دو گزارش سری آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دوشنبه هفتم خرداد نشان داد که جمهوری اسلامی در حالی به غنی‌سازی اورانیوم تا سطحی نزدیک به سطح مورد نیاز برای ساخت تسلیحات هسته‌ای ادامه می‌دهد که رایزنی‌ها برای بهبود همکاری آن با این آژانس وابسته به سازمان ملل ناکام مانده است.
در یکی از گزارش‌های سه ماهه آژانس با اشاره به تعهد برای بهبود همکاری و توانایی آژانس برای انجام وظایف نظارتی آن در ایران، آمده است: «در سال گذشته هیچ پیشرفتی در راستای اجرای بیانیه مشترک صادر شده در 4 مارس 2023 صورت نگرفته است.»
این گزارش افزود: «مدیرکل (آژانس) دعوت خود از دولت جدید جمهوری اسلامی و آمادگی خود را برای ادامه گفت‌وگوهای سطح بالا و بحث‌های فنی بعدی که از ششم و هفتم مه 2024 آغاز شده است، تجدید می‌کند.»
العربیه نوشت؛ بر اساس گزارش محرمانه منتشر نشده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، جمهوری اسلامی در ماههای اخیر ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود را افزایش داده و روند توسعه برنامه هسته‌ای خود را شتاب بخشیده است.
برخلاف ادعای جمهوری اسلامی که همواره تلاش خود برای دست‌یابی به سلاح هسته‌ای را انکار می‌کند، گزارش محرمانه جدید آژانش نشان می‌دهد ذخایر اورانیوم غنی‌شده این کشور که در فوریه سال جاری 5525.5 کیلوگرم بود در 11 مه، به 6201.3 کیلوگرم رسیده است به این معنی که مقادیر آن به 30 برابر بیشتر از حد مجاز تعیین شده در توافق هسته‌ای 2015 «برجام»، افزایش یافته است.
«اورانیوم با غنای پایین» که میزان 235U آن کم‌تر از ۲۰٪ ولی بیشتر از ۰/۷٪ است. سوخت بیشتر نیروگاه‌های هسته‌ای بین ۳ تا ۵ درصد 235U است.
«اورانیوم با غنای بالا» که 235U در آن بیشتر از ۲۰٪ و حتی در مواردی بیش از ۹۸٪ است و مناسب برای کاربردهای نظامی و ساخت بمب‌های هسته‌ای است.
اورانیوم-۲۳۵ مهم‌ترین ماده مورد نیاز رآکتور هسته‌ای (برای شکافته شدن و تولید انرژی) است. اما مشکل کار اینجاست که اورانیوم استخراج شده از معدن، ترکیبی از ایزوتوپ‌های مختلف از جمله دو ایزوتوپ مهم و پایدار اورانیوم ۲۳۵ و اورانیوم ۲۳۸ می‌باشد. به‌طوری که از این مخلوط سهم ایزوتوپ۲۳۵ حدود هفت دهم درصد است و برای کاربردی شدن آن در صنعت هسته‌ای باید غلظت آن بین ۲ تا ۵ درصد باشد بنابراین لازم است غنی‌سازی شود. ایزوتوپ‌های اورانیوم می‌توانند از هم جدا بشوند تا نسبت یک ایزوتوپ بر دیگری افزایش یابد. این فرایند غنی‌سازی نام دارد.
