برای اولین بار یک باستان شناس فرانسوی ایران را از اولین مخترعان خط معرفی کرد

باستان شناس فرانسوی، فرانسوا دوسه François Dosset، با رمزگشایی نخستین خط عیلامی که قدمتی بیش از چهار هزار سال دارد، ایرانیان را نخستین مخترعان خط در کنار تمدن بین النهرین اعلام کرد.  تبلیغ بازرگانی

پس از ده سال تلاش و پژوهش مستمر باستان‌شناس فرانسوی موفق شد که خط عیلامی افقی را که ٤٤٠٠ سال پیش به عنوان شیوۀ نگارش در ایران به کار می رفته رمزگشایی کند و آن را در کنار دو شیوۀ نگارش تاکنون شناخته شده یعنی خط میخی در بین النهرین و هیروگلیف در مصر باستان به عنوان نخستین اختراع خط معرفی کند.

“فرانسوا دوسه” گفته است که خط عیلامی افقی اولین بار در سال ١٩٠١ در بازمانده های شوش در ایران کشف شد اما به مدت ١٢٠ سال ناشناخته ماند و تا پیش از او هیچکس کلید رمز این خط ٤٤٠٠ ساله را نیافته بود. فرانسوا دوسه سپس گفته است : “تاکنون تصور می‌شد که قدیمی ترین نمونه‌های شناخته شدۀ خط به عصر بُرنز، یعنی به ٣٣٠٠ سال پیش از میلاد مسیح، در بین النهرین (عراق کنونی) تعلق داشته اند. اما رمزگشایی خط عیلامی افقی نشان می‌دهد که دست کم ٢٣٠٠ سال پیش از میلاد مسیح یک شیوۀ نگارش موازی در ایران وجود داشته که قدیمی ترین نمونۀ آن به ٣٣٠٠ سال پیش از میلاد مسیح یعنی همزمان با خط میخی در بین النهرین متعلق بوده است.”

باستان‌شناس فرانسوی سپس افزوده است : “امروز می‌توانم بگویم که خط ابتدا در بین النهرین کشف نشد که از آنجا به ایران آمده باشد. خط میخی در بین النهرین و خط عیلامی ایرانی معاصر یکدیگر بوده‌اند. بنابراین، خط میخی در بین النهرین خط مادر نبوده که خط عیلامی فرزند آن بوده باشد. هر دو خط همزمان متولد شدند.”

باستان شناس فرانسوی نخستین مرحله از کشفیات خود را در سال ٢٠١٨ منتشر کرد. نتیجۀ کامل کشفیات او در سال ٢٠٢١ منتشر خواهد شد. متنی که فرانسوا دوسه رمزگشایی کرده حکاکی است روی دو گلدان نقره ای معابد باستانی ایرانی که در سال های ١٩٦٠ در مرودشت کشف شده است.

او گفته است که کشف او نتایج مهمی در دست کم سه حوزه خواهد داشت : نخست در حوزۀ تاریخ ایران و سپس در حوزۀ توسعۀ نگارش و خط در ایران به طور خاص و در کل خاورمیانه به طور عام و بالاخره در حوزۀ تحول خود خط عیلامی.

رادیوفرانسه نوشت؛ “ماسیمو ویداله”، مورخ ایتالیایی در دانشگاه “پادووا”، با اشاره به کشف “فرانسوا دوسه”، گفته است که با موفقیت باستان‌شناس فرانسوی، “فرانسه بار دیگر برتری خود را در رمزگشایی خطوط و شیوه های نگارش باستانی حفظ کرد.”