ترس از مجازاتهای ناشی از نادیده گرفتن تحریمها و همچنین اوضاع نابسامان اقتصادی جمهوری اسلامی منجر به آن شده است که بخش قابل ملاحظهای از شرکتهای آلمانی ایران را ترک کنند. مابقی نیز دورنمای روشنی برای ادامه کار نمیبینند.
پس از توافق هستهای با جمهوری اسلامی، توجه بسیاری از شرکتهای آلمانی به فعالیت اقتصادی در آن کشور جلب شد. صنایع فرسوده این کشور و همچنین کمبود آب، برق و مشکلات زیرساختی جمهوری اسلامی میتوانست عرصهای مهم برای فعالیت شرکتهای آلمانی فراهم سازد.
بسیاری از شرکتهای آلمانی در راستای بهبود و گسترش همکاریهای اقتصادی خود با دولت جمهوری اسلامی تلاش ورزیدند. روزنامه “زود دویچه” روز پنجشنبه ۱۵ شهریور (۶ سپتامبر) نگاهی دارد به دشواریهایی که هم اکنون بر فعالیت شرکتهای آلمانی با دولت جمهوری اسلامی سایه افکنده است.
در مقالهای که خبرنگار اقتصادی این روزنامه، نوربرت هوفمان نوشته است، به وضعیت شرکتهای واقع در شرق ایالت بایرن که با دولت جمهوری اسلامی فعالیت میکنند، اشاره شده است. صادرات یکی از شاخصهای منطقه شرق ایالت بایرن به شمار میآید.
نویسنده به سفرهای مکرر هیئتهای نمایندگی شرکتهای واقع در این ایالت در ماههای پس از کسب توافق هستهای با دولت جمهوری اسلامی اشاره کرده است. نتیجه این سفرها و تلاشها همکاری ۱۱۹ شرکت آلمانی این ایالت با دولت جمهوری اسلامی بوده است.
حوزه فعالیت اکثر این شرکتها صادرات کالا به ایران است. ۱۲ شرکت حتی ظرف همین مدت در ایران یا نمایندگی ایجاد کردند یا دفتر زدهاند. اکنون بخش زیادی از این شرکتها به کار و فعالیت خود در ایران خاتمه دادهاند. تصمیمی زیانبار که در مقایسه با زیان احتمالی ناشی از مجازاتهای آمریکا کمهزینهتر است.
خروج شرکتهای آلمانی
بنا بر ارزیابی داگمار فون بوناشتاین، نماینده شرکتهای آلمانی در تهران، مشکل فعالیت تنها به شرکتهای ایالت بایرن محدود نمیشود. به باور او، دو سوم شرکتهای آلمانی ظرف ماههای گذشته، به فعالیت خود با دولت جمهوری اسلامی خاتمه دادهاند.
مابقی شرکتهای آلمانی که هنوز در ایران حضور دارند نیز دورنمای روشنی برای ادامه کار با دولت جمهوری اسلامی نمیبینند. تنها علت ماندن آنها در ایران این است که میدانند خروج از ایران و ویران کردن پل همکاری اقتصادی با دولت جمهوری اسلامی، امکان بازگشت مجدد آنها را کاهش میدهد.
شرکتهای آلمانی که با دولت جمهوری اسلامی فعالیت میکنند بر دو دستهاند. شرکتهایی که بهموازات همکاری با دولت جمهوری اسلامی در بازارهای آمریکا نیز حضور دارند و شرکتهایی که به علت عدم فعالیت در آمریکا منطقا نمیبایست از مجازاتهای تعیین شده برای همکاری با دولت جمهوری اسلامی واهمه داشته باشند.
بنا بر گفتهی مارکوس هوبر، کارشناس بخش بینالملل اتاق بازرگانی آلمان، بسیاری از شرکتهای آلمانی نمیتوانند از بازارهای آمریکا چشمپوشی کنند. از این رو برای این دسته از شرکتها امکان دیگری نمیماند مگر صرفنظر کردن از همکاریهای محدود اقتصادی خود با دولت جمهوری اسلامی.
بر اساس اظهارات هوبر حتی اگر مهر سفر به ایران در پاسپورت شاغلان این شرکتهای آلمانی بخورد، میتواند برای آنها به هنگام سفر به آمریکا دردسرساز شود.
به گزارش دویچه وله؛ اما شرکتهایی که با آمریکا مناسبات بازرگانی و همکاری اقتصادی ندارند نیز نمیتوانند آسوده به فعالیت خود با دولت جمهوری اسلامی ادامه دهند. مشکل بزرگ این دسته از شرکتها، موضوع تراکنشهای مالی است.