آنتونیو گوترش، نخست وزیر پیشین پرتغال، که روز پنجشنبه ١٣ اکتبر رسماً از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد به دبیر کلی این سازمان برگزیده شد، از کشورهای بزرگ خواست اختلافات در بارۀ سوریه را کنار بگذارند و در جهت «برقراری صلح» در این کشور متحد شوند.
آنتونیو گوترش در سخنانی که در برابر مجمع عمومی ایراد کرد پایان دادن به «رنج و درد مردم سوریه» را یک «وظیفۀ اخلاقی برای همۀ کشورها» دانست.
هفته گذشته شورای امنیت سازمان ملل به اتفاق آراء آنتونیو گوترش، نخست وزیر پیشین پرتغال، را برای جانشینی بان کی مون برگزیده و نام وی را برای‌گیری نهایی به مجمع عمومی پیشنهاد کرده بود.
دبیر کل آیندۀ سازمان ملل که برای یک دوره پنج ساله انتخاب شده است، به نظر بسیاری، باید جنبش و شور تازه ای در این سازمان که تاکنون در برابر بحران‌های جهانی ضعیف عمل کرده، ایجاد کند.
آنتونیو گوترش که پیش از این کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان بوده، به عنوان دبیر کل بعدی این سازمان با وضعیتی روبرو خواهد شد که وخیم‌ترین بحران انسانی از زمان جنگ جهانی دوم نام گرفته است.
نخست وزیر پیشین پرتغال، اولین رئیس دولتی است که به چنین سمتی برگزیده می‌شود. وی از روز اول ژانویه سال میلادی آینده (۲۰۱۷) جانشین بان کی مون، دبیر کل فعلی این سازمان خواهد شد.
دبیر کل بعدی سازمان ملل در حالی به این انتخاب می شود که از هم اکنون انتظارات از وی برای برعهده گرفتن نقش اصلی در کنترل بحران‌های بزرگ جهانی مانند جنگ سوریه یا بحران پناهجویان بسیار زیاد است و در عین حال در کنار این بحران‌ها وی با درگیری میان امریکا، روسیه و چین نیز روبرو خواهد بود.
فرانسوا دلاتر، سفیر فرانسه در سازمان ملل، درباره گوترش می‌گوید که با حضور او “سازمان ملل به بهترین سد ممکن برای این دوره طوفانی مجهز می‌شود: یک رهبر توانا در هدف‌گذاری و تجمیع، یک متخصص بزرگ و توانا در اصلاح و نوسازی، یک انسانگرای مجهز به یک قطب‌نمای اخلاقی.”
به گفته وی آنتونیو گوترش علاوه بر توانائی در رهبری سازمان و ارائه دیدگاه های الهام بخش می‌تواند به اصلاحات داخلی لازم دست زند و بر تاثیرگذاری این سازمان بیفزاید. چنین به نظر می زسد که انتظارات از گوترش ۶۷ ساله در سطح بسیار بالاتری نسبت به بان کی مون است که در برخورد جدی با بحران‌های فعلی جهان از جمله سوریه، یمن و سودان جنوبی ناتوان بوده است.
یک دیپلمات شورای امنیت هم بدون اینکه نامش فاش شود می گوید: “همه درباره بان کی مون بسیار مودب هستند، اما صادق باشیم. همه می‌دانند که او یک دبیر کل قدرتمند نبود، نه در مدیریت خارجی، نه برای اصلاحات داخلی در این سازمان”. به گفته وی دبیر کل فعلی سازمان ملل “انگیزه زیادی در زمینه سوریه و بقیه کشورها دارد، اما نتوانسته روی نظرات بین‌المللی درباره همه این موارد تاثیری بگذارد.”
این دیپلمات شورای امنیت همچنین درباره آنتونیو گوترش می‌گوید: “من نمی‌گویم او یک برنامه صلح برای سوریه خواهد داشت، اما فکر می‌کنم همه توان خود را به عنوان دبیر کل سازمان ملل به کار ببرد.”
سامانتا پاور، سفیر آمریکا در سازمان ملل نیز پیش‌بینی کرده که آقای گوترش با “پیچیده‌ترین چالش‌ها در زمینه صلح، امنیت، حقوق بشر و توسعه” مواجه شود.
به گزارش خبرگزاری فرانسه؛ آنتونیو گوترش هفته گذشته هنگامیکه نام وی از سوی شورای امنیت اعلام شد، وعده داد از “پناه جویان و آوارگان” و نیز “قربانیان بحران و تروریسم” حمایت کند.
