دانشمندان هم اکنون میتوانند DNA انسان را از خاک 240 هزار ساله استخراج کنند؛ دراین پروسه حتی نیازی به فسیل هم نیست.
محققان آلمانی موفق به کشف روش نوینی در باستانشناسی شدند که منجر به پیشرفت بزرگی در تعیین توالی DNA اجداد باستانیمان خواهد شد. مدت زیادی است که پژوهشگران برای کشف بقایای فسیلی از اجداد پیشین انسان، متکی به کار پرزحمت و شانس محض هستند اما حالا این تکنیک جدید به دانشمندان اجازه میدهد تا DNA را از خاک استخراج کنند که به مراتب در سایتهای حفاری فراوانتر از فسیل پیدا میشود.
سالهاست که محققان متوجه شدهاند که مواد ژنتیکی یک موجود تجزیهپذیر، چه حیوان باشد و چه انسان و چه گیاه، در محیط اطراف منتشر میشود و رسوب میکند و حتی قادر است برای مدت طولانی در آنجا باقی بماند. مشکل اینجاست که در یک سایت حفاری معمولا مساحت محیطی بالاست، مقدار خاک زیاد است و همه چیز با هم ترکیب شده است. بنابراین تنها جداسازی DNA انسان از یک قاشق غذاخوری خاک کار بسیاری دشواری محسوب میشد.
گروهی از محققان به سرپرستی ویویان اسلون در موسسه انسانشناسی تکاملی ماکس پلانک واقع در آلمان، فرآیندی را برای بازیابی و مرتب کردن DNAهای رسوبکرده در خاک توسعه دادهاند و اولین دانشمندانی هستند که DNA انسان باستانی را مستقیما از خاک رسوبی استخراج میکنند.
برای این کار، پژوهشگران مولکولهایی را ساختند که DNA پستانداران را شناسایی و استخراج میکند؛ به خصوص پستاندارانی که DNAشان دارای میتوکندری باشد که فراوانی بیشتری هم دارند.
کار تیم تحقیقاتی اسلون منجر به حل مسائل زیادی درباره دنیسوواها (پسرعموهای اجداد نئاندرتال ما)، که اطلاعات بسیار کمی از آنها در دست داریم، خواهد شد. تاکنون دانشمندان تنها موفق به کشف یک استخوان انگشت و چند دندان از دنیسووا شدهاند که همه فسیلهای مذکور در غاری در سیبری یافت شده است.
اگر این تکنیک تجزیه و تحلیل DNA از خاک تبدیل به بخشی روتین در حوزه کار باستانشناسی شود، کشف شواهد بیشتر درباره این اجداد باستانی در سایتهای حفاری فاقد فسیل نیز افزایش خواهد یافت. با این روش اطلاعات بیشتری در مورد این انسانهای اولیه، مهاجرتشان و اینکه آنها خارج از غارهای محل زندگیشان مشغول به چه کاری بودند، به دست خواهیم آورد.
به احتمال زیاد برای باستانشناسان و دیرینهشناسان آیندهای که به طور کامل متکی به کشف هیجانانگیز فسیلهای نادر نباشد، تسکیندهنده خواهد بود. حتی زمانی که آنها قادر به کشف یک فسیل باشند، قرار دادن آن در فرآیند مرتبسازی میتواند یکپارچگی آن را به عنوان یک نمونه نادر در خطر بیندازد؛ بدین ترتیب دانشمندان را دشمن شماره یک موزهداران و شهروندانی میکند که قصد حفاظت از بقایای اجداد باستانیشان را دارند.
به گزارش آنا به نقل از ScienceAlert، احتمالا هیجانانگیزترین بخش ماجرا اینجاست که حالا قادر به بازیابی DNA از خاک فسیلی حتی در غیاب بقایای استخوانی هستیم. این امر میتواند شاخههای جدیدی را به شجرهنامه انسانی اضافه کند. همچنین دانشمندان درک بهتری از انسانهای اولیه خواهند داشت؛ بدون آنکه نیازی به پیدا کردن شواهدی از بقایای استخوانی آنها داشته باشند.