یک روز پس از ممنوعیت مرکز اسلامی هامبورگ و مراکز وابسته به آن، رهبران احزاب و رسانه های آلمان ضمن استقبال از این اقدام وزارت کشور، دولت را به خاطر تاخیر طولانی در این امر مورد انتقاد قرار دادند. شبکه نخست تلویزیون آلمان عنوان “تنش های تازه با ایران” را برای گزارش پایگاه اینترنتی خود برگزید. از میان سیاستمداران برجسته، مواضع بیژن جیرسرائی دبیرکل ایرانی تبار حزب دمکرات آزاد بیش از همه توجه رسانه ها را به خود جلب کرد.
رهبر ایرانی تبار حزب دموکرات آزاد (لیبرال) در گفت و گو با تلویزیون آلمان ضمن اشاره به این که بیش از یک سال پیش خواستار تعطیل مرکز اسلامی هامبورگ شده، دولت را به خاطر وقت کشی در این زمینه مورد انتقاد قرار داد و به “ضعف در برابر جمهوری اسلامی” متهم کرد.
در حالی که جمهوری اسلامی ساعاتی پس از بسته شدن مرکز اسلامی هامبورگ این اقدام را “نقض حقوق بشر” خواند و محکوم دانست، بسیاری از سیاستمداران آلمانی همصدا با جیرسرائی، از این که دولت آلمان اقدامات مخرب این مرکز، از جمله پشتیبانی از حزب الله لبنان در آلمان و اروپا را به رغم اعتراض‌های بی شمار تاکنون تحمل کرده است مورد انتقاد قرار دادند.
جیرسرائی که در نوجوانی از ایران به آلمان مهاجرت کرده، از سال ۲٠۲۱ به عنوان دبیرکل حزب دموکرات آزاد برگزیده شده است. حزب دموکرات آزاد در کنار دو حزب سوسیال دموکرات و سبزها دولت ائتلافی فعلی به صدارت اولاف شولتس را تشکیل داده است.
بیژن جیرسرائی در مصاحبه خود با بخش خبری شبکه نخست تلویزیون آلمان از مرکز اسلامی هامبورگ به عنوان “بازوی خارجی جمهوری اسلامی” یاد کرد و افزود: “کارشناسان معتقدند که در پیشبرد سیاست بنیادگرایانه جمهوری اسلامی، در واقع مرکز اسلامی هامبورگ نقشی مهم‌تر از سفارت جمهوری اسلامی در برلین داشته است”.
دبیرکل حزب لیبرال ضمن استقبال از اقدام وزیرکشور آلمان در زمینه بستن مرکز اسلامی، دولت آلمان را متهم کرد که در برخورد با جمهوری اسلامی “سیاستی ضعیف” داشته، تنها روی برنامه اتمی این کشور متمرکز شده و نقش بی ثبات کننده جمهوری اسلامی در منطقه را نادیده گرفته است.
جیرسرائی در ادامه مصاحبه خود که شامگاه چهارشنبه ۲۴ ژوئیه/سوم مرداد در بخش خبری شبکه اول تلویزیون آلمان پخش شد، از جمهوری اسلامی به عنوان “مادر همه تنش ها در خاور میانه و نزدیک” نام برد و گفت: “ممنوعیت مرکز اسلامی هامبورگ خیلی طول کشید، اما در هرحال یک موفقیت بزرگ است. بی تردید تهران در واکنش به اقدام برلین دست به فعالیت‌های تازه ای خواهد زد”.
رادیوفرانسه نوشت؛ همزمان با جیرسرائی، امید نوری پور رئیس ایرانی تبار حزب سبزهای آلمان هم از تصمیم نانسی فایزر وزیرکشور سوسیال دموکرات آلمان استقبال کرد و در گفت و گوئی با خبرگزاری آلمان گفت که مرکز اسلامی هامبورگ سال ها “محور شبکه جاسوسی رژیم جمهوری اسلامی” بوده است. وی افزود: “باعث خوشحالی است که این مرکز سرانجام تعطیل شد”.
پتر چنچر شهردار و رئیس دولت ایالتی هامبورگ در تماس با تلویزیون آلمان ضمن پشتیبانی از اقدام وزارت کشور اعلام کرد که “بنیادگرائی اسلامی و یهود ستیزی در یک بندر جهانی و دموکراتیک جائی ندارد، در عین حال این اقدام به هیچ عنوان به معنای مقابله با انجمن های اسلامی بی شمار دیگر در هامبورگ نیست”.
