آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش محرمانه‌ای به سازمان ملل متحد از کاهش شمار سانتریفیوژها در تأسیسات اتمی ایران خبر داده است. ایران گزارش را حاوی “جزئیات غیرضرور” خوانده است.
خبرگزاری رویترز با استناد به گزارش محرمانه آژانس‌بین‌المللی انرژی اتمی از جمع‌آوری بخشی از سانتریفیوژها در تأسیسات اتمی ایران خبر داده است.
به نقل از رویترز که رونوشت این گزارش محرمانه را چهارشنبه (۱۸ نوامبر/ ۲۷ آبان) در مقر آژانس‌بین‌المللی انرژی اتمی در وین مشاهده کرده است، حدود ۴۵۰۰ سانتریفیوژ و تجهیزات مرتبط با آنها در تأسیسات اتمی نطنز و فردو برچیده‌شده‌اند.
سانتریفیوژها در تأسیسات اتمی برای غنی‌سازی اورانیوم نصب می‌شوند. اروانیوم غنی‌شده می‌تواند هم به عنوان سوخت نیروگاه‌های اتمی و هم برای ساخت بمب اتمی مورد استفاده قرار گیرد.
یک دیپلمات ارشد غربی در گفتگو با خبرگزاری رویتزر “گزارش سه ماهه” آژانس‌بین‌المللی انرژی اتمی در مورد فعالیت‌های اتمی ایران را تأیید کرده است.
کاهش شمار سانتریفیوژها به ۶۱۰۰ دستگاه
ایران و پنج کشور دارای حق وتو در شورای امنیت سازمان به‌علاوه آلمان پس از یک دهه مناقشه بر سر برنامه اتمی ایران، سرانجام در جریان دو سال مذاکراه سخت و فشرده توافق کردند که گام‌هایی برای پایان این مناقشه بردارند.
کشورهای گروه ۵+۱ اعلام کردند که تحریم‌های مرتبط با برنامه اتمی جمهوری اسلامی را گام به گام تعلیق می‌کنند. در مقابل ایران موظف شد که برنامه اتمی خود را محدود کرده و تحت نظارت کامل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار دهد.
به نقل از مقامات آمریکایی، بخشی از این توافق کاهش شمار سانتریفیوژهای نصب شده در تأسیسات اتمی ایران از ۱۹ هزار دستگاه به ۶۱۰۰ دستگاه است.
تهران همچنین موظف شده است که ذخیره اورانیوم غنی‌شده خود را به حداکثر ۳۰۰ کیلوگرم کاهش دهد.
این ذخیره اما به نقل از آژانس انرژی اتمی در سه ماه گذشته ۴۶۰ کیلو بیشتر شده و به بیش از ۸ هزار و ۳۰۰ کیلوگرم رسیده است.
اما دیپلمات‌های غربی در گفتگو با خبرگزاری رویترز این تغییر را طبیعی و بخشی از پروسه پیش‌روی ایران برای محدود کردن برنامه اتمی خود ارزیابی می‌کنند.
واکنش ایران به گزارش آژانس
رضا نجفی، نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در واکنش به گزارش منتشر شده در مورد جمع‌آوری سانتریفیوژها در تأسیسات اتمی ایران، آن را “دارای جزئیات فنی و غیرضروری” خواند و از آن انتقاد کرد.
او افزود: «مقایسه این گزارش با گزارش‌های قبلی مجددا نشان می دهد که آژانس مطلب محتوایی جدیدی در رابطه با وظیفه اصلی‌اش یعنی اجرای پادمان در ایران برای ارائه ندارد وبه جز تکرار محتویات گزارش‌های قبلی که البته ارقامش تغییر کرده مطالبش تقریبا همان مطالب قبلی هستند.»
به گزارش دویچه وله؛ رضا نجفی در مورد جمع آوری سانتریفیوژها که در گزارش ذکر شده نیز گفت: «همانطور که اعلام شده برخی اقدامات زمانبر که البته قابل بازگشت هم هستند مثل جمع کردن سانتریفیوژهایی که سال‌هاست غیرفعال در سایت‌های ما باقی مانده‌اند به‌عنوان کارهای مقدماتی انجام می‌شوند.»
رضا نجفی در ادامه تأکید کرد: «البته اقدامات خاصی مثل شروع اقدام برای بازطراحی راکتور اراک و یا تبادل مواد غنی شده تنها پس از خاتمه یافتن پرونده مسائل گذشته ایران در شورای حکام آژانس، آغاز خواهند شد.»
ایران خواستار بسته شدن پرونده اتمی خود در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.
غلامعلی خوشرو، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی در سازمان ملل در نشست مجمع‌عمومی این سازمان در روز چهارشنبه (۱۸ نوامبر/ ۲۷ آبان) از شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواست تمام قطعنامه‌ها علیه جمهوری اسلامی را لغو کند.
او با تأکید بر این که ایران تمام اقدام‌های داوطلبانه توافق شده در “نقشه راه” را انجام داده”، افزود: «ایران انتظار دارد بعد از ارائه گزارش نهایی مدیرکل آژانس به اجلاس شورای حکام در دسامبر امسال، پرونده همه موضوعات مربوط به گذشته و حال یک‌بار برای همیشه بسته شود.»
توافق موسوم به “نقشه راه” برای بررسی ابهام‌های فعالیت‌های هسته‌ای ایران، از جمله ابعاد نظامی احتمالی پیشین آن موسوم به “پی‌ام‌دی” تهیه شده و جزئیات آن محرمانه است.
گزارش نهایی آژانس ۱۵ دسامبر به شورای حکام ارائه می‌شود.
