محققان دانشگاه هیدلبرگ در بررسیهای خود متوجه شدند که گرمای ناشی از نیروهای جزر و مدی که در سنگهای قمر انسلادوس ایجاد میشوند، سبب ایجاد فوارههای آب در این قمر شده است.
مدتهاست که این سوال در برابر محققان قرار دارد که منشا انرژی فوارههای انسلادوس کجاست و حال به نظر میرسد پاسخ این سوال انرژی سنگهای این قمر باشد.
محققان معتقدند که این قمر یک هسته متخلخل دارد که آب با حرکت در درون آن حرارت گرفته و اقیانوس زیرسطحی آن از هسته انرژی میگیرد. با جزر و مدی که در این اقیانوس زیرسطحی رخ میدهد، سنگهای این قمر نیز انرژی گرفته و این انرژی را در اختیار مولکولهای زیستی و فوارههای سطحی این قمر قرار میدهند تا بتوانند فوران کنند.
دکتر “فرانک پتبرگ” محقق این مطالعه میگوید: در قطب جنوب انسلادوس آب به طور کامل از سطح خارج شده و مانند آتشفشان فوران میکند.
وی افزود: در این فوارهها دانههای ریزی از جنس هسته این قمر دیده شده است و بررسیها نشان میدهد که اگر این هسته وجود نداشت این اقیانوس در کمتر از 30 میلیون سال به طور کامل منجمد میشد.
این تیم یک شبیهسازی رایانهای براساس دادههای کاسینی ایجاد کردند که در آن نحوه کنش و واکنش بین آب و مواد زیرسطحی این قمر را نشان میدهد که دمای این آبها در حدود 90 درجه سانتیگراد است.
انسلادوس یکی از قمرهای سیاره زحل است که در ماموریت فضاپیمای “کاسینی”(Cassini) مشخص شد بسیاری از ویژگیهای مورد نیاز برای داشتن حیات در آن وجود دارد.
فوران آب و برخی مولکولهای ارگانیک از بخشهای جنوبی این قمر سبب شد که محققان به بررسی دقیق آن پرداخته و به این نتیجه برسند که انسلادوس نیز ممکن است، همانند “اروپا” قمر مشتری دارای اقیانوس زیرسطحی از آب گرم باشد.
محققان معتقدند اقیانوس زیرسطحی موجود در قمر “انسلادوس”(Enceladus) تمام مواد مورد نیاز برای حیات موجودات زنده را دارد.
بررسی این فورانها از زوایای مختلف دیدهای مختلفی از ویژگیهای این قمر به دانشمندان داده است.
تحلیل شیمیایی این اقیانوسها قویا حاکی از این است که بستر دریای انسلادوس حاوی فوارههای آب داغ است. همین فوارهها در بستر اقیانوسهای زمین محل رشد و نمو ارگانیسم هاست.
البته وجود این سیستمهای هیدروترمال(گردش آب داغ) به خودی خود تضمین کننده وجود ارگانیسمها در این قمر به قطر ۵۰۰ کیلومتر نیست و احتمال دارد محیط آن استریل باشد.
اما یافتههای تازه دلیل قانع کننده ای برای بازگشت به این کره با ابزارهای پیشرفته فراهم میکند؛ ابزارهایی که بتوانند آب را برای یافتن شواهد زیستی بررسی کنند.
چندی پیش تصاویری از قطب شمال این قمر منتشر شد که ویژگیهای کاملا متفاوتی با جنوب آن دارد و سراسر پوشیده از منابع و فورانهای گازی است.
وجود هیدروژن در این قمر میتواند منبع انرژی برای ایجاد حیات میکروبی باشد و محققان امیدوارند بتوانند نشانههایی از وجود حیات میکروبی در آن بیابند.
یکی از جذابیتهای انسلادوس راحت بودن مطالعه زیر سطح یخی آن است چون این مواد با فوارهها به فضا پرتاب میشوند و کافی است قمری مثل کاسینی از میان آن رد شود.
دکتر اندرو کوتس دانشمند انگلیسی حاضر در ماموریت کاسینی میگوید: ماموریت کاسینی انسلادوس را از نظر جستجو برای یافتن آثار حیات در سایر نقاط منظومه شمسی در صدر قرار داده است. به نظر من سه مقصد اصلی اکنون برابر هستند. مریخ که ممکن است ۳.۸ میلیارد سال قبل حاوی آثار حیات بوده باشد زمانی که شرایط سیاره خیلی متفاوت از امروز بود. قمر “اروپا” که اقیانوسی زیر پوسته اش دارد و حالا انسلادوس. این سه شاید دارای شرایط مناسب برای حیات بوده یا باشند.
دکتر “گابریل توبی”(Gabriel Tobie) محقق فضایی دانشگاه نانت فرانسه در رابطه با این موضوع میگوید: تصاویر ارسال شده از سوی فضاپیمای “کاسینی”(Cassini) در زمان پرواز بر فراز انسلادوس نشان میدهد که مولکولهای ارگانیک پیچیده و هیدروژن در این قمر وجود دارند که انسلادوس را به یکی از اهداف جذاب برای بررسی وجود حیات بیگانه تبدیل میکند.
طبق تخمینهای انجام شده قطر یخهای این قمر حدود پنج کیلومتر است و محققان معتقدند یک هسته با میزان حرارت بالا در این قمر وجود دارد که ممکن است دلیل ایجاد این اقیانوس زیرسطحی احتمالی باشد.
به گزارش ایسنا و به نقل از دیلیمیل، در ابتدای ماموریت کاسینی محققان تصور میکردند سطح انسلادوس به صورت سراسری و کاملا پوشیده از یخ است اما با کشف فورانهای آب مشخص شد که اینگونه نیست.