۶۵ میلیون سال پیش سیارکی با زمین برخورد کرد و تقریبا تمامی گونه‌های زیستی روی زمین،از جمله دایناسورها را به نابودی کشاند؛ اما یک گروه از دایناسورها توانستند از این فاجعه طبیعی جان سالم به در ببرند، گونه‌ای که ما آنها را امروزه با نام پرندگان می‌شناسیم.
نظريه تكامل پرنده‌ها از گونه دايناسورها از قرن نوزدهم تاكنون مطرح است، دوراني كه دانشمندان فسيل پرنده‌اي ابتدايي را كشف كردند كه با وجود داشتن بال و پر صورتي شبيه به دايناسورها داشت. اما اين پرنده‌ها اوليه شبيه پرنده‌هاي مدرن نبودند، زيرا جاي منقار پوزه داشتند.
دانشمندان دانشگاه ييل براي درك بهتر چگونگي تبديل اين دو جاندار به يكديگر، فرايند ايجاد منقار در جوجه‌ها را دستكاري كردند و جنين جوجه را به موجودي با پوزه‌اي دايناسور مانند تبديل كردند،درست شبيه به آنچه از دايناسورهاي كوچك پرداري مانند ولوسيراپتورها تصور مي‌شود.
هدف دانشمندان درك چگونگي تكامل منقار در جوجه‌ها بود، زيرا منقار يكي از حياتي‌ترين اندام‌ها در آناتومي پرندگان به شمار مي‌رود، اين اندام يكي از ابزارهاي اصلي در برتري و حفظ بقاي اين موجودات به شمار مي‌رود، درحال حاضر بيش از 10 هزار گونه پرنده در جهان زندگي مي‌كنند و اين احتمال وجود دارد كه منقارهاي مخصوص به هر گونه عامل حفظ بقاي آنها باشد.
دانشمندان ييل در اين آزمايش قصد توليد جوجه-دايناسور نداشته‌اند، بلكه هدف تنها بررسي مكانيزم پنهان روند گذار بسيار مهمي در پرندگان بوده‌است. به گفته محققان، منقار بخشي از اسكلت پرندگان است كه با سرعت و شدت بيشتري از ديگر اندام‌ها دچار تغيير مي‌شود و با وجود تنوع شكل و ابعادي كه در اين اندام حياتي پرندگان وجود دارد، مطالعه بسيار كمي روي روند شكل‌گيري آنها انجام گرفته‌است.
به گزارش همشهری به نقل از BBC، براي ايجاد تغيير در روند شكل‌گيري منقار در جوجه، محققان ابتدا تغييرات در نحوه تجلي ژن‌ها در جنين جوجه‌ها و جنين چند جاندار ديگر از قبيل موش، تمساح، مارمولك و لاكپشت را مورد توجه قرار دادند و دريافتند جوجه‌ها از خوشه‌هاي منحصر‌به فرد از ژن‌هاي مخصوص به ايجاد خصوصيات چهره برخوردارند، گروه ژني كه جانداران بدون منقار فاقد آن بودند.
زماني كه اين خوشه ژني در جوجه‌ها غيرفعال شد، ساختار منقار به حالت باستاني خود بازگشت و استخوان‌هاي كامي نيز در سقف دهان جوجه نيز دچار تغيير شد. محققان سپس پروتئيني كه در ايجاد منقار نقش داشت را جدا كرده و آنها را با استفاده از موادي خاص غيرفعال ساختند.
زماني كه اسكلت جوجه آغاز به تشكيل كرد، به جاي منقار استخوان‌هاي مدور و كوتاهي ايجاد شدند و محققان دريافتند منقارها با كمك مجموعه‌اي كاملا متفاوت از ژن‌ها ايجاد مي‌شوند. به بيان ديگر محققان دريافتند ايجاد منقار در پرندگان با هدف منطبق‌سازي آنها را شرايط محيطي و نه فقط تغيير شكلي سطحي در ظاهر پرندگان بوده‌است. اين تغيير در حدود 40 تا 50 ميليون سال پس از نابودي آركئوژتريكس‌ها به وقوع پيوسته است. دانشمندان هنوز تصميمي درباره اينكه جوجه سر از تخم در بياورد يا نه نگرفته‌اند،اما معتقدند اين جوجه مي‌تواند در نهايت سلامت متولد شود.
