اینستکس چیست؟ و چگونه تحریم ها را کم اثر می کند؟ بقلم کاسپین ماکان

0
348

در سال ۱۳۵۷ پس از همدستی به قول شاه فقید؛ «سرخ و سیاه»، یا به عبارتی همان احزاب و گروه های چپ گرا و اسلامی، همچنین نقشه های شوم کشورهای غربی، برای از میان بردن قدرت پادشاهی ایران، سرانجام حکومت ولایت فقیه یا دیکتاتوری اسلامی، تشکیل و این مرز و بوم، با قتل وفاداران به میهن، اشغال شد. 

سه روز بعد، گروه مسلح سازمان چریک های فدائیان خلق، با هدف به گفته خود؛ پیکار با امپریالیسم، به سفارت آمریکا در تهران یورش بردند که با میانجیگری دولت موقت، این ماجرا ناکام ماند! سپس در پی پذیرش ورود شاه فقید به آمریکا برای درمان، بار دیگر در آبان ۵۸ به سفارت آمریکا حمله شد، اما این بار، اسلام گرایان آنرا به طور کامل تصرف کردند و ۶۶ نفر از اتباع آمریکایی را گروگان گرفته و در اختیار حکومت قرار دادند. پس از آن در سال ۱۹۸۰ میلادی دولت ایالات متحده آمریکا در واکنش به این اقدام رژیم، تحریم های اقتصادی وسیعی را علیه ایران، به اجرا درآورد.

با گذشت زمان و عریانی سیاست های سلطه جویانه حکومت اسلامی، از جمله؛ اقدامات تروریستی در دنیا، ایجاد آشوب در منطقه و از همه مهمتر فعالیت های هسته ای و تسلیحاتی آن باعث شد تا تحریم های گسترده تری نه تنها از سوی آمریکا، بلکه از طرف کشورهای اروپائی و مجامع جهانی، برای فرو نشاندن رژیم ایران انجام گیرد. تا اینکه به دنبال مذاکرات گروه ۱+۵ یعنی اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل، شامل کشور های آمریکا، اینگلیس، فرانسه، چین، روسیه، به اضافه آلمان، با جمهوری اسلامی، برای اجرای پیمان نامه جهانی منع گسترش سلاح های اتمی، عاقبت در سال ۲۰۱۵ میلادی توافق کاهش و کنترل برنامه هسته ای ایران، صورت پذیرفت. این پیوندنامه در پارسی به نام «برجام»، چکیده عبارت؛ «برنامه جامع اقدام مشترک» و در انگلیسی JCPOA  یا همان Joint Comprehencive Plan of Action شناخته می شود.

پس از امضای برجام، دولت های غربی متعهد شدند تا تحریم ها را بر پایه اجرای تعهدات برنامه هسته ای ایران بردارند، ولی با پیمان شکنی و افشای فعالیت های پنهانی حکومت اسلامی برای دستیابی به سلاح های اتمی، دونالد ترامپ رئیس دولت آمریکا در سال ۲۰۱۸ از این برنامه خارج شده و تحریم های ایران را با شدت بیشتری بازگرداند، در مقابل، اروپائی ها خودخواه هانه برای به اصطلاح دور زدن آن، در راستای حفظ منافع خود و ادامه تجارتشان با ایران، بی درنگ یک سیستم مالی ویژه ای را طرح ریزی کردند و نامش را اینستکس (INSTEX)، مخفف عبارت؛ Instrument in Support of Trade Exchanges گذاردند که به معنای «ابزار پشتیبانی مبادلات تجاری» است.

اینستکس به سادگی امکانی را فراهم می سازد که ایران و اروپا بدون انجام مبادلات پولی، صادرات و واردات خود را به شیوه اعتباری انجام دهند، گرچه آن ها برای توجیه اقدام خود، اعلام کردند که؛ مبادلات در زمینه مواد غذایی، محصولات کشاورزی، دارو و تجهیزات پزشکی تمرکز دارد، ولی با نگاهی به پیشینه آنان، آشکار می شود که چطور در پشت پرده، خواسته های یکدیگر را تأمین می کنند. حتا پیش از این روش، دو طرف معامله برای دور زدن تحریم ها، راه های گریز غیرقانونی را به آسانی بکار می بردند، به عنوان مثال می توان به بانک های فرانسوی «اچ اس بی سی» و «پاریبا» اشاره کرد که در رابطه با نقض تحریم ها، جرائم بسیاری انجام داده اند. پس از گزارش های وزارت خزانه داری آمریکا و دادخواست وزارت دادگستری این کشور، این بانک ها محکوم به پرداخت جریمه های سنگینی شدند.

واضح است که با تمام تلاش های ایالات متحده، در جهت کنترل اقدامات خصمانه جمهوری اسلامی، چگونه این رژیم ضد انسانی، نیازهایش را برای تولید موشک های قاره پیما، فعالیت های هسته ای یا خرید تجهیزات ویژه جاسوسی و سرکوب، تأمین کرده است!

