار است و با پیوستن به بسیاری از مقاولهنامهها، قانونا متعهد به اجرای آن شده است اما در عمل با بازداشت و تعقیب قضایی فعالان کارگری به اتهام سازماندهی و تشکلیابی، با آن به صورت جرمی علیه امنیت ملی برخورد میکند.
در حقوق داخلی ایران نیز قانون اساسی به عنوان مهمترین سند منبع حقوق در ایران در اصل ۲۶، حق داشتن تشکل را به رسمیت شناخته و مطابق این اصل «احزاب، جمعیتها، انجمنهای سیاسی و صنفی و انجمنهای اسلامی یا اقلیت دینی شناختهشده آزادند، مشروط بر اینکه اصول استقلال، آزادی، وحدت ملی موازین اسلامی و اساس جمهوری اسلامی را نقض نکنند، هیچکس را نمیتوان از شرکت در آنها منع کرد یا شرکت در یکی از آنها مجبور ساخت».
وکلای امضا کننده در پایان این بیانیه خواستار آزادی رضا شهابی و رفع نگرانی خانواده و هم صنفیهایش شده است: «اقدام در جهت تأسیس تشکل کارگری را حق رضا شهابی و هر فعال کارگری دیگر میدانیم و با توجه به قوانین و مقررات و آییننامههای متعدد جزایی که اجازهی تحمل کیفر زندان را به زندانی بیمار، آن هم بیماری که دو بار سکته کرده و به نظر پرشکان معالج، ادامهی زندان خطری جانی برای اوست، نداده است؛ خواستار آزادی رضا شهابی و رفع نگرانی از خانواده، همکاران، همراهان و همصنفیهای او هستیم.»
یک منبع مطلع گفت رضا شهابی که هیجدهم شهریور ۱۳۹۶ برای سومین بار زندانی شده و اینک در بند ۲۰۹ زندان اوین نگهداری میشود، روز هفدهم بهمن برای انجام آزمایشهای مغزی به بیمارستانی در تهران منتقل شده اما بدون بستری شدن و تکمیل درمان به زندان بازگردانده شده است.
متن کامل بیانیه وکلای دادگستری در حمایت از رضا شهابی و حق تشکلیابی کارگران را که نسخهای از آن برای انتشار در اختیار کمپین قرار گرفته همراه با اسامی وکلای امضا کننده در زیر بخوانید:
«تشکل کارگری در ماهیت نهادی است که داوطلبانه و مستقل از سوی کارگران یک حرفه یا صنعت، صرفنظر از تفاوتهای عقیدتی، سیاسی، مذهبی و جنسیتی و نژادی در جهت حمایت از منافع کارگران و جلوگیری از تضییع حقوقشان شکل می گیرد. نخستین اتحادیههای کارگران در ایران در سال ۱۲۹۰ هجری شمسی تشکیل شد و در این تاریخ کارگران بهویژه کارگران چاپخانهها، اتحادیههایی را تشکیل دادند و برای حفظ و دفاع از حقوق کارگران جمع شدند. از آن تاریخ تاکنون فعالهای کارگری بسیاری برای دفاع از حق قانونی داشتن تشکل مستقل فعالیت کردهاند.
اتهام رضا شهابی اقدام به تشکیل غیرقانونی تشکل کارگری است. رضا شهابی به دلیل اقدام به آنچه در اسناد بینالمللی بالا و حقوق اساسی، به عنوان «حق» شناخته شده، محکوم به زندان شده است.
شهابی، بهرغم اینکه سالهای محکومیت را با تنی رنجور سپری کرده است اما همچنان با وضعیت جسمی بیمار و نیازمند به مراقبت پزشکی، درمان و معالجه در زندان به سر میبرد.
