دریاچههایی که در نزدیکی قله اورست شکل گرفتهاند، در صورت طغیان میتواند حیات ساکنین مناطق پایین دست را تهدید کنند.
در طول پنج سال گذشته دریاچههای کوچکی که در سطح یخچال “خومبو” واقع در رشته کوههای هیمالیا وجود داشتند، وسعت یافته و به یکدیگر متصل شدهاند. در نتیجه این اتفاق، یک دریاچه بزرگتر شکل گرفته است. این در حالی است که کوهنوردان برای صعود به قله باید از یخچال خومبو عبور کنند.
پیش از این، توسعه دریاچهها در یخچالهای دیگر هیمالیا دیده شده است اما در یخچال خومبو این اتفاق برای اولین بار رخ میدهد. تسریع فرآیند ذوب یخچالهای طبیعی در هیمالیا موجب افزایش نگرانی محققان درباره افزایش دمای جهانی شده است.
ان روان سرپرست گروه تحقیقاتی دانشگاههای شفیلد و لیدز در این رابطه میگوید: در قسمت پایین و چپ یخچال، هفت یا هشت دریاچه کوچک به هم متصل شده و در حال شکلدهی یک دریاچه بزرگ هستند. جریان آبی که از بالای یخچال میآید به چند مورد از این دریاچهها میریزد و موجب تشدید وضعیت میشود. اکنون به نظر میرسد که یخچال در حال فروپاشی است و ممکن است این فرآیند موجب شکلگیری دریاچههای بزرگ و بالقوه خطرناک در سطح یخچال شود.
این گروه تحقیقاتی از 15 سال قبل تصاویر ماهوارهای یخچال خومبو را مطالعه و تحلیل میکند و از سال 2009 میلادی تاکنون، سه بار به این یخچال مراجعه کرده و تحقیقات خود را به طور فیزیکی انجام داده است.
محققان در جریان تحقیقات متوجه شدند مساحت ناحیه زیرین این یخچال پوشیده از خس و خاک، به دلیل فقدان یخ کافی در نواحی تحتانی آن کاهش یافته و این وضعیت فضای کافی را برای شکلگیری و توسعه دریاچههای جدید فراهم کرده است.
بسیاری از یخچالهای هیمالیا بر خلاف یخچالهای پوشیده از برف و یخ سایر کوهستانها، معمولا با خس و خاک پوشیده شدهاند. به عبارت دیگر روی این یخچالها معمولا پوششی از شن، سنگریزه و سنگهای بزرگ وجود دارد.
به اعتقاد محققان از زمانی که سطح بالایی یخچالها به دلیل افزایش دمای جهانی در حال ذوب شدن است، یخ موجود در قسمتهای تحتانی یخچالها نیز در حال کاهش است و در نتیجه اندازه این یخچالها هر روز کوچکتر میشود.
چندین محقق دیگر که در زمینه یخچالهای پوشیده از خس و خاک تخصص دارند نیز متوجه این تغییرات در هیمالیا شدهاند.
لیندزی نیکولسون یکی از این محققان از دانشگاه اینسبروک معتقد است: با پایین آمدن سطح یخچالها، امکان خروج و سرریز آب از یخرفتهای بزرگ حاشیه یخچال، از بین میرود. جریان آبی که در سراسر یخرفتهای انتهایی یخچال شکل میگیرد، زمینه تشکیل حوضچههای آب را فراهم میکند و به نظر میرسد دریاچههایی که به سرعت به هم میپیوندند، با حوضچههای مذکور ارتباط دارند. موضوع نگرانکننده این است که اگر فرآیند مذکور ادامه یابد، به زودی در محل دره پایین دست یخچال که یک منطقه بسیار شلوغ و مسکونی است، یک دریاچه جدید شکل خواهد گرفت.
در سال 1985 دریاچه دیگ تشو واقع در یخچال خومبو طغیان کرد و یک نیروگاه برق و سایر زیرساختهای موجود در پایین دست را از بین برد.
بر اساس برنامه محیط زیست سازمان ملل، در طول قرن گذشته در نپال، پاکستان، يوتان و چین حداقل 35 مورد طغیان دریاچههای یخی گزارش شده است.
بر اساس اطلاعات موجود، در گذشته نیز مواردی از توسعه و شکلگیری دریاچهها در یخچال خومبو گزارش شده است؛ اما به اعتقاد محققان، افزایش دمای جهانی و تسریع فرآیند ذوب یخها موجب نگرانی شده است.
کامرون واتسون، یکی از محققان دانشگاه لیدز در این رابطه میگوید: با پایینتر رفتن سطح دریاچه، اتصال آن به یخچال خومبو ضعیفتر میشود، این وضعیت به معنی دشوارتر شدن صعود کوهنوردان از این یخچال است.
به گزارش ایرنا؛ با وجود این که برخی از اعضای جامعه شرپا که ساکن دره خومبو هستند از این وضعیت اظهار نگرانی کردند، برخی دیگر میگویند که اصلا نگران نیستند. انج کامی شرپا، رییس گروه شرپا که به عنوان پزشک یخچال شناخته میشوند و کار مسیریابی کوهنوردان را انجام میدهند، در این رابطه میگوید: ما گاه و بیگاه گزارشهای هشداردهندهای را درباره یخچال میشنویم. یخچالها میآیند و میروند اما تا زمانی که خدایان کوهها از ما راضی هستند، چیزی برای ترسیدن وجود ندارد.
en.wikipedia.org