دکتر کاوه احمدی علی آبادی
عضو هئيت علمي دانشگاه آبردين با رتبه پروفسوري
عضو جامعه شناسان بدون مرز(ssf)
براي تصميم گيري درخصوص گزينه اي كه جلوي گفتگوهاي بين فلسطين با اسرائيل وجود دارد، بايد شرايط و دستاوردها را بسنجيم. ما با شروع مذاكرات، بن بست بين مذاكرات را –كه از اهداف پنهان تندروهاي اسرائيلي جهت اصرار به شهرك سازي بود، شكستيم و نيمي از اسراي مورد نظرمان آزاد كرديم و دولت فلسطين مقدار زيادي كمك مالي نيز دريافت كرد. آيا اين ها دستاورد كمي تنها براي چند ماه از آغاز مذاكرات دو طرف براي فلسطينيان است؟
صلح جامع به هيچ وجه راحت نيست، اما اين بدان معنا نيست كه پيرامون بسياري از موضوعات نمي توانيد با دولت كنوني اسرائيل به توافق برسيد و يا گفتگوها بدون دستاورد است كه دستاوردهاي اش را اينك مي بينيد. شهرك سازي هاي اسرائيل نه چيز تازه اي است و نه با توقف شان مشكل فلسطين حل مي شود؛ چون اين همه شهرك را كه تاكنون ساخته شده اند، چه مي كنيد؟ پس مشكل شهرك ها با توقف يا كند شدن ساخت شان، تنها دل خوش كنك است و براي آن نياز به راه حلي ديگر داريد كه در كوتاه مدت نيز به جواب نمي رسد و در زمره آخرين اختلافات برطرف شده طي مذاكرات خواهد بود. كسي به شما گفت كه برويد با نتانياهو به صلح كامل دست يابيد؟ به شما گفته شد كه گفتگوها را آغاز كنيد و دستاوردهايش را ببينيد كه ديديد، آن هم بدون اين كه هيچ امتيازي داده باشيد. به شما گفتم كه به شطرنج حساب شده تان ادامه دهيد، نگفتم برويد دل بدهيد و قلوه بگيريد (به خصوص كه طرف مقابل تان يك خانم نيز هست و پرواضح است كه اگر كار به آنجاها برسد، بازنده ايد!) گفتم گام به گام با هم پيش مي رويم، نگفتم هل بزنيد و شيرجه بزنيد وسط سفره كه من همه چيز را يكجا مي خواهم! شصت سال يك به يك سرزمين هاي فلسطين و حتي خاك بسياري از كشورهاي عربي ديگر را –آن هم با جنگ و خونريزي و تلفات بسيار، به اسرائيل باخته بوديد، عين خيالتان نبود، درست اين دو سال اخير كه هم كشور فلسطين به پايتختي قدس شرقي را در سازمان ملل تصويب كرديد و همدولت فلسطين توسط سازمان ملل پذيرفته شد و هم به حقوق معوقتان يك به يك داريد مي رسيد (آزادي زندانيان، دريافت كمك هاي مالي و غيره) و حتي افقي روشن تر از برآوردتان، يعني امكان سرمايه گذاري خارجي و رونق اقتصادي را كه بسياري از كشورهاي دنيا ندارند، پيش رو داريد، تازه يكدفعه يادتان افتاده كه بايد از كوره دربرويد!! به همين مبارزان سوريه نگاه كنيد؛ از زماني كه از كوره در رفتن را آغاز كردند، هيچ دستاوردي نداشته اند و حتي وضع شان افت كرده و همان كمك هاي نظامي سابق را نيز نمي توانند دريافت كنند. آن درس عبرتي باشد براي هر عاقلي كه بخواهد بدون پرداخت هزينه از تجارب ديگران استفاده كند.
