در “اسناد پاناما” نامهای زیادی دیده میشوند که تحت تحریم بینالمللی هستند، اما توانستهاند با کمک دفتر “موساک فونسکا” وارد معاملات بینالمللی شوند. برخی از این اشخاص با بشار اسد، دیکتاتور سوریه خویشاوندی نزدیک دارند.
اینکه رژیمهای تحت تحریمهای بینالمللی میکوشند، این تحریمها را دور بزنند و پولشویی کنند، شگفتیآور نیست. رژیم بشار اسد و جمهوری اسلامی (در دوره محمود احمدینژاد) جزو این دسته از دولتهایی هستند که نامآنها در “اسناد پاناما” آمده است.
بر اساس گزارش روزنامه آلمانی “زوددویچه” از جمله خویشاوندان نزدیک بشار اسد از خدمات دفتر “موساک فونسکا” استفاده کردهاند تا بتوانند تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا را دور بزنند.
در “اسناد پاناما” نام چندین شرکت برونمرزی و پنهانکار متعلق به خویشاوندان نزدیک بشار اسد دیده میشود. به همین دلیل نیز برخی از این شرکتها در فهرست تحریمهای بینالمللی قرار گرفته بودند.
بر اساس دادههای دولت آمریکا، از سه شرکت برای قاچاق بنزین به سوریه استفاده میشده که یکی از این شرکتها به نام “ماکسیما میدل ایست تریدینگ”، در چارچوب یک شبکه پیچیده از مناسبات چندین شرکت، در امارات متحده عربی، سوریه، سوئیس و هلند فعال بوده است.
از طریق این شرکت، به کمک اسناد جعلی، بنزین به سوریه صادر میشده است. نام این شرکت و مدیر آن در سال ۲۰۱۴ در فهرست تحریمهای آمریکا جای گرفتند.
به گزارش “زوددویچه”، “اسناد پاناما” نشان میدهند که شرکت “ماکسیما میدل ایست تریدینگ” در سال ۲۰۱۲ توسط دفتر “موساک فونسکا” به ثبت رسیده است.
دفتر “موساک فونسکا” از قرار معلوم در سال ۲۰۱۳، یعنی دو سال پس از آغاز جنگ داخلی سوریه، کمک کرده است تا این شرکت نزد “سوریا اینترنشنل ایسلامیک بانک” یک حساب بانکی باز کند. این بانک یک سال پیش از آن تحت تحریم دولت آمریکا قرار گرفته بود، زیرا با پرداخت پول به رژیم اسد در دورزدن تحریمها کمک میکرد.
بنا به دادههای آمریکا، در کنار شرکت نامبرده دو شرکت دیگر نیز در قاچاق بنزین دست داشتهاند: “پانگیتس اینترنشنال کورپوریشن” و “عبدالکریم گروپ”. هر دوی این شرکتها با دفتر “موساک فونسکا” در ارتباط بودهاند.
شرکتهای پنهانکار پسرخاله اسد تا سال ۲۰۱۲
در کانون روابط رژیم اسد با دفتر “موساک فونسکا”، پسرخاله بشار اسد قرار دارد: رامی مخلوف. (مادر بشار اسد انیسه مخلوف نام دارد.)
بر اساس “اسناد پاناما”، رامی مخلوف از سال ۱۹۹۸ سهامدار عمده چندین شرکت پنهانکار در جزیره پاناما بوده است. او ثروتمندترین تاجر سوریه محسوب میشود. رامی مخلوف که از همبازیهای دوران کودکی بشار اسد است، امروز به مهمترین تأمینکننده مالی رژیم اسد بدل شده است.
فعالیتهای تجاری خانواده مخلوف پردامنه است؛ از تجارتهای کلان بانکی گرفته تا معاملات مستغلات، حوزههای بازار آزاد مرزی در مناطق مرزی با لبنان و فروشگاههای “دیوتی فری” و فروشگاههای بزرگ لوکس در سطح کشور. واردات تنباکو در انحصار خانواده مخلوف است. او از زمینداران بزرگ مجمعالجزایر ویرجین آیلند در حوزه دریای کارائیب است. روزنامه “الوطن” سوریه در مالکیت اوست.
رامی مخلوف مدتها در شراکت با ماهر اسد، برادر بشار اسد، پروژههای بزرگی در لبنان در دست اجرا داشت تا اینکه میان آنها اختلاف افتاد.
در گزارش روزنامه “زوددویچه” آمده است که مخلوف از سال ۲۰۰۸ در فهرست تحریم آمریکا قرار گرفت، اما دفتر “موساک فونسکا” معاملات خود با او را ادامه داد.
این گزارش میافزاید: «از قرار معلوم تصمیمگیران دفتر “موساک فونسکا” کوچکترین اهمیتی برای فهرست تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا قائل نبودهاند.»
گروه تحقیقات “اسناد پاناما” پرسشهایی را در این رابطه با “موساک فونسکا” و رامی مخلوف طرح کرده است. اینکه رامی مخلوف واکنشی به این پرسشها از خود نشان نداده، غیرمنتظره نبوده، اما دفتر “موساک فونسکا” پاسخ داده است.
