دادگاه عالی نیویورک روز دوشنبه ٢٣ ژوئیه دستور داد یک نقش برجستۀ سنگی که صورت نیمرخ یک نگهبان هخامنشی را نشان میدهد و از تخت جمشید به سرقت رفته است، به ایران بازگردانده شود.
بازپرسان دادسرای نیویورک در اکتبر گذشته این قطعۀ باستانی را که برای فروش عرضه شده بود ضبط کرده و آنرا تا اعلام تصمیم دادگاه تحت محافظت قضائی قرار داده بودند. بگفتۀ مقامات ایرانی این نقش برجستۀ کوچک که نزدیک به ٢,۵٠٠ سال قدمت دارد، در سال ١٩٣۶ از این کشور به سرقت رفته بود. بر اساس حکم دادگاه عالی نیویورک «هیچ فردی حتی با حسن نیّت نمیتواند یک اثر مسروقه را خریداری کند».
نقش برجستۀ سرباز هخامنشی که دادگاه عالی نیویورک دستور بازپس فرستادن آن را به ایران صادر کرد، حدود ٢٠ سانتیمتر طول و عرض دارد و ظاهراً یک بار نیز در سال ٢٠١١ از موزۀ هنرهای زیبای مونترال به سرقت رفته است.
این اثر تاریخی در مالکیت ٢ تاجر آثار هنری که در بازار لندن شناخته شدهاند، قرار داشت. “روپرت ویس” و شریک او “سم فاگ” گفتهاند که این اثر تاریخی را از شرکت بیمۀ موزۀ هنرهای زیبای مونترال بصورت کاملاً قانونی خریداری کردهاند، اما تحقیقات قضائی نشان داد که این اثر بهنگام فروش، مسروقه بوده است و بنابراین باید ضبط و به صاحب اصلی بازگردانده شود. این دو تن ناگزیر برگهای را در دادگاه امضاء کرده و استرداد اثر پذیرفته و گواهی کردهاند.
این اثر تاریخی که ارزش مادی آن به ١٬٢ میلیون دلار ارزیابی شدهاست، بر اساس پژوهشهای باستانشناسی، بخشی از نقش برجستۀ صف سربازان هخامنشی است که بر یکی از پلکانهای اصلی کاخ حجاری شده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه؛ تصویر منتشر شده از این اثر توسط باستان شناسان گروه کاوش دانشگاه شیکاگو در سال ١٩٣۶ برداشته شده و پس از آن تا هنگام نمایش آن در موزۀ هنرهای زیبای دانشگاه مونترال، نشانی از آن در دست نبوده است.