درضمن، آمريكا در اين ماجراي گفتگوهاي فلسطيني و اسرائيلي، بيشترين همكاري و خويشتنداري را داشته و از هر گونه كمكي نيز دريغ نكرده و بايد محترمانه و دوستانه با آنان برخورد كنيد، نه طلبكارانه. بي تعارف بگويم، اگر آمريكا نبود اينك اسرائيل آرزوي ديرينه “اسرائيل بزرگ از نيل تا فرات” را سال ها بود، عملي ساخته بود و بمب هاي هسته اي هم داشت و به هيچ كس نيز حساب پس نمي داد؛ كشور فلسطين كه جاي خود، ساير كشورهاي عربي از نقشه جهان محو شده بودند و اعراب دل شان را به چند بمب گذاري تروريستي خوش كرده بودند. اتحاد مستحكم كشورهاي عربي منطقه و به خصوص كشورهاي مصر، عربستان، اردن و تركيه با آمريكا در منطقه است كه مانع جاه طلبي هاي سيري ناپذير تندروهاي اسرائيلي بوده است. همين حالا هم مي توانيد ببينيد كه دقيقاً هر دو كشوري در منطقه كه متحد استراتژيك آمريكا نيستند، خاك شان سال هاست توسط اسرائيل اشغال شده و به كسي نيز حساب پس نمي دهد و معلوم نيست تا كي نيز در اشغال بماند، يعني لبنان و سوريه (البته بماند كه اسد قول داده كه اگر در اين سه دهه جواب اسرائيل را نداده، در آينده مي دهد و جاي نگراني نيست!). وزير اطلاعات عربستان –بندر- اگر از اين نكات خبر ندارد، ول معطل است و كاملاً دليلي ديگر بر آن است كه تمامي كساني كه بر تقويت تندروهاي اسلامي در منطقه اصرار دارند، در تله امنيتي موساد در منطقه بازي خورده اند و اين آرزوي مستمر اسرائيل است تا اتحادهاي استراتژيك آمريكا با كشورهاي منطقه را بگسلد و خود جايگزين اش در نهادهاي امنيتي كشورهاي منطقه شود و تعدادي از تندروهاي اسلامي را نيز به عنوان دلقك دكور بگذارد روي صحنه تا شعار مرگ بر آمريكا و مرگ بر اسرائيل سر دهند و نهادهاي امنيتي اش پشت صحنه، همه چيز را اداره كنند و درحقيقت به بازي بگيرند و بعد سفره حسابي پهن خواهد شد؛ يعني درست مثل ايران امروز.
علاوه بر اين ها، بر اين عقيده نيستم كه ورود كنوني آمريكا به گفتگوهاي فلسطيني-اسرائيلي، كه مطرح كرديد، به نفع تان باشد و اگر اسرائيل چنان درخواستي مي كرد، جاي تعجب نبود. اين نشان مي دهد كه كليت اين شطرنج را هنوز درك نكرده ايد. آمريكا به موقع وارد گفتگوها خواهد شد، به شرطي كه درخصوص همه چيز با اسرائيلي ها به توافق رسيده باشيد و تنها در يك مورد آمريكا وساطت كند و آخرين مانع را از ميان دو طرف بردارد. آمريكايي ها به اين نكات وقوف كامل دارند و خوب مي دانند كه چه مي كنند. آنچه را كه به شما گفته شده انجام دهيد و انتظار معجزه هم نداشته باشيد؛ چون معجزه براي تان قبلاً اتفاق افتاده و آن تصويب تشكيل كشور فلسطين به پايتختي قدس شرقي در سازمان ملل، بدون دادن هر گونه امتيازي به اسرائيل بود و حالا و از اين پس بايد با پشتكار و صبوري و گام به گام به باقي حقوق تان دست يابيد (چون دم به ساعت كه براي انسان معجزه اتفاق نمي افتد). اين را هم بدانيد سخناني از طرف اسرائيل كه موجب عصبانيت تان در جلسه شد، اصلاً اتفاقي نبود و هم سخناني كه نتانياهو طي ديدار با كري مطرح كرد و گفت كه فلسطيني ها بهانه آوردند و هم اعلام بي گناهي وزير امور خارجه تندروي سابق اسرائيل، حاكي از اين است كه اسرتراتژي جديد اسرائيل براي فرار از گفتگوها آن است تا با ادعاهاي وقيحانه، طرف فلسطيني از كوره در رود و مذاكرات را متوقف كند تا قطع مذاكرات نيز به پاي فلسطينيان نوشته شود و براي اسرائيل هزينه اي – به خصوص از طرف متحدان شان نداشته باشد. پس حواس تان را براي تداوم بازي بدون عصبانيت و طبق برنامه جمع كنيد و به گفتگوها كماكان ادامه دهيد.
اسرائيل اگر مرزهاي فلسطين در چارچوب ديوار حائل را قبول دارد، پس سرزمين هاي ديگر را كه اشغال كرده تخليه كند و به فلسطينيان تحويل دهد. چون پرواضح است كه اختلافات ارضي هنوز حل نشده و به اين راحتي نيز حل نمي شود، و فلسطين “بدون امضاي هر گونه تعهد كتبي و قرارداد رسمي” تنها بايد از طرف اسرائيلي بخواهد كه آنچه را كه خودش قبول دارد، اجرايي كند و سرزمين هاي اين سوي ديوار حائل را كه قبول دارد متعلق به فلسطينيان است و از اين روي اشغال كرده تخليه نمايد و تحويل نيروهاي امنيتي دولت فلسطين دهد (خيالش هم راحت باشد كه همكاري هاي امنيتي با اسرائيل همچون گذشته تداوم خواهد داشت، چون مبارزه با تروريست به مثابه يك فاجعه، از آرمان هاي ماست)؛ مگر اين كه حرف خودش را هم قبول نداشته باشد. آمريكا در پذيرش اين امر مي تواند به اسرائيل فشار بياورد.