با آنکه خوشبختانه کهندیار بلندآوازه ایرانزمین، از داشتن زنان مشهور و مردان نامدار در تاریخ خودش، بهره های بسیاری دیده و دارد؛ و برخی از مردم مطلع جهان نیز، این شخصیت های تاریخی ایرانی را، دست کم به گونه اجمالی می شناسند. اما در نهایت تاسف، بعضی از خود ما ایرانیان، آگاهی های چندانی نسبت به این مورد نداریم. سخن گفتن از زنان نامدار ایرانی، که در قرن های گذشته و یا از آغاز شکل گرفتن این سرزمین اهورائی، به خاطر کارهای بی نظیر و شایسته خودشان، و خدماتی که به هم میهنان خویش نموده اند؛ به فراوانی از آنان نام برده شده است. و نام بلند آوازه شان، برای بسیاری از ایرانیان که ایشان را می شناسند؛ و از چگونگی به شهرت رسیدن آنها اطلاعات کافی دارند. دوباره نام بردن از آنها، نه ضرورت چندانی دارد؛ و نه کمکی به زنان و دوشیزگان کنونی در ایران می نماید. چون در این رابطه، نه سودی را به آنان می رساند؛ و نه فایده خاصی را نصیب آنان و یا دیگر زنان جهان می کند. از اینرو ترجیح می دهم، که در گرامیداشت روز جهانی زن در سال جاری، به نسبت آگاهی های خودم در این باره، از زنان نامدار کنونی ایرانی، که در سراسر گیتی شهرت های نسبی به سزائی یافته اند یادی بکنم. و این عزیزان را، در حد توان فکری خویش به هم میهنان گرامی، به ویژه به زنان ایرانزمین معرفی نمایم. بدیهی است که این زنان گرانمایه ایرانی، مورد پذیرش همگان در عرصه جهانی، مخصوصا نزد برخی دیگر از هم میهنان بسیار سخت گیر در مسائل اجتماعی نباشند. اما آنچه که مسلم است، این زنان نام آور ایرانزمین، که در رابطه با دانش های گوناگون و نیز موارد مهم بین المللی، در این برهه زمانی سرآمد دیگران گشته اند. زن هایی که دارای نبوغ خاص خودشان در کاری که به انجام می رسانند می باشند؛ یاد نکردن از آنان، و نام نبردن از ایشان، هر که و هر چه که بوده و باشند. کاری بی خردانه و بی بها خواهد بود؛ که جز تیره نگری نگارنده را، نسبت به سایر زنان میهن باستانی ام، و نیز نگرش های مثبت بقیه ملیت های جهان نسبت به این شایستگان ، و تنگ نظری های ما ایرانیان را، به این نام آوران مطرح نمی سازد!
در نهایت افتخار و بالندگی، شادمانم که می توانم، بخش کوچکی از تعداد زیادی از زنان نامدار کشورم، را که هم اکنون در جامعه های مدنی تعدادی از ممالک دنیا، به شهرت های بی نظیری رسیده اند؛ و پیروزی های شایسته ای برای خود و سایر زنان ایرانی را به دست آورده اند. به دوستان گرامی و هم میهنان عزیز، چه مرد و چه زن معرفی نمایم!
به این لحاظ که در اندازه بضاعت فکری خودم بتوانم؛ به نامهای تعداد زیادی از این گرامیان اشاره بکنم؛ از پرداختن به جزئیات چگونگی ارزشمندی کارهائی که این زنان مشهور ایرانی انجام داده و می دهند صرف نظر می کنم؛ و به طور مختصر به نمونه هائی از کنش های افتخار برانگیز ایشان می پردازم!