آندی گروته وزیر داخلی ایالت شهر هامبوگ نیز بستن “پست خارجی رژیم ناقض حقوق بشر ایران” را یک اقدام موثر علیه بنیادگرائی اسلامی معرفی کرد.
پشتیبانی از تعطیل مرکز اسلامی هامبورگ و مراکز وابسته به آن در هفت ایالت آلمان به رهبران احزاب حاکم و سیاستمداران وابسته به این احزاب محدود نماند، بلکه سیاستمداران عضو احزاب اپوزیسیون نیز به این جبهه پیوستند. از جمله کریستف دی فریز سیاستمدار عضو حزب دموکرات مسیحی در هامبورگ، تعطیل مرکز اسلامی این شهر را ضربه ای مهم علیه “مرکز تبلیغات سیاسی و عملیات رژیم ملاها” دانست که به گفته او سال ها به تاخیر افتاده بود.
علاوه بر رهبران احزاب سیاسی، اکثر رسانه های آلمانی نیز از تعطیل مرکز اسلامی هامبورگ و مساجد و مراکز وابسته به آن استقبال کردند. برخی از این رسانه ها ابراز امیدواری کردند که تعطیل مرکز اسلامی هامبورگ مقدمه ای برای ثبت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان های تروریستی اتحادیه اروپا باشد. به گفته دبیرکل ایرانی تبار حزب دموکرات آزاد، دولت آلمان در ماه های اخیر برای تحقق این هدف در بروکسل تلاش های زیادی کرده است.
در پی احضار سفیر آلمان به وزارت خارجه جمهوری اسلامی، روز – پنجشنبه – وزارت خارجه آلمان در برلین نیز محمود فرازنده سفیر جمهوری اسلامی را به “یک گفت و گوی اضطراری” دعوت کرد. وزارت خارجه در بیانیه ای در این زمینه توضیح داد که “مناسبات آلمان و جمهوری اسلامی در سال های اخیر به شکلی کم‌سابقه کاهش یافته است”.
در همین بیانیه آمده است: “وضعیت حقوق بشر، حمله مستقیم جمهوری اسلامی به اسرائیل، نقش بی ثبات کننده این کشور در منطقه، برنامه هسته ای، پشتیبانی از روسیه در جنگ علیه اوکراین و اجرای احکام اعدام مواردی هستند که مناسبات آلمان و ایران را تیره کرده است. اکنون وقت آن است که جمهوری اسلامی با قدم های مشخص نشان بدهد که خواستار تغییر مناسبات خود با آلمان و اروپاست”.
طی جلسه‌ای که توسط ایرانیان در هتل آتلانتیک هامبورگ در سال ۱۳۳۲ (۱۹۵۳ میلادی) برگزار شد، تصمیمی بنا بر تشکیل مرکزی اسلامی و مسجدی برای ایرانیان مقیم این شهر گرفته‌شد. بعدها تصمیم بر گسترده‌تر شدن فعالیت مرکز برای تمام مسلمانان هامبورگ شد. در ادامه طی نامه‌ای این پیشنهاد به اطلاع سید حسین بروجردی رسید و او در نامه‌ای ضمن موافقت خود با این طرح، فرستاده‌ای را به نام محمد محققی لاهیجی برای انجام این کار تعیین کرد. این فرستاده از نخستین سفرای شیعه در اروپا در قرن بیستم بود.
مرکز اسلامی هامبورگ یک مؤسسه اسلامی ممنوعه در آلمان و یکی از قدیمی‌ترین مساجد شیعیان در اروپا است. اداره امنیت داخلی هامبورگ در ۱۶ ژوئیه ۲۰۲۱ گفت که به اسنادی دست یافته است که نشان می‌دهند این مسجد «یک مرکز مستقیم فعالیت‌های جمهوری اسلامی» در کشور آلمان است و از «ساختارهای محلی حزب‌الله» که فعالیت آن در آلمان ممنوع شده است، پشتیبانی می‌کند. آژانس اطلاعات هامبورگ که طی چند دهه فعالیت مرکز اسلامی هامبورگ را زیر نظر داشته، به این نتیجه‌گیری رسیده است که این مرکز به صورت مستقیم از علی خامنه‌ای دستور می‌گیرد. این مرکز در ۲۴ ژوئیه ۲۰۲۴ (م) به دستور اداره فدرال امور داخلی آلمان ممنوع اعلام شد.
