باتلاف جازموریان به وضعیت بحرانی رسید

سد سازی بر روی رودخانه دائمی هلیل رود و حوزه های آبریز جازموریان این باتلاق را به کویر تبدیل کرده و ادامه این روند بسیاری از گونه های گیاهی و جانوری را با تهدید جدی مواجه کرده است.

 این روزها نمایندگان و مسئولان هر استانی داد از خشک شدن حوزه های آبریز استان خود می زنند و بحث روز مسائل زیست محیطی به وضعیت دریاچه ارومیه تبدیل شده است در واقع نماد گرایی در خصوص وضعیت دریاچه ارومیه هر چند امری مبارک است اما نباید سایر حوزه های آبریز کشور از یاد برود.

هر چه در رسانه ها از وضعیت باتلاق جازموریان به دفعات سخن گفته شده است اما به نظر می رسد این اظهارنظرها کوچکترین اثری در وضعیت به وجود آمده در جازموریان ندارد و بهشتی که تا چندی قبل باتلاقی بین المللی بود و دریاچه اش پناهگاه حیات وحش امروز به بیابان تبدیل شده است.

خبرگزاری مهر بارها در خصوص وضعیت این باتلاق گزارشهای متعدد منتشر کرده است که آخرین مورد نیز با تیتر “لزوم تشکیل کارگروه نجات جازموریان/ 4 سد راه حیات مهمترین حوزه آبریز کرمان را بسته‌اند” منتشر شد اما گویی گوش شنوایی برای برطرف کردن این دغدغه وجود ندارد.

این روزها رودخانه های هلیل و بم پور اسیر سدهای سیمانی شده اند و آب باتلاق جازموریان در پشت سدهای متعدد باقی مانده است، در حقیقت کیلومتر ها آن سو تر گلوی جازموریان فشرده شده است.

بارها در این خصوص گفته شده، اما هیچ دوایی برای درد جازموریان اندیشیده نشده است، جازموریانی که بکر و دست نخورده باقی مانده بود و یکی از اکوسیستمهای زیبای جنوب ایران محسوب می شد این روزها روستانشینان اطرافش هم تشنه یک جرعه آب شده اند.

جازموریان هر چند هنوز نیم جانی دارد اما به زودی به سرنوشت دردناک هامون دریاچه شرق کشور تبدیل خواهد شد و دریاچه ای که روزگاری موجب پویایی و شادابی جنوب کرمان بود به مکانی برای بیابانزایی و طوفان شن تبدیل می شود.

با توجه به نقش تاثیر گذار جازموریان در جنوب کرمان در صورت ادامه خشک شدن باقیمانده جازموریان به زودی جنوب کرمان به منطقه ای بیابانی تبدیل می شود.

سد سازی بر روی سرشاخه های هلیل رود جازموریان را خشک کرد.

جلوگیری از سد سازی بر روی رودخانه های هلیل رود و بم پور، چشمه عروس و بیش از 80 رودخانه کوچک و بزرگ فصلی امری ضروری است.

با این وجود سرشاخه های هلیل رود در مناطق مرکزی استان کرمان هر روز شاهد ادامه ساخت و سازهای سدهای خاکی هستند و این رویه موجب کم آبی شدید هلیل رود و در نهایت خشک شدن بیشتر جازموریان می شود.

فرماندار رودبار در این خصوص  گفت: آنچه که جازموریان را تهدید می کند سد سازی در بالادست رودخانه ها است و با وجود تذکرهای فراوان اما مشکل جازموریان و بی آبی این دریاچه پا برجاست.

حسن مرادی افزود: زندگی مردم اطراف باتلاق به شدت وابسته به جازموریان است بطوریکه دو میلیون رای دام سبک و سنگین در مراتع اطراف این باتلاق تغذیه می شوند و در صورت نابودی این مراتع که تاکنون نیز بخش قابل توجهی از بین رفته است اقتصاد روستائیان صدمه می بیند.

نابودی گونه های گیاهی و جانوری

فرماندار رودبار ادامه داد: 520 هکتار مرتع جازموریان مهمترین منبع اقتصادی جنوب کرمان است.

وی به صدمات جبران ناپذیر به محیط زیست منطقه اشاره کرد و گفت: بسیاری از گونه های جانوری و گیاهی نابود شده اند و این روند همچنان ادامه دارد.

وی افزود: باید برنامه ریزی و اندیشه ای برای نجات جازموریان شود در غیر این صورت صدمات جبران ناپذیری وارد می شود که غیرقابل کتمان خواهد بود.

هکتارهای جنگل حاشیه هلیل رود خشک شده است.

از سوی دیگر امروز شاهد افزایش بیابانهای اطراف این باتلاق هستیم و با خشک شدن عرصه طبیعی بر وسعت بیابانها اضافه می شود و این روند شرایط نامطلولبی را ایجاد کرده است.

وی به کاهش سطح و افزایش شوری آب چاهها و مشکلات کشاورزان نیز اشاره کرد و گفت: باید حق آبه قانونی جازموریان اختصاص یابد و این عرصه زیبا و بکر زیستی حفظ شود.

محمد قربانی، فعال محیط زیست نیز  اظهارداشت: در خصوص جازموریان بسیار گفته شده است اما عملا اقدامی برای رفع مشکل صورت نگرفته است.

قربانی خاطرنشان کرد: تنها در مسیر هلیل رود و باتلاق حداقل در طول 250 کیلومتر امتداد رودخانه جنگلها و عرصه های طبیعی خشک شده است.

کاهش چشمگیر رطوبت در جنوب کرمان

وی گفت: رودخانه هلیل رود عملا هیچ آبی در قسمتهای انتهی رود ندارد و اکوسیستم منطقه از جنگلی به بیابانی تغییر کرده است.

این فعال محیط زیست از کاهش چشمگیر رطوبت در منطقه خبر داد و گفت: در صورت ادامه این روند ادامه حیات باقیمانده حیات جانوری و گیاهی منطقه نیز از بین خواهد رفت.

قربانی گفت: در حالی جلوی آب هلیل رود گرفته شده است که به دلیلی خشکسالی عملا سایر رودخانه های کوچک و بزرگ منطقه نیز بی تاثیر در آبگیری جازموریان هستند.