فرودگر “اینسایت” ناسا به زیر سطح مریخ که شبیه به “کیک” است، رسیده و برای اولین بار، ناسا به اعماق یک سیاره غیر از زمین یا ماه رسیده است.
طبق یک گفتگوی ضبط شده که در جریان جلسه مجازی اتحادیه ژئوفیزیک آمریکا در ۱۵ دسامبر پخش شد و در مجله نیچر نیز منشتر شده است، ماموریت “اینسایت”(InSight) ناسا سرانجام به درون مریخ نگاه کرده و دریافته است که پوسته این سیاره می‌تواند شامل سه لایه باشد.
این اولین باری است که دانشمندان به طور مستقیم فضای داخلی یک سیاره غیر از سیاره زمین را بررسی می‌کنند و همچنین به محققان کمک خواهد کرد تا بدانند که سیاره سرخ در ابتدا و در طول اعصار چگونه شکل گرفته است.
محققان قبل از ماموریت “اینسایت”، تنها ساختارهای داخلی زمین و ماه را مطالعه کرده بودند. در نشست مجازی مذکور، “بریژیت ناپمایر اندرون” یک زلزله شناس از دانشگاه “کلن” آلمان گفت: این اطلاعات تاکنون درباره مریخ وجود نداشته است.
این نشان دهنده یک کشف بزرگ برای کاوشگر “اینسایت” است که با هدف بررسی ساختار داخلی سیاره سرخ در نوامبر ۲۰۱۸ روی سطح مریخ فرود آمد.
اکنون فرودگر “اینسایت” در نزدیکی خط استوای مریخ نشسته است و در دشتی صاف به نام “Elysium Planitia” آرمیده است.
“بروس بانرد” محقق ناسا می‌گوید: این فرودگر از یک لرزه سنج بسیار حساس برای تشخیص انرژی سطح شناختی در داخل سیاره مریخ استفاده می‌کند و این ماموریت تاکنون ۴۸۰ ارتعاش حاصل از “مریخ لرزه” را ثبت کرده است.
محققان می‌گویند سیاره مریخ از نظر لرزه‌نگاری به اندازه زمین فعال نیست، اما بیشتر از ماه می‌لرزد.
درست مانند آنچه که در زمین هنگام زمین لرزه رخ می‌دهد، لرزه شناسان از نقشه‌های این “مریخ لرزه‌ها” برای ترسیم ساختار داخلی سیاره سرخ استفاده می‌کنند. از آنجا که انرژی لرزه‌ای در دو نوع امواج در این سیاره طنین انداز است، محققان می‌توانند تفاوت‌های ظریف در نحوه حرکت آنها را اندازه گیری کنند و علاوه بر درک ساختار هر لایه، تفاوت‌ها در هسته، گوشته و پوسته این سیاره را نیز محاسبه کنند.
تشخیص این لایه‌های اساسی سطح شناسی به دانشمندان کمک می‌کند تا نحوه خنک شدن و شکل‌گیری مریخ در میلیاردها سال پیش و هنگامی که منظومه شمسی جوان بوده را مطالعه کنند. به گفته “بانرد”: ما داده‌های کافی برای شروع به پاسخ به برخی از این پرسش‌های بزرگ را داریم.
پوسته قاره‌ای زمین به طور کلی با لایه‌های مختلفی از انواع مختلف سنگ جدا شده است. “جاستین فیلیبرتو” یک سطح شناس سیاره‌ای از موسسه مطالعات قمری و سیاره‌ای در هوستون تگزاس به “نیچر” گفت که محققان فرضیه سازی کرده بودند که پوسته مریخ به شکل مشابه با زمین، لایه لایه است. اما اطلاعات جدید “اینسایت” نشان می‌دهد که سیاره سرخ از دو یا سه لایه تشکیل شده است.
“جولیا سمپریچ” دانشمند سیاره‌ای در دانشگاه “اوپن” در انگلیس به “نیچر” گفت که این مدل سه لایه با مدل‌های ژئوشیمیایی همراه با شهاب سنگ‌های مریخی، بهترین تناسب را دارد.
“اندرون” افزود: این پوسته بسته به اینکه از دو یا سه لایه تشکیل شده باشد، حدود ۲۰ یا ۳۷ کیلومتر ضخامت دارد. این ضخامت به احتمال زیاد در مکان‌های مختلف در اطراف سیاره سرخ متفاوت است، اما بعید است به طور متوسط بیش از ۷۰ کیلومتر باشد.
در اینجا روی زمین، ضخامت پوسته بین پنج تا ۱۰ کیلومتر در زیر اقیانوس‌ها و تقریباً ۴۰ تا ۵۰ کیلومتر در زیر قاره‌ها است.
به گزارش ایسنا و به نقل از آی ای، “بانرد” افزود که طی چند ماه آینده، دانشمندان قصد دارند اندازه گیری‌های “اینسایت” را از عمق بیشتری در مریخ گزارش دهند و این می‌تواند سرانجام اطلاعات جدیدی در مورد هسته و گوشته سیاره سرخ به ما بدهد که دریچه‌ای به روی افق جدیدی از سوالات پیرامون حیات در این سیاره و منظومه شمسی جوان باز کند.