شادروان بانو مریم میرزاخانی، استاد یار جوان دانشگاه پرینستون آمریکای شمالی بود؛ که به عنوان یکی از ده مغز برتر آمریکای شمالی لقب گرفته بود. دکتر مریم میرزاخانی، به سبب تیزهوشی بی نظیرش در علم ریاضیات(که در سالهای ۷۳ و ۷۴ خورشیدی، که دانش آموز سالهای سوم و چهارم رشته ریاضیات دبیرستان فرزانگان تهران بود. موفق به دریافت کردن جایزه طلای المپیاد ریاضی داخل کشور گردید.)؛ بعد از آن نیز در سال ۱۹۹۴میلادی، در المپیاد ریاضی بین المللی در هنگ کنگ، با ۴۱ امتیاز از ۴۲ امتیاز کل مسابقه، برنده جایزه المپیاد ریاضی در آن سال شد. سپس در سال بعد، یعنی در سال ۱۹۹۵ میلادی، برای دومین بار، برنده جایزه طلای المپیاد جهانی ری اضیات در کشور کانادا گردید؛ و از ۴۲ امتیاز آن مسابقه، با آوردن امتیاز درخشان ۴۲ ، باز هم قهرمان ریاضیات در دنیا شد. خانم میرزاخانی از بازماندگان حادثه غم بار سقوط اتوبوس نخبگان ایرانی دانشگاه صنعتی شریف به انتهای دره ای در کشورمان بوده است. که به خواست آفریدگار یگانه، می بایست زنده می ماند و به مدارج افتخار برانگیز بالا دست می یافت. هزاران افسوس که در جوانی از این دنیا رفت و موجب تاثر همگی آشنایان و دوستان و خانواده خویش گردید!
پروفسور رکسانا مصلحی، متخصص علم ژنتیک می باشد. ایشان که در تهران زاده و در کانادا بزرگ شده و در دانشگاه کلمبیا تحصیلات خویش را به پایان رسانده است. اینک استادیار دانشکده آلبانی در دانشگاه ایالتی نیویورک است. پژوهش های پروفسور رکسانا مصلحی، به مطالعه بیماری سرطان و نشانه های آغازین آن اختصاص دارد. وی از طریق پژوهش هایش به درک علل ارثی بیماریها و تاثیرات متقابل ژن و محیط بر روی همدیگر پرداخته، و به همین خاطر دریافت های علمی ایشان در باره بیماری های ارثی، و عدم گسترش بیماری های مسری، به اکتشافات مهمی نایل گردیده است. ایشان جوایز مهمی در مورد روش تدریس خود، و نیز ارائه شیوه های خوب علم آموزی دریافت کرده است!
خانم انوشه انصاری، نخستین فضا نورد ایرانی است؛ که در زمینه های بیزینس و صنعت، شگفتی های زیادی به وجود آورده، و اولین زن کیهان نورد آمریکا می باشد. انوشه انصاری در سال ۱۳۴۶ خورشیدی در شهر مشهد به دنیا آمده است. همواره عاشق فضا و فضانوردی و در پی راه یافتن به فضا بوده است. وی اولین فضانورد ایرانی الاصل دنیا، و اولین زن کیهان گرد، و چهارمین فردی است، که هزینه سفر خود به فضا را پرداخت کرده است. انوشه انصاری همچنین بعد از عبدالاحد مومند فضانورد افغان، دومین فضانورد پارسس زبان دنیا می باشد. او تا شانزده سالگی در ایران بوده و سپس به اتفاق خانواده به ایالات متحده مهاجرت نموده، پس از دریافت مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد در رشته مهندسی الکترونیک، در دو شرکت مهندسی معتبر در آمریکا مشغول به کار شده، و پروژه های موفقیت آمیزی را برای دو شرکت مربوطه به انجام رسانده است. خانم انصاری مقاله های متعدد و دو پاتنت در مورد « عملکردهای اتوماتیک » و « گره های یک شبکه بی سیم » دارد. همچنین دومین مدرک تحصیلی خود را در رشته اختر شناسی در مقطع کارشناسی ارشد به پایان رسانده است. بانو انوشه انصاری از سال ۱۹۹۴ میلادی به اتفاق همسر و برادر همسرش یک شرکت مهم به نام تله کام تکنولوژی را در تگزاس پایه گذاری کردند؛ ایشان هم مدیر عامل این شرکت است. به دلیل فعالیت های کاری خود، جایزه اول کارآفرینی ملی آمریکا را هم در سال ۲۰۰۰ نصیب خویش کرده است. در سال ۲۰۰۱ میلادی نیز، مجله « فورچیون » آمریکا، نام انوشه را در لیست تاجران موفق آمریکائی ثبت کرده است!
