یکی از سخنرانان مراسم گشایش بزرگ‌ترین نمایشگاه کتاب جهان سلمان رشدی، نویسنده هندی‌تبار بریتانیایی بود. او آزادی‌خواهان را به مبارزه با مخالفان آزادی بیان فرا خواند و گفت که تحدید آزادی بیان، تعرض به طبیعت انسان است.
نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت روز سه‌شنبه (۱۳ اکتبر / ۲۱ مهر) طی مراسمی به طور رسمی گشایش یافت. یکی از میهمانان ویژه این مراسم سلمان رشدی، نویسنده هندی‌تبار بریتانیایی بود.
سلمان رشدی در سخنرانی خود آزادی بیان را یکی از حقوق اساسی بشر نامید و گفت، تحدید آزادی بیان نه تنها سانسور، بلکه تعرض به طبیعت انسان به‌شمار می‌رود.
نویسنده رمان “آیه‌های شیطانی” ضمن بیان اینکه نویسندگان و ناشران بیش از پیش در معرض خطر جانی از جانب مخالفان آزادی بیان هستند، خواستار آن شد که همگان برای حفظ جان خالقان و ناشران آثار ادبی بکوشند.
رشدی در سخنرانی خود تاکید کرد که آزادی بیان پایه دیگر حقوق انسانی است. او در نمایشگاه کتاب فرانکفورت با آخرین رمان خود با عنوان “دو سال، هشت ماه و بیست‌وهشت شب” حضور یافته است.
ندای آزادی و رواداری
دو سخنران دیگر مراسم گشایش بزرگ‌ترین نمایشگاه کتاب جهان هاینریش ریتمولر، رئیس کانون کتابفروشان آلمان، و یورگن بوس، مدیر نمایشگاه کتاب فرانکفورت بودند.
بوس نیز ضمن دفاع از آزادی اندیشه و بیان اظهار داشت، آزادی بیان چیزی نیست که بتوان در باره آن مذاکره کرد.
ریتمولر ابراز امیدوارا کرد که نمایشگاه کتاب فرانکفورت امسال، ندای آزادی و رواداری را به تمامی جهان منتقل کند.
غرفه ایران در نمایشگاه کتاب فرانکفورت ۲۰۱۵ خالی ماند.
تحریم از سوی ایران
دولت ایران در اعتراض به حضور پررنگ سلمان رشدی در نمایشگاه کتاب فرانکفورت، از حضور ناشران ایرانی در این بازار جهانی کتاب جلوگیری کرد.
به گزارش دویچه وله؛ وزارت ارشاد تصمیم مسئولان نمایشگاه مبنی بر دعوت از رشدی را باعث “خدشه‌دار شدن عواطف و احساسات مسلمانان سراسر جهان” دانسته است. این وزارتخانه ضمن “والا و ارزشمند” خواندن آزادی بیان، از مسئولان نمایشگاه فرانکفورت خواست که با تدابیر صحیح فرصت تعامل با دولت‌ها و ملت‌های مسلمان را گسترش دهند.
علی جنتی، وزیر ارشاد ایران، پیشتر گفته بود که برای اقدام مشترک علیه دعوت رشدی در نمایشگاه کتاب فرانکفورت با وزیران فرهنگ ۵۰ کشور اسلامی نامه‌نگاری کرده است.
سلمان رشدی به دلیل نگارش کتاب “آیات شیطانی” در سال ۱۳۶۷ مورد خشم شماری از رهبران مسلمانان جهان قرار گرفت. آیت‌الله خمینی، رهبر وقت جمهوری اسلامی نیز این کتاب را مصداق مخالفت با اسلام و پیامبر مسلمانان خواند و فتوای قتل نویسنده هندی‌تبار را صادر کرد.
در نمایشگاه کتاب امسال که تا تاریخ ۱۸ اکتبر برپاست، بیش از ۷ هزار ناشر از یکصد کشور شرکت دارند.
هر سال یک کشور به عنوان “میهمان ویژه” در نمایشگاه فرانکفورت شرکت می‌کند. “میهمان ویژه” امسال اندونزی است که طبق آمار رسمی ۸۸ درصد شهروندان آن مسلمان هستند.