دفتر “موساک فونسکا” در پاسخ خود مدعی است که اصلا نمیدانسته رامی مخلوف واقعا کیست؛ و اینکه این فرد از “خدمات” این دفتر سوءاستفاده کرده است. “اسناد پاناما” اما خلاف این ادعا را نشان میدهند.
رامی مخلوف
بخش حقوقی دفتر “موساک فونسکا” که مسئول امور مربوط به رعایت قواعد و قوانین است، در اوایل سال ۲۰۱۱ به مدیریت این دفتر هشدار داده و این تردید را ابراز کرده بود که تحریمهایی که علیه یک شرکت طرف معامله وضع شدهاند را باید هشداری جدی تلقی کرد و به همکاری با افرادی همچون رامی مخلوف خاتمه داد. در این زمان هنوز جنگ داخلی سوریه آغاز نشده بود.
در پی تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا علیه رامی مخلوف، از ماه مه ۲۰۱۱ شرکتهای متعلق به مخلوف به تدریج تعطیل شدند که آخرین آن در سال ۲۰۱۲ بوده است. ولی او آخرین کسی نبود که معاملاتش با “موساک فونسکا” در ارتباط مستقیم با رژیم اسد بوده باشد.
دیگر برادران رامی مخلوف و یک فرد واسط دیگر در لندن نیز از مشتریان پاناما بودهاند و در دور زدن تحریمها نقش داشتهاند. در اسناد پاناما هیچ نشانی دیده نمیشود که دفتر “موساک فونسکا” مانع از این دور زدن تحریمها بوده باشد.
با بالا گرفتن اعتراضها در سوریه که طی آن مردم رامیمخلوف را “دزد” سوریه مینامیدند، مخلوف در ژوئن ۲۰۱۱ اعلام کرد که به فعالیتهای اقتصادیاش پایان خواهد داد و بخشی از سرمایهخود را میان “خانوادههای قربانیان ناآرامیها” تقسیم خواهد کرد. در پی آن مخلوف کشور را ترک کرد و گفته میشود از آن پس در دبی اقامت گزیده است.
نام شکنجهگران اسد در “اسناد پاناما”
به گزارش روزنامه آلمانی “زوددویچه”، در “اسناد پاناما” در کنار نام رامی مخلوف، نام سه تن دیگر از برادران او برده میشود که آنها نیز پسرخالههای بشار اسد هستند.
به نوشته این نشریهی آلمانی، فرار میلیونی شهروندان سوریه فقط به خاطر حضور “دولت اسلامی” در این کشور نیست، بلکه فرار از خشونتهای بشار اسد و افرادی است همانند “حافظ مخلوف” که مدتی مسئول یک زندان و شکنجهگاه در دمشق بوده است.
گفته میشود که او یکی از افرادی است که در حمله شیمیایی در شهرک غوطه در استان ریف دمشق در اوت ۲۰۱۳ دست داشته است که طی آن صدها نفر از مردم غیرنظامی جان خود را از دست دادند.
نفر بعدی “ایهاب مخلوف”، عضو دیگر خاندان مخلوف است. او معاون شرکت ارتباطات “سوریاتل” و از حامیان مالی رژیم اسد است.
“ایاد مخلوف” نیز برادر چهارم است. او سروان ارتش سوریه و افسر سازمان مخفی است و گفته میشود مسئول شمار زیادی از حملات خونین به مردم غیرنظامی بوده است.
هر چهار برادر آل مخلوف در مه ۲۰۱۱ از سوی اتحادیه اروپا تحت تحریم قرار گرفتند و هر چهار برادر از صاحبان شرکتهایی بودهاند که دستکم تا سال ۲۰۱۲ زیر نظر دفتر “موساک فونسکا” اداره میشدهاند.
کارگزار اسد در لندن
بر اساس “اسناد پاناما”، فردی به نام سلیمان معروف در بیش از شش شرکت پنهانکار مشارکت و سهام دارد. این شرکت ازجمله دارای مستغلات در بریتانیا است.
مشهور است که سلیمان معروف “کارگزار لندن” بشار اسد است؛ واسطی است برای هر گونه معاملات مشکوک در بریتانیا.
گفته میشود سلیمان معروف با میلیونها دلار از یک شبکه تبلیغاتی اسد حمایت کرده است؛ تبلیغاتی که آتش جنگ داخلی را تندتر کرد.
سلیمان معروف همان فرد واسطی است که هویتاش مدتها پیش از سوی ویکیلیکس افشا شد. بر اساس ایمیلهای افشا شده، او همان فردی است که برای اسماء، همسر بشار اسد، اشیای گرانبها از هرودس لندن میخریده است.
به گزارش دویچه وله؛ ده ماه پس از تحریمهای اتحادیه اروپا علیه سلیمان معروف و به رغم هشدارهای بخش حقوقی دفتر “موساک فونسکا”، این دفتر همکاری با او را ادامه داد. تا اینکه اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۴ زیر فشار وزارت امور خارجه بریتانیا، با این استدلال که “دلایل محکمهپسندی وجود ندارد”، نام او از فهرست تحریمشدگان بیرون آورد.