نیروی دریایی آمریکا، فرمانده ده ملوان آمریکایی را که دی ماه گذشته بعد از ورود به حریم ایران در خلیج فارس برای ۱۵ ساعت بازداشت شدند، از سمت خود عزل کرد.
در بیانیه ای که روز پنجشنبه نیروی دریایی ارتش ایالات متحده آمریکا منتشر کرد، آمده این نیرو اعتماد خود به فرمانده “اریک راش” (Eric Rasch) را از دست داده است. وی مسئول آمادگی و آموزش بیش از ۴۰۰ ملوان، از جمله ده ملوان بازداشت شده توسط سپاه پاسداران ایران بود.
یک مقام نیروی دریایی آمریکا به آسوشیتدپرس گفت “راش” بخاطر فقدان نظارت و ناکامی در حفظ استاندارد های لازم برای یک رهبری موثر برکنار شد. این مقام که نخواست نامش فاش شود از ارایه جزئیات بیشتر خودداری کرد.
این مقام نیروی دریایی آمریکا گفت آقای راش از سمت خود به عنوان فرمانده یگان ۴۰۰ نفره عزل و به سمت دیگری منصوب شده است.
بازداشت ۱۵ ساعته در جزیره فارسی
۲۲ دی ماه، ابتدا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در بیانیهای اعلام کرد دو شناور ارتش آمریکا توسط واحدهای گشتی نیروی دریایی سپاه توقیف شدند و ۱۰ سرنشین این دو قایق، شامل ۹ مرد و یک زن، به “جزیره فارسی” در سواحل جنوبی ایران منتقل شدند.
بازداشت این ملوان ها تنها دو قبل از تاریخ از پیش تعیین شده اجرای توافق هسته ای ایران و جامعه جهانی بود.
چند ساعت بعد از این بازداشت، در حالیکه رسانه های دولتی ایران پوشش وسیعی از این بازداشت شدگان داشتند، در نهایت آنها آزاد شدند.
این بازداشت و آزادی تنشی جدید بین ایران و آمریکا بود که هرچند با مذاکره مستقیم وزرای خارجه آمریکا و ایران زود حل شد اما تا مدتها واکنش به آن ادامه داشت.
روزشمار بعد از آزادی ملوان های آمریکایی
۲۳ دی ۹۴- مقام های آمریکایی جمهوریخواه واکنش تندی به این ماجرا نشان دادند.
به گزارش نشریه هیل، سناتور جمهوریخواه تام کاتن با بیان این که “اینگونه اقدامات آشکارا خصمانه ایران تعجب آور نیست،” دستگیری نظامیان آمریکا توسط نیروهای ایرانی را برای دولت و مردم آمریکا “تحقیرآمیز” خواند.
جب بوش داوطلب وقت نامزدی انتخابات ریاست جمهوری آینده آمریکا از حزب جمهوریخواه نیز در پیامی در توئیتر، این حادثه را نشانه ای دیگری از ضعف سیاست باراک اوباما در برابر ایران خواند.
۲۴ دی ۹۴ – اما دموکرات آزادی سریع ملوان ها را نشانه توفیق سیاست خارجی اوباما دانستند. از جمله نانسی پلوسی، رهبر اقلیت دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا با دفاع از توافق اتمی با ایران گفت به خاطر این توافق بود که ایران ۱۰ ملوان آمریکایی را آزاد کرد.
خانم پلوسی گفت آزادی سربازان نیروی دریایی آمریکا که چند ساعت در بازداشت نیروهای سپاه پاسداران بودند “سندی بود از اینکه ایجاد روابط دیپلماتیک با ایران، حداقل در شکل توافق هسته ای، به نفع ما بوده است.”
۲۵ دی ۹۴ – بازداشت و آزادی ملوان های آمریکایی توسط سپاه بازتاب زیادی در مطبوعات آمریکا داشت.
