دانشمندان قدیمیترین قارچ دنیا را مدفونشده در آفریقای جنوبی پیدا کردند، این امر سوالات مهمی را درباره تکامل برمیانگیزد.
پژوهشگران با کشف نشانههایی از میکروفسیل دفنشده در یک سنگ آتشفشانی، شواهدی از آنچه میتواند قدیمیترین حیات قارچی روی زمین باشد، پیدا کردهاند. قدمت این سنگ آتشفشانی به 2/4 میلیارد سال پیش برمیگردد.
این اکتشاف در ساختار گدازهای سخت پیدا شده است؛ خود این گدازه در عمق 800 متری محلی در کیپ شمالی واقع در آفریقای شمالی کشف شد. اگر تائید شود، این کشف نه تنها عنوان قدیمیترین قارچ شناختهشده جهان را کسب خواهد کرد بلکه میتواند دانشمندان را وادار کند که در چندین مورد تجدید نظر کنند، برای مثال: چه موقع اولین نشانه حیات روی زمین پدیدار شد؟
بریگر رازموسن، زمینشناس از دانشگاه کورتین استرالیا، به صورت اتفاقی این پدیده را کشف کرد. وی مشغول بررسی نمونههای بازالت استخراجشده از ساختار «اونگلاک»، منطقهای ساختهشده از سنگهای آتشفشانی بود که متوجه این موضوع شد.
وی میگوید: «به دنبال مواد معدنی برای تعیین قدمت سنگ بودم که یک سری وزیکول (حبابچه) نظرم را جلب کرد. وقتی که بزرگنمایی میکروسکوپ را افزایش دادم، مبهوت چیزی شدم که به نظر میرسید میکروبهای فسیل شدهای است که به طور عالی حفظ شدهاند. سریعا مشخص شد که حفرههای درون سنگ آتشفشانی زمانی سرشار از حیات بوده است».
وقتی که رازموسن تصاویری از این اکتشاف را با محققان دیگر از جمله استفان بنگستون، زیستشناس باستانی از موزه تاریخ طبیعی سوئد به اشتراک گذاشت، اهمیت این میکروفسیلها آشکار شد.
تا قبل از این ماجرا، شواهد زمینشناسی موجود حیات قارچها را تنها تا 385 میلیون سال پیش نشان میداد اما این آثار فسیلشده از موجودات میکروسکوپی در سنگ آتشفشانی 2 میلیارد سال قدمت دارد.
محققان ادعا نمیکنند که آنچه پیدا کردهاند حتما اثری از قارچهای باستانی است، هرچند نشانهها تاکنون اینگونه نشان داده است؛ برای مثال ظاهر میلچههای پیچخورده شباهت بسیاری به دیگر فسیلهای قارچی کشف شده دارد.
بنگستون در این باره میگوید: «به همین دلیل است که ما این فسیل را قارچ مانند مینامیم. میلچهها بسیار ابتدایی هستند اما این فسیلها از نظر رشد گرایش و زیستگاه غیرقابل تمیز دادن از قارچهای آزمایششده در فسیلهای جوانتر هستند. ویژگیهای قارچ مانند این فسیلها بسیار هیجانانگیز است».
اگر مطالعات بعدی بتواند تائید کند که این آثار توسط قارچهای باستانی به جا گذاشته شدهاند، این میکروفسیل تبدیل به اولین مدرک از «یوکاریوت» میشود، قلمروی زیستی که علاوه بر حیوانات و گیاهان شامل ارگانیسمهایی مانند قارچها نیز میشده است اما بزرگترین پیامد این پژوهش میتواند این مساله باشد: برخلاف تصوارت قبلی، قارچها توانایی رشد زیر آب دریا را نیز داشتهاند.
قدمت این بازالت باستانی به 2/4 میلیارد سال پیش بازمیگردد که بدین معناست که ارگانیسمها قبل از «رویداد بزرگ اکسیژنی» وجود داشتهاند. رویداد بزرگ اکسیژنی، پیدایش گاز اکسیژن در جو زمین، حدودا 2/3 میلیارد سال پیش رخ داده است.
این امر نشان میدهد که شکلهایی از حیات تکامل یافته است تا بتوانند در آبهای عمیق، بدون دسترسی به هوا و نور، زنده بمانند. تیم پژوهشی گمان میکنند که ممکن است این ارگانیسم قارچ مانند با دیگر میکروبها همزیستی داشته و برای زنده ماندن از انرژی شیمیایی ذخیره شده استفاده میکرده است. این پدیده پیامدهای عظیمی برای سبک زندگی اجداد اولیه یوکاریوتها و قارچها به ارمغان آورده است.
به گزارش آنا به نقل از ScienceAlert، به علاوه، این پژوهش نشان داد که دانشمندان میتوانند اطلاعات ارزشمندی از مطالعه عمق زیست کره، قطعات پنهانشده از کف دریا و اکوسیستم زیرین آن، به دست آورند. زیست کره بخش قابل توجهی از زمین را تشکیل میدهد اما ما اطلاعات بسیار کمی از زیستشناسی و تاریخ تکاملی آن در اختیار داریم.