خانم ماریا خورسند که به مادر معنوی تکنولوژی « بلوتوث » شهرت دارد؛ یکی از مدیران مشهور صنعت « آی تی » جهان است. هر چند که ایرانیان در میان مدیران رده بالای صنعت آی تی کم شمار نیستند؛ اما بانو خورسند یکی از بلند پایه ترین آنها است. ماریا خورسند در زمان مدیریت خود در شرکت « اریکسون » سوئد، ریاست پروژه انقلابی تکنولوژی « بلوتوث » را بر عهده داشته، و در حقیقت مادر معنوی این پروژه محسوب می شود. ایشان زاده شهر ساری در استان مازندران هستند؛ و سپس به ایالت کالیفرنیا در آمریکا مهاجرت نموده، و مدرک فوق لیسانس خودش را از دانشگاه فولرتون کالیفرنیا گرفته است. در همین دانشگاه با همسر سوئدی خود آشنا شده، در دهه ۸۰ نیز به اتفاق همسرش به سوئد رفته است. تجربه های کاری او در شرکت نفتی « یونیون » در کالیفرنیا، و شرکت کامپیوتری « یونیسیس » موجب گشته اند؛ که خانم ماریا خورسند به راحتی در شرکت سوئدی اریکسون پذیرفته بشود. و اکنون ریاست پروژه انقلابی « بلوتوث » را بر عهده خویش داشته باشد!
خانم پردیس ثابتی نیز یکی از هشت نابغه ای است؛ که دنیا را متحول خواهند کرد. خانم پردیس ثابتی متولد ۱۳۵۴ خورشیدی در تهران است. اکنون هم زیست شناس معروف ایرانی – آمریکائی اهل فلوریدا و ساکن ماساچوست در ایالات متحده آمریکا، و استاد دانشگاه هاروارد است. وی سومین زن در تاریخ می باشد؛ که با معدل ۱۰۰ و با مدارج عالی در دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد فارغ التحصیل شده است. خانم پردیس ثابتی به عنوان یکی از سرشاس ترین پژوهشگران آمریکائی است؛ که در زمینه بررسی « ژنوم مالاریا » از بنیاد بیل و ملیندا گیتس، بالغ بر دو میلیون دلار بودجه تحقیقاتی دریافت کرده است. او یکی از صد چهره نابغه جهان، از سوی گروه بین المللی « کری آتور سینکسیس » معرفی شده است. شبکه تلویزیونی سی ان ان نیز وی را، یکی از هشت نابغه ای نامیده، که دنیا را متحول خواهند کرد. خانم ثابتی تحقیقات مهمی در زمینه تکامل انسان در طیف وسیعی از نشریات علمی دنیا منتشر نموده، تا کنون هم بیش از بیست اثر علمی مهم را نگاشته، همچنین عضو هیات ناظرین متخصص، در گردهمآئی سال ۲۰۰۸ در مجمع جهانی اقتصاد بوده است!
خانم مینو اختر زند نیز ار زنان بسیار موفق ایرانی است؛ که در سال ۱۳۳۵ خورشیدی در تهران متولد شده، تا هفده سالگی در ایران بوده، سپس به استکهلم سوئد مهاجرت نموده، و در سال ۱۹۷۸میلادی، تحصیلات خود را در رشته مهندسی الکترونیک در دانشگاه سلطنتی تکنیک استکهلم ( کی تی اچ ) به پایان رسانده است. وی بعدها پست های مدیریتی گوناگونی را، در شرکت تولید انرژی واتن فال به دست آورد. بعد هم مدیرکل شورای استانی کار در شهر « اویسالا » سوئد، و عضو هیات رئیسه دانشگاه « سودرتورن » در استکهلم شد. از جمله سمت های مهم و پست های بالای خانم مینو اختر زند، مدیر عاملی شرکت تولید انرژی « واتن فال » مدیریت شورای استانی کار در شهر اویسالا سوئد، و مدیریت عامل شرکت راه آهن سوئد( بان ورک ) است. او در سال ۲۰۰۸ برنده نشان ممتاز افتخاری «بی بی خشت» گشته، این جایزه در سوئد همه ساله به خانم مدیری داده می شود؛ که طی سال به پر قدرت ترین پست مدیریت ترفیع مقام یافته باشد. خانم مینو اختر زند در سال ۲۰۱۰ میلادی، به عنوان استاندار « یونشوپینگ » منصوب گشته، وی نخستین ایرانی – سوئدی می باشد؛ که در این کشور به چنین مقامی دست یافته است!
خانم دکتر ترانه رضوی نیز دارای یکی از مشاغل مهم دنیا است. وی از هنگامی که شرکت گوگل شروع به کار نموده، به پیشنهاد مدیران این شرکت، جهت مراقبت از وضعیت تندرستی کارمندان آن، به استخدام این شرکت بزرگ درآمده، و به کارمندان آن آموزش های پزشکی لازم را ارائه می کند!
خانم رودابه بختیار، معروف ترین گوینده شبکه تلویزیونی سی ان ان است. وی متولد بیست و یکم ژوئن ۱۹۶۶میلادی از پدر و مادری ایرانی در کالیفرنیا می باشد. اما در ایران هم زندگی کرده است. وی در سال ۲۰۰۲یکی از جایزه های مهم شهروندی آمریکا را از آن خود کرد. بعد از شروع به کار در شبکه تلویزیونی سی ان ان ، به عنوان نهمین خبرنگار برتر آمریکا برگزیده شد!
پریسا تبریزی نیز، به عنوان مدیریت گروه مهندسی امنیت اطلاعات گوگل، در فهرست زنان موفق ایرانی، به عنوان یکی از این زنان برجسته ایرانی درون این لیست جای گرفته است. چرا که بهبود امنیت محصولات گوگل به ویژه مرورگر کروم را بر عهده دارد. که به لحاظ خودش یکی از پر مسؤلیت ترین کارهای امروزی در جهان است!
خانم رکسانا ورزا نیز یکی از زنان برجسته ایرانی در این برهه زمانی است. او ششمین بانوی موفق جهان در زمینه تکنولوژی است. زیرا به عنوان یکی از چهره های جوان و بسیار فعال مایکروسافت، و مسؤل یکی از پروژه های این شرکت در اروپا است؛ و ششمین بانوی زیر سن سی سال در آمریکا در زمینه تکنولوژی است؛ خانم رکسانا وزرا در ایالات متحده به دنیا آمده، و تحصیلات وی در زمینه زبان فرانسه و اقتصاد سیاسی بوده است!
خانم ثریا دارابی نیز به خاطر داشتن ثروت چندین میلیون دلاری، که با ابتکار خودش و به وجود آوردن یک وب سایت مخصوص خوراکی های مورد استفاده مردم، از جمله زنان نامدار ایرانی در جهان به شمار می آید. ابتکار جالب خانم ثریا دارابی، راه اندازی وب سایتی است؛ که دیگران می توانند عکس خوراک هایی را که می خورند. در این سایت به اشتراک بگذارند. آنها به این وسیله موجب شناخته شدن او به عنوان یکی از ثروتمندترین زنان ایرانی ساکن ایالات متحده شده اند!
خانم گلی عامری هم یکی دیگر از زنان برجسته ایرانی در دنیا، به ویژه در شمال غربی آمریکا است. وی در سال ۲۰۰۷ میلادی به عنوان یکی از صد زن قدرتمند و موفق دنیا برگزیده شد. سپس در همان سال توسط پریزیدنت بوش به عنوان دستیار آموزشی – فرهنگی وزیر امور خارجه کابینه وی منصوب گردید؛ و این انتصاب به وسیله سنای آمریکا نیز مورد تایید قرار گرفت!
خوشبختانه تعداد زنان برجسته ایرانی در جهان، اگر بیشتر از سایر ملل دنیا نباشد؛ کمتر از آنها هم نیست. اما چه سود که این نام آوران گیتی، نمی توانند برای رشد فرهنگی زنان درون میهن مان نیز به کارهای شایسته ای بپردازند؛ که آنهمه استعداد سرکوب شده زنان محروم ایرانی داخل کشور، از رخوت و سستی و منفعل بودن خارج گردند؛ تا بتوانند شالوده پیروزی های بیشتری برای خودشان در عرصه داخلی و خارجی را فراهم بیاورند!
محترم مومنی
یار جوان دانشگاه پرینستون بود