از منظر دادرسی در دعاوی کارگری، اصل بر حل اختلاف در مراجع ادارهی کار بوده و این دعاوی میبایست مطابق با قانون کار و از طریق آیین دادرسی کار رسیدگی شوند، بنابراین قضایی کردن مسئلهی فعالیت و اقدام در جهت ایجاد تشکل کارگری توسط رضا شهابی که حق هر کارگری است با اصول حمایتی حقوق کار و فلسفهی پیدایش حقوق کار، اساسنامهی سازمان بینالمللی کار و مقاولهنامههای بینالمللی مغایر بوده و در همهی این سطوح منجر به نقض حقوق کارگران خواهد شد.
پزشکی که رضا شهابی را معاینه کرده، گواهی داده است که شهابی دیگر تحمل زندان را ندارد و وضعیت جسمانی مناسبی نداشته و همسر ایشان، ربابه رضایی، نیز تأیید کرده که در ملاقاتی که در زندان رجاییشهر با شهابی داشته، متوجه شده که او سکته کرده است. ربابه رضایی گفته است که در جریان انتقال همسرش به درمانگاه امام خمینی، پزشک معالج تشخیص داده او دیگر نمیتواند زندان را تحمل کند. رضا شهابی پیش از سکته در زندان نیز دردهای عضلانی و کلیوی و کمر درد شدید داشته اما همچنان در زندان با این بیماریها دست و پنجه نرم میکند .
مطابق آییننامهی اجرایی سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی (مصوب ۱۳۸۴) و آییننامهی تفکیک و طبقهبندی زندان (مصوب ۱۳۸۵) میبایست از رضا شهابی به نحوی نگهداری و مراقبت میشود که سلامتش به عنوان حق یک زندانی حفظ میشد اما امروز رضا شهابی در زندان سکته کرده و حال و روز او در زندان بدتر از حال و روز او در بیرون از زندان شده است و اکنون دیگر ادامهی تحمل این کیفر برای این فعال کارگری تهدیدی علیه جان او شده است.
ما، وکلا و حقوقدانان، با عنایت به فلسفهی حقوق کار، اصول حمایتی آن و به استناد حق تأسیس تشکل مستقل کارگری مطابق اساسنامهی سازمان بینالمللی کار و مقاولهنامههای آن و مطابق با اصل ۲۶ قانون اساسی؛ اقدام در جهت تأسیس تشکل کارگری را حق رضا شهابی و هر فعال کارگری دیگر میدانیم و با توجه به قوانین و مقررات و آییننامههای متعدد جزایی که اجازهی تحمل کیفر زندان را به زندانی بیمار، آن هم بیماری که دو بار سکته کرده و به نظر پرشکان معالج، ادامهی زندان خطری جانی برای اوست، نداده است؛ خواستار آزادی رضا شهابی و رفع نگرانی از خانواده، همکاران، همراهان و همصنفیهای او هستیم.»
به گزارش خبرنامه ملی ایرانیان به نقل از کمپین حقوق بشر در ایران؛ اسامی امضا کنندگان:
۱. حسین احمدی نیاز ۲. آرش کیخسروی ۳. آرش دولتشاهی ۴. عباس امیری ۵. معصومه فناییان ۶. مریم فتحعلی زاده آهنگر ۷. اویس حامد توسلی ۸. مژگان جهانمردی ۹. جاویدان زرگری ۱۰. امیر رییسیان ۱۱. نسرین ستوده ۱۲. مرجان صحرایی ۱۳. صالح نیکبخت ۱۴. محمود علیزاده طباطبایی ۱۵. مادح جمشیدی ۱۶. ناصر زرافشان ۱۷. غلامرضا طوسی ۱۸. حمیدرضا اثیمی ۱۹. پیام ابوطالبی ۲۰. نیلوفر امینی ۲۱. محمد مقیمی ۲۲. جمال حیدری منش ۲۳. محمد نجفی ۲۴. خورشیدی ۲۵. امید سلطانی ۲۶. اکبر براری ۲۷. پرستو کیان ۲۸. محمد شریف ۲۹. سپیده ایرانپاک ۳۰. یوسف مولایی ۳۱ . شهلا اطهری ۳۲. میترا آزرم