۲۶ دی ۹۴ – رسانه های محافظه کار و نزدیک به اصولگرایان مخالف دولت روحانی در تهران، بازداشت ملوان ها را بهانه ای برای تسویه حساب با دولت قرار دادند و در یک اقدام عجیب، تصاویر ملوانهای آمریکایی به سفارت سوییس در تهران “تحویل” شد.
۲۸ دی ۹۴ – جان کری وزیر خارجه ایالات متحده گفت تصاویری که ایران از ده ملوان آمریکایی در بازداشت نیروهای سپاه منتشر کرد، او را “ناراحت” و “خشمگین” کرد.
۲۵ بهمن ۹۴ – یک ماه بعد از بازداشت و آزادی ملوان های آمریکایی، یک فرمانده سپاه پاسداران ادعا کرد از تجهیزات قایق های ملوانان آمریکایی که در ماه ژانویه چند ساعت در جزیره فارسی در بازداشت نیروهای سپاه بودند بیش از ۱۳ هزار صفحه اطلاعات نظامی آمریکا استخراج و به دست سپاه افتاده است.
۲۶ بهمن ۹۴ – یک روز بعد از ادعای مقام سپاه، دریاسالار جان ریچاردسون فرمانده ارشد عملیات دریایی ایالات متحده گفت جمع آوری اطلاعات از ملوانان آمریکایی که در ایران برای یک روز بازداشت شدند، خلاف قوانین بینالمللی بود.
۲۹ اسفند ۹۴ – دو ماه بعد از بازداشت و آزادی ملوان های آمریکایی، علی فدوی، فرمانده نیروی دریایی سپاه گفت “نمادی از دستگیری ملوانان آمریکایی در خلیجفارس” در سال های آینده ساخته می شود. او گفته این نماد “برای بازدید کاروانهای راهیاننور دریایی” ساخته خواهد شد.
۲۱ اردیبهشت ۹۵ – به تازگی، فرمانده نیروی دریایی سپاه ایران مدعی است که از سال ۱۳۹۴ اعلام شده که نیروهای نظامی آمریکا در خلیج فارس باید به زبان فارسی مسلط باشند. او همچنین عنوان کرده که در جریان دستگیری ملوانان آمریکایی، “همه مکالمات” به زبان فارسی بود.
شاید برخورد بیشتر با متخلفان ماجرای ملوان ها
برکناری فرمانده ملوان های بازداشت و آزاد شده آمریکایی در حالی صورت می گیرد که یک ماه بعد از این رویداد در ۲۶ بهمن ماه، سناتور جان مککین، رئیس کمیته نیروهای مسلح سنا گفته بود قانونگذاران سنا ممکن است ملوان هایی که به بازداشت موقت نیروهای سپاه پاسداران در آمدند را برای ارائه توضیحات، احضار کند.
وی به خبرنگاران گفته بود، ما بیش از این نمی توانیم صبر کنیم وبه شما تضمین می دهم اگر ناچار شویم ملوانان را برای توضیح احضار خواهیم کرد.
۱۹ فروردین امسال نیز، روزنامه واشنگتن پست در گزارشی خبر داد، شاید ملوانان آمریکایی که ایران بازداشت کرد با برخورد کیفری مواجه شوند. این روزنامه نوشت: یافته های محقق های نیروی دریایی آمریکا در مورد چگونگی بازداشت ۱۰ ملوان در پی منحرف شدن قایق های آنها به داخل آبهای ساحلی ایران، برای افسران ارشد فرستاده شده است و ارتش به فاش کردن جزئیات بیشتری در باره حادثه نزدیکتر می شود.
همچنین، سخنگوی ناوگان پنجم دریایی آمریکا در خاورمیانه گفته بود دریادار کوین دونگان، یافته ها را بررسی کرده و برای دریاسالار جان ریچاردسون، فرمانده عملیات دریایی فرستاده است.
به گزارش صدای آمریکا؛ سخنگوی دفتر ریچاردسون هم گفته بود یافته ها برای بررسی مقامات دیگر نیروی دریایی فرستاده خواهد شد، و احتمال می رود در زمانی در ماه مه نیز با کنگره تقسیم شود.