به منظور اجرای طرح اینستکس، سه کشور اصلی اروپائی، یعنی؛ فرانسه، انگلیس و آلمان، شرکتی را در زیر مجموعه وزارت اقتصاد فرانسه در شهر پاریس، ثبت کردند و هر سه کشور به عنوان سهامداران اصلی آن معرفی شدند، اما بر پایه مفاد اساسنامه آن شرکت، سایر اعضای اتحادیه اروپا و حتا کشورهای دیگر مانند؛ چین و روسیه هم می‌توانند از اینستکس در معاملاتشان با رژیم اسلامی، استفاده کنند. همچنین سهامداران اینستکس برای کارکنان، پاسپورت های دیپلماتیک صادر کرده تا بخش های اجرائی آمریکا نتوانند در مسیر سفرهای تجاری آنان، خللی ایجاد کنند.

برخی از مقامات بلندپایه اروپائی و وزرای اقتصاد و خارجه سه کشور یاد شده، به ویژه آقای «برونو لامر» وزیر اقتصاد فرانسه، متاسفانه بدون کمترین توجه به؛ «اساسا خطرناک بودن رژیم اسلامی»، برای استفاده هرچه سریع تر از اینستکس و ادامه تجارت با ایران، دست به کار شدند. 

البته شتاب و پریشانی آنان برای معاملات پرسودشان، قابل درک است، اما چگونه می توان به مخاطره انداختن امنیت زندگی و جانی میلیون ها ایرانی را نادیده گرفت!؟ چطور میشود به نقش پر رنگ جمهوری اسلامی در برهم زدن نظم جهانی، بی اعتنایی کرد!؟

در هر گوشه ای از دنیا که یک عملیات تروریستی روی می دهد، رده پایی از رژیم ضد انسانی، در آن دیده می شود! هنوز پرونده کشتی سانچی، مخدوش و گشوده است… دود ناشی از حمله رژیم به تأسیسات نفتی آرامکو در عربستان فروکش نکرده! آن ها با آتش افروزی به اختلافات فلسطین و لبنان با اسرائیل دامن می زنند… با نفوذ در امور داخلی سوریه و عراق، به بحران در آنان می افزایند… و بی شمار حوادثی که در چهار دهه گذشته، جهان تنها تماشاگر آن بود.

اکنون موج خشم و اعتراضات مردمی، علیه سیاست های رژیم ایران، حتا به فرا سوی مرزها هم کشیده شده! صدای مردم عراق در اعتراض به دخالت های جمهوری اسلامی می پیچد و مزدوران وحشت زده سپاه قدس، در کنار نیروهای سرکوبگر عراق، مردم را به خاک و خون می کشند.  

در داخل هم، سران رژیم ولایت فقیه که به دلایل گوناگون، عاجز از اداره کلیه امور مملکت داری هستند، موجبات نارضایتی های عمیقی را در تمام سطوح جامعه فراهم آورده اند. آنان پاسخ مردم بی دفاع را تنها با رگبار گلوله می دهند! در هفته های اخیر، حدود ده هزار نفر را در خیابان ها به قتل رسانده یا زخمی کردند و یا به دست شکنجه گران سپردند، که شوربختانه بین آنان کودکان هم به چشم می خورند! 

حال درست در چنین موقعیتی، شش کشور دیگر اروپائی، شامل سوئد، دانمارک، فنلاند، نروژ، هلند و بلژیک نیز به طرح اینستکس می پیوندند.

بنابراین در حال حاضر تنها دولت ایالات متحده آمریکا ست که در برابر رژیم ایران، ایستادگی می کند و سایر کشورها با عدم مسئولیت پذیری و البته در راستای منافع خویش، همچنان در استمرار جمهوری اسلامی، پافشاری می کنند. 

برآیند

۱) اصولا راه کار «تحریم» به جای گزینه «جنگ»، برای کاهش هر نوع هزینه انسانی و مالیست، پس اینستکس یا هر روش دیگری در نقض تحریم ها، ناگزیر امکان جنگ را تقویت می کند.

۲) آنچه مسلم است حکومت ملایان هرگز نمی توانست به تنهایی فن آوری تولید موشک های بالستیک را بیابد یا در آستانه دستیابی به سلاح های هسته ای قرار بگیرد! پس هرگونه پشتیبانی کشورها از جمهوری اسلامی، در تعارض آشکار با تأمین امنیت جهانی ست!

۳) با حمایت های بسیاری از دولت ها از رژیم ضد انسانی، لازم است مردم ایران بدانند؛ برای آزادی و بازستانی میهن، بایستی تنها به نیروی اراده خود تکیه کرده و پیروزی را در پیوند با یکدیگر جستجو کنند.  

کاسپین